Art & Culture

15 Βιβλία που θα δούμε φέτος στη σκηνή (αφιέρωμα)

Νεότεροι αλλά και εμπειρότεροι σκηνοθέτες, σε κεντρικές αλλά και Off-Broadway σκηνές, μας ταξιδεύουν στις σελίδες των βιβλίων που αποτέλεσαν έμπνευση, ώστε να ζωντανέψουν τον κόσμο τους στο σανίδι. Το στοίχημα δύσκολο… Θα τα καταφέρουν;

«Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νεκρών» στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης

Η σπουδαία ομάδα Complicité, έρχεται στην Αθήνα για να παρουσιάσει επί σκηνής το μυθιστόρημα της νομπελίστα Όλγκα Τοκάρτσουκ, σε σκηνοθεσία Σάιμον Μακ Μπέρνι.

Η ιστορία επικεντρώνεται στις συνεχόμενες δολοφονίες κυνηγών σε ένα χωριό της Πολωνίας. Μία εκκεντρική οικολόγος υποψιάζεται ότι η φύση είναι αυτή που εκδικείται (Κεντρική Σκηνή της Στέγης, 4-7/10).

«Ο Θάνατος του Ιβάν  Ιλίτς» στο Θέατρο Αλκμήνη

Με αυτή τη νουβέλα, ο μεγάλος Ρώσος κλασικός έχει καταφέρει να συγκινήσει εκατοντάδες χιλιάδες αναγνώστες σ’ όλο τον κόσμο.

Στο σύμπαν του Τολστόι, μια μυστηριώδης ασθένεια φέρνει τον Ιβάν Ιλίτς κοντά στον θάνατο. Καθώς το τέλος μοιάζει σιγά σιγά να πλησιάζει, ο επιφανής δικαστικός δεν μπορεί πια να κρύβεται πίσω απ’ τις ψευδαισθήσεις…

Η παράσταση που σκηνοθέτησε η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη αγαπήθηκε πολύ από το κοινό και συνεχίζεται για 5η χρονιά. Στη σκηνή απολαμβάνουμε τον Γιώργο Γαλίτη και τον Θανάση Κουρλαμπά που, με μοναδική σκηνική χημεία, μετατρέπουν το θέαμα αυτό σε μια αξέχαστη σκηνική εμπειρία.

«…καλά εσύ σκοτώθηκες νωρίς» στο Σύγχρονο Θέατρο

Η ομάδα GAFF και η βραβευμένη σκηνοθέτις Σοφία Καραγιάννη, μετακομίζουν στο Σύγχρονο Θέατρο και παρουσιάζουν για δεύτερη χρονιά το αφήγημα του Χρόνη Μίσσιου «…καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς».

Μετά το πέρας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σε μια περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα παραδίνεται στο χάος του Εμφυλίου, ο δεκαεξάχρονος Χρόνης Μίσσιος συλλαμβάνεται, φυλακίζεται, βασανίζεται και καταδικάζεται σε θάνατο. Αποφυλακίζεται το 1973, αφού έχει περάσει εικοσιένα χρόνια σε φυλακές και εξορίες. Αυτήν την περίοδο της ζωής του διηγείται στο σπουδαίο αφήγημα-μαρτυρία «…καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς».

«Σέρρα, η ψυχή του Πόντου» στο Αυλαία και στο Μικρό Άνεσις

Ο Γιάννης Καλπούζος διασκεύασε ο ίδιος το μυθιστόρημά του για να γίνει παράσταση, υπό τη σκηνοθετική μπαγκέτα του Σωτήρη Χατζάκη. Η Χρύσα Παπά, σ’ έναν υποκριτικό άθλο, ερμηνεύει όλους τους χαρακτήρες.

Ενόψει του εκτοπισμού των Αρμενίων απ’ την Τραπεζούντα τον Ιούνιο του 1915, ένα κορίτσι που μοιάζει να το ζωγράφισε ο ίδιος ο Θεός, καταφεύγει στο σπίτι ενός αγνώστου. Στην Ορντού, ένα άλλο κορίτσι εύπορης ελληνικής οικογένειας, ετοιμάζεται για τον γάμο της και πασχίζει να οραματιστεί το μέλλον μ’ έναν άντρα τον οποίο ελάχιστα γνωρίζει.

Στο παρασκήνιο της μυθοπλασίας ιχνογραφείται η ιστορία του, μέσα από το πολυσχιδές ταξίδι που σκιαγραφεί η ζωή και το ταξίδι που έχει ως απώτερο σκοπό την ίδια τη ζωή, και φαντάζουν φλόγες και κινήσεις του ποντιακού χορού σέρρα, του χορού της φωτιάς.

Η παράσταση παρουσιάζεται στο κοινό για 3η χρονιά. Το ταξίδι της φέτος έχει ήδη ξεκινήσει από τη συμπρωτεύουσα και τον Φεβρουάριο αναμένεται να επιστρέψει στην Αθήνα και στη μικρή σκηνή του Θεάτρου Άνεσις.

«Μάρτυρας Κατηγορίας» στο Άνεσις

Το δικαστικό θρίλερ της Αγκάθα Κρίστι παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη από έναν θίασο εξαιρετικών ηθοποιών (Μελίνα Βαμβακά, Χάρης Γρηγορόπουλος, Ευγενία Δημητροπούλου, Γιάννης Δρακόπουλος, Θοδωρής Κατσαφάδος, Θανάσης Κουρλαμπάς, Νίκη Παλληκαράκη και Νίκος Πολυδερόπουλος).

Λονδίνο, 1920. Ένα σκληρό και ειδεχθές έγκλημα λέκιασε τα ακριβά χαλιά μιας όμορφης μονοκατοικίας. Το θύμα είναι η πλούσια ηλικιωμένη Έμιλι Φρεντς. Όλα τα στοιχεία οδηγούν στον Λέοναρντ Βόουλ, έναν νεαρό τυχοδιώκτη, στον οποίο η πλούσια κληρονόμος άφησε την τεράστια περιουσία της και ο οποίος της πήρε τη ζωή χωρίς δισταγμό. Τουλάχιστον, αυτή είναι η εκδοχή που υποστηρίζει στο δικαστήριο η αφοσιωμένη υπηρέτρια της Έμιλι, η Τζάνετ Μακένζι.Ο Λέοναρντ, ωστόσο, επιμένει ότι η σύντροφός του, η αινιγματική χορεύτρια Ρομέιν, μπορεί να αποδείξει την αθωότητά του…

«Έγκλημα και Τιμωρία» στο Θέατρο Πορεία

Ένα από τα σπουδαιότερα έργα του δυτικού κανόνα και κορυφαίο ψυχογράφημα της ανθρώπινης ύπαρξης και ηθικής, θα αποτελέσει αφορμή για την κεντρική παραγωγή του θεάτρου Πορεία τη σεζόν 2023-2024. Πρόκειται για τη διασκευή του ογκώδους μυθιστορήματος του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι «Έγκλημα και Τιμωρία», που υπογράφει ο Θανάσης Τριαρίδης.

Το έργο έχει παρουσιαστεί αρκετές φορές στη χώρα μας. Ο  σκηνοθέτης της παράστασης, Δημήτρης Τάρλοου, αναφέρει: «Το Έγκλημα και Τιμωρία είναι ένα σημείο καμπής για ολόκληρο τον δυτικό πολιτισμό. Το τέλος της Πίστης και η είσοδος στο χάος. Στην Κόλαση του σήμερα, του τώρα… Όμως η Τέχνη και προπάντων το θέατρο έχει την ικανότητα να διαβλέπει ως προφήτης και να προαναγγέλλει τις νέες επαναστάσεις. Το αίτημα για μια νέα Πίστη είναι πιο θερμό και υπαρκτό από ποτέ.»

Στη σκηνή ένας πολλά υποσχόμενος θίασος (Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Δημήτρης Ήμελλος, Σοφία Σεϊρλή. κ.ά.).

«Νύχτες» στο Studio Μαυρομιχάλη

Ντοστογιέφσκι, όμως θα (ξανά) δούμε και από την ομάδα Apparatus. Η Βάσια Χρονοπούλου, μετά τη μεγάλη επιτυχία επιστρέφει στο Studio Μαυρομιχάλη με την παράσταση «Νύχτες», που βασίζεται στις «Λευκές Νύχτες» του Ρώσου συγγραφέα.

Ένας μοναχικός νέος γνωρίζει στον δρόμο μια νεαρή κοπέλα, τη Νάστενκα. Η βραδινή αυτή γνωριμία τούς οδηγεί σε επαναλαμβανόμενες συναντήσεις τις νύχτες που ακολουθούν, με τους ήρωες να μοιράζονται τις παράξενες ιστορίες της ζωής τους και να συνδέονται με μια αδερφική και πρωτόγνωρη αγάπη. Ενώ όμως η Νάστενκα μιλάει για τον άντρα που περιμένει να γυρίσει πίσω σε αυτήν για να την παντρευτεί, ο ονειροπόλος ήρωάς μας σιγά σιγά την ερωτεύεται, παρόλο που η ανταπόδοση των συναισθημάτων του είναι ανέλπιδη. Ταυτόχρονα όμως εξομολογείται για πρώτη φορά όλον τον φαντασιακό του κόσμο, τον μοναχικό τρόπο ζωής του και το καταδικασμένο, μακριά από την πραγματικότητα μέλλον του.

Παίζουν: Κωνσταντίνος Δημητρακάκης, Βασιλίνα Κατερίνη, Παναγιώτα Μπιμπλή και Δημήτρης Τσιγκριμάνης.

«Την Κυριακή έχουμε γάμο» στο ΙΜΚ

Το ομώνυμο μυθιστόρημα του Γιάννη Ξανθούλη έγινε παράσταση από τη θεατρική ομάδα «Αυτή και Αυτοί», σε σκηνοθεσία Ανδρέα Ψύλλια.  Παρουσιάστηκε την Άνοιξη, στο ΙΜΚ και έκλεψε τις εντυπώσεις. Μεταξύ των ενθουσιωδών θεατών και ο ίδιος ο συγγραφέας.

Μια παράσταση για τη χαμένη αθωότητα, την αναπόληση των παιδικών χρόνων και τη βουτιά στο παρελθόν. Εφτά ηθοποιοί, μια μουσικός και είκοσι τέσσερις ρόλοι σε ένα ταξίδι από την Αθήνα στον Έβρο, από την ανεμελιά στην ενηλικίωση, με ενδιάμεσες στάσεις τον έρωτα, το γέλιο, τον θρήνο και τη χαρά.

Παίζουν: Ελένη Αληφραγκή, Σπύρος Αναστασίνης, Τερέζα Καζιτόρη, Ηρώ Κόκκινου, Πάνος Μαλικούρτης, Γεωργία Σωτηριανάκου, Τάσος Χαλάς, Αντρέας Ψύλλιας

«Το νούμερο 31328» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου

 Ένα από τα εμβληματικά έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, το έργο του Ηλία Βενέζη, αποτυπώνει την πραγματική εμπειρία του συγγραφέα στα τάγματα εργασίας, μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Ο συγγραφέας, ένα νέο αγόρι δεκαοκτώ χρονών τότε, ξεκινάει ένα μεγάλο ταξίδι στα βάθη της Τουρκίας. Ένα ταξίδι επιβίωσης από την ελευθερία στη σκλαβιά, αλλά και αντίστροφα, από τον θάνατο στη ζωή, που ξεκίνησε το 1922 και σήμερα, 101 χρόνια αργότερα, είναι ταυτόχρονα ιστορικό και επίκαιρο.

Η σκηνοθετική προσέγγιση του Βασίλη Μαυρογεωργίου μάς μεταφέρει στον απέραντο τόπο αυτού του ταξιδιού και φέρνει στην επιφάνεια τα βαθύτερα νοήματα του έργου. Στη σκηνή θα δούμε τους: Αριάδνη Καβαλιέρου, Ρηνιώ Κυριαζή, Μιχάλη Πανάδη και Σωτήρη Τσακομίδη.

«Πέντε Στάσεις» στο Θέατρο Αυλαία

Το έργο του Μάκη Τσιτά μιλά για μια ιστορία δοσμένη με συμπόνια και αγάπη, για τις αμέτρητες γυναίκες που έζησαν και ζουν με γνώμονα την αίσθηση του καθήκοντος, πληρώνοντας συνειδητά το όποιο τίμημα.

Στην παράσταση, καλεσμένη η Τασούλα, που την ερμηνεύει η Γιώτα Φέστα, έρχεται να αφηγηθεί την ιστορία της. Ταξιδεύει ξανά σ’ αυτές τις πέντε στάσεις της ζωής της, από διαφορετική θέση τώρα, και η έκπληξη είναι πολύ μεγάλη, όχι μόνο για τους θεατές αλλά κυρίως για την ίδια, με όσα διαδραματίζονται εκείνη την ώρα επί σκηνής. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Θοδωρής Γκόνης. Η παράσταση μετά τη Θεσσαλονίκη θα παρουσιαστεί και στην Αθήνα, στο θέατρο ΕΛΕΡ.

«Η Μικρή Λέξη Αγάπη» στο Από Κοινού Θέατρο

Η Νάντια Δαλκυριάδου σκηνοθετεί την Αγγελική Ξένου και την Βασιλική Κούλη στο μυθιστόρημα του Αύγουστου Κορτώ «Η Μικρή Λέξη Αγάπη».

Η Μάντια διδάχτηκε τη βία από μικρή: την είδε στο πρησμένο πρόσωπο της μάνας της, την υπέμεινε απ’ το χέρι του πατέρα της, που ήταν νόμος στο σπίτι. Μεγάλωσε ανυπεράσπιστη… στη γενέτειρά της, μια κωμόπολη της Ημαθίας, ο κόσμος δεν ανακατευόταν στα οικογενειακά του άλλου. Έτσι, όταν στα δεκαοχτώ γνωρίζει τον Άκη, φιλόλογο απ’ τη Σαλονίκη, αποφασίζει να το σκάσει, να αναζητήσει την τρυφερότητα, την ανεξαρτησία -να ζήσει ελεύθερη, χωρίς φόβο, πόνο και ντροπή. Όμως η βία έχει πολλά πρόσωπα, και πριν κοπάσει ο έρωτας, η Μάντια γνωρίζει το χειρότερο απ’ όλα…

«Μια Σεμνή Πρόταση» στο Από Κοινού Θέατρο

Στο ίδιο θέατρο, ο Αντώνης Ξένος θα ερμηνεύσει τον μονόλογο που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ιρλανδού συγγραφέα Τζόναθαν Σουίφτ, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Δανάης Κατσαμένη.

Το έργο γράφτηκε το 1729 και αποτελεί μια «σατιρική αντίστροφη όψη των ευθέων κοινωνικών και πολιτικών σχολίων του Σουίφτ για τα δεινά της χώρας του».

Έχοντας ως βασικό γνώμονα την απέχθεια προς τα τυραννικά καθεστώτα, ο συγγραφέας, που έγινε ευρέως γνωστός από τα περίφημα «Ταξίδια του Γκιούλιβερ», δημιούργησε ένα έργο, αποδίδοντας με δυστοπική αλληγορία την έννοια της ανθρωποφαγίας, προκειμένου να πραγματοποιήσει μα ευθύβολη και διορατική επίθεση στα μειωμένα αντανακλαστικά κάθε «φιλήσυχου» αλλά πρακτικά εφησυχασμένου πολίτη-αναγνώστη, κάθε εποχής και κοινωνίας.

«Ο Πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας» στο Θέατρο Φούρνος

Το βιβλίο της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας (2015) Λευκορωσίδας δημοσιογράφου και συγγραφέως Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, θα παρουσιαστεί σε «σύλληψη» και ερμηνεία της Κάτιας Γέρου και της Ναταλίας Γεωργοσοπούλου. Τη δραματουργική επεξεργασία υπογράφει ο Παντελής Μπουκάλας.

Δύο γυναικείες φιγούρες στη σκηνή καταθέτουν ένα σύγχρονο μαρτυρολόγιο για τη συμμετοχή της σοβιετικής γυναίκας στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. Αφηγούνται την τραγική ιστορία της θηλυκότητας μέσα στα πεδία των μαχών, δημιουργώντας ένα τοπίο μνήμης, όπου συνδέονται το παρόν με το παρελθόν, το πραγματικό με το ονειρικό.

«Αντίο Μπάτμαν» στο ΠΛΥΦΑ

Η παράσταση βασίζεται στο ομώνυμο αστυνομικό διήγημα του Τάσου Θεοφίλου, το οποίο γράφτηκε λίγους μήνες πριν τη σύλληψή του και εκδόθηκε ενώ ήταν κρατούμενος στις φυλακές Δομοκού το 2013.

Οι τρεις ηθοποιοί εναλλάσσονται ασταμάτητα σε αλλόκοτους χαρακτήρες και μας μεταφέρουν συνεχώς σε παράδοξες καταστάσεις που εξελίσσονται στη Γκόθαμ Σίτυ. Η ηλεκτρονική μουσική που διαπερνά όλο το έργο, εστιάζει σε αλλοιωμένους ήχους και στις παραμορφωμένες φωνές των χαρακτήρων, ενώ η αισθητική της παράστασης κυμαίνεται μεταξύ κόμικς, ποπ αρτ, σουρεαλισμού και σύγχρονης τέχνης.

Ο Γιάννης Αγγελάκης επιχειρεί, τόσο με τη σκηνοθεσία του όσο και με τη μουσική του, να φωτίσει αυτό το έντονα πολιτικό και σατυρικό κείμενο, να αναδείξει με χιουμοριστικό τρόπο το παράλογο στο οποίο είναι εγκλωβισμένοι οι ήρωες της πόλης και, τελικά, να αποδομήσει τον Μπάτμαν ως σούπερ ήρωα των κόμικς και της χολιγουντιανής παράδοσης, μαζί με ό,τι αυτός συμβολίζει.

«Μάλο Μόμε ή Μικρό Κορίτσι» στο Θέατρο Μεταξουργείο

Η νουβέλα της Χαρούλας Αποστολίδου, αποτελεί μια σύνθεση από πραγματικές αφηγήσεις και ιστορίες των Ελλήνων Γκασταρμπάιτερ και των παιδιών τους.

Το 1960 μετά από πρόσκληση της γερμανικής κυβέρνησης, εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες πήραν το δρόμο της μετανάστευσης προς τα εργοστάσια της Γερμανίας. Η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας ήταν σαφής: νέοι και νέες από την Ελλάδα μπορούσαν προσωρινώς να εργαστούν στα εργοστάσια της Γερμανίας. Οι εργάτες αυτοί ονομάστηκαν «Γκασταρμπάιτερ» που σήμαινε «φιλοξενούμενοι εργάτες, χωρίς δικαιώματα». Η λέξη σύντομα ακουγόταν σαν βρισιά.

Οι άνθρωποι αυτοί μεταφέρθηκαν εκεί καταμετρημένοι ως «τεμάχια» ή ως «εμπόρευμα» στα επίσημα έγγραφα.

Η σκηνοθέτις, Νάντια Δαλκυριάδου, διασκευάζοντας τη νουβέλα, μας μεταφέρει στη στιγμή όπου μια μάνα μετανάστρια, έχοντας μεγαλώσει, επιστρέφει στο χωριό για να πουληθεί το σπίτι του νεκρού πια άντρα της.

Παίζουν: Δέσποινα Σαραφείδου, Ξένια Αλεξίου , Ήρα Ρόκου, Μπακαρ Αλμπακάρ

ΥΓ: Ακολουθεί και Β’ Μέρος του αφιερώματος

Κάποτε, ο Ντοστογιέφσκι μας υποσχέθηκε ότι :"Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο"...Η μάχη όμως φαίνεται άνιση και ο ανταγωνισμός που δέχεται απέναντι από την αδικία, την ασχήμια και τη κακία, δύσκολα θα σημάνουν τη νίκη της. Για καλή της τύχη, όμως, έχει στο πλευρό της, ένα δυνατό σύμμαχο: την Τέχνη! Διάφορες μορφές της θα προσπαθήσουμε να ανακαλύπτουμε μαζί - εεε... εντάξει, το ομολογώ, υπάρχει μια αδυναμία σ' αυτή του θεάτρου. Στο Utopia Zone θα γνωρίσουμε καλύτερα αγαπημένους καλλιτέχνες αλλά και όσους μας εμπνέουν μέσα από τη στάση τους απέναντι στα πράγματα. Εξάλλου, για μένα, Utopia Zone είναι να βρίσκεσαι εκεί που θέλεις, περιτριγυρισμένος από ανθρώπους που σ' αγαπούν και σε φροντίζουν, όπως ο μικρός 🤴 το 🌹 του
X