Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου ως ημέρα μνήμης των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών. Πάμε να γνωρίσουμε, να κατανοήσουμε και να γιορτάσουμε τη γυναικεία συνθήκη χωρίς αστερίσκους, μέσα από αγαπημένες μυθιστορηματικές πρωταγωνίστριες.
Ξένη λογοτεχνία
Μαντάμ Μποβαρί (Γκιστάβ Φλομπέρ, Εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Ρίτα Κολαΐτη)
Η Έμμα Μποβαρί, το γένος Ρουό. Μια νέα γυναίκα στη βόρεια Γαλλία ονειρεύεται να ξεφύγει από το οικογενειακό της περιβάλλον, να βρει τον άνδρα της ζωής της και να κάνουν μαζί μεγάλη ζωή στα μεγάλα σαλόνια. Τα όνειρά της τρέφονται από τα ρομαντικά μυθιστορήματα που της κρατούν συντροφιά. Η Έμμα Ρουό είναι καλοαναθρεμμένη, κομψή, ντύνεται με φροντίδα και προσέχει την εμφάνισή της. Το όνειρό της φαίνεται να γίνεται πραγματικότητα όταν ο επαρχιακός γιατρός Σαρλ Μποβαρί σαγηνεύεται από την ομορφιά της. Αφού αποδεσμευθεί από έναν στενόχωρο γάμο, ο Σαρλ θα ζητήσει την Έμμα από τον πατέρα της. Ο γάμος την αναγεννά – όμως δεν βρίσκει την ευτυχία πλάι στον καλοσυνάτο μα άοσμο και άγευστο Σαρλ, ούτε όταν έρθει η κόρη τους στη ζωή. Κάπου εκεί θα μπει στη ζωή της ο Ροντόλφ. Και αργότερα, ο Λεόν. Η Έμμα Μποβαρί θα ζήσει μια σειρά από απόκρυφα ερωτικά πάθη που θα οδηγήσουν στην κατάρρευση τόσο την ίδια, όσο και την οικογένειά της. Μυθιστόρημα εμβληματικό στην ιστορία της παγκόσμιας λογοτεχνίας, η «Μαντάμ Μποβαρί» σκανδάλισε, οδήγησε τον συγγραφέα στο δικαστήριο, πάνω απ’ όλα όμως δημιούργησε έναν θρύλο που συνεχίζει να συγκινεί και να γοητεύει. Το κλασικό έργο του Φλομπέρ παραδίδεται σε νέα μετάφραση της Ρίτας Κολαΐτη, με χρονολόγιο, με ένα εκπληκτικό δοκίμιο του Τιερί Λαζέ ως επίμετρο και με αναφορές στη δικαστική μάχη στην οποία ενεπλάκη ο συγγραφέας.
Κορίτσι (Camille Laurens, Εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Στέλα Ζουμπουλάκη)
Η Λωράνς Μπαρακέ. Γεννήθηκε το 1959 σε μεσοαστική οικογένεια από τη Ρουέν της Νορμανδίας. Ο πατέρας της γιατρός, η μητέρα της νοικοκυρά. Από νωρίς κατάλαβε, μέσα από τη γλώσσα και τις νουθεσίες των γονιών της, ότι η θέση των κοριτσιών είναι κατώτερη αυτής των αγοριών. Η εμπειρία της επιβεβαιώθηκε στο σχολείο, στη σχολή χορού, στην τοπική βιβλιοθήκη και οπουδήποτε η γλώσσα επιβάλλει την κυριαρχία του αρσενικού γένους. Στην ερώτηση «Έχεις παιδιά;» ο πατέρας της απαντούσε «Όχι, έχω δυο κόρες». Τα πράγματα θα ήταν ευκολότερα γι’ αυτήν αν είχε γεννηθεί αγόρι. Η συγγραφέας ξεδιπλώνει το πεπρωμένο μιας γυναίκας αντιμέτωπης με τις αλλαγές στη γαλλική κοινωνία. Μέσω της αφηγήτριας διατυπώνονται μείζονα ζητήματα σε σχέση με την εκπαίδευση των γυναικών, τη διατήρηση της αντρικής κυριαρχίας και τη μετάδοση των φεμινιστικών αξιών στις νεότερες γενιές. Η διαδρομή της Λωράνς Μπαρακέ θυμίζει τη διαδρομή κάθε κοριτσιού, κάθε γυναίκας που τη μεγάλωσαν με την πίστη στην ανωτερότητα των ανδρών. Ένα βαθιά προσωπικό και δυνατό μυθιστόρημα για το τι σημαίνει να είσαι κορίτσι, γυναίκα, μητέρα, σε έναν κόσμο που αντιμετωπίζει το θηλυκό ως κάτι υποδεέστερο.
Η ιστορία της θεραπαινίδας (Μάργκαρετ Άτγουντ, Εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση: Αύγουστος Κορτώ)
Η Τουφρέντ. Η Δημοκρατία της Γαλαάδ τής προσφέρει μόνο μία επιλογή: την αναπαραγωγή. Αν παρεκκλίνει απ’ τον σκοπό της, θα καταλήξει, όπως όλοι οι αντιφρονούντες, κρεμασμένη στο Τείχος ή θα σταλεί στις Αποικίες, όπου θα βρει αργό και μαρτυρικό θάνατο από ραδιενέργεια. Έχοντας χάσει τον σύζυγο, το παιδί, την ελευθερία της, αλλά και το ίδιο της το όνομα, γαντζώνεται από τις αναμνήσεις της και τη θέλησή της για να επιβιώσει. Αλλά ακόμα κι ένα απολυταρχικό καθεστώς δεν μπορεί να αφανίσει τον πόθο – ούτε της Τουφρέντ ούτε και των δύο ανδρών απ’ τους οποίους κρέμεται η μοίρα της. Μια μεγαλοφυής, συγκλονιστική δυστοπία για το κακό που παραμονεύει στην ανθρώπινη φύση, το βιβλίο διαβάζεται και σαν σκοτεινό χρονικό μιας εναλλακτικής πραγματικότητας ή σαν σπαραχτική μαρτυρία για τη θέση της γυναίκας στον σύγχρονο κόσμο.
Η μοναχοκόρη (Guadalupe Nettel, Εκδόσεις Ίκαρος, μετάφραση: Νάννα Παπανικολάου)
Αλίνα, Λάουρα, Ντόρις. Τρεις σύγχρονες γυναίκες βιώνουν διαφορετικά τη μητρότητα. Το βιολογικό ένστικτο, οι οικογενειακές προσδοκίες, τα επαγγελματικά όνειρα και οι κοινωνικές επιταγές τις οδηγούν σε ετερόκλητες αποφάσεις. Σύλληψη, έκτρωση, στείρωση, αποβολή, γέννα: το γυναικείο σώμα γίνεται πεδίο αντικρουόμενων δυνάμεων ανάμεσα στην ελεύθερη επιλογή και την επιβεβλημένη απόφαση. Η συγγραφέας, από τις σημαντικότερες εκπροσώπους της σύγχρονης λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας, καταγράφει τις αμέτρητες μορφές της μητρότητας, τις μάχες, τα δράματα και τους τρόπους που μαθαίνουμε τελικά να αγαπάμε. Ένα μυθιστόρημα για το τι σημαίνει οικογένεια σήμερα, γραμμένο με συγκινητική τρυφερότητα και ανθρωπιά.
Κιμ Τζιγιάνγκ, γεννημένη το 1982 (Ναμ-Τζου Τσο, Εκδόσεις Μίνωας, μετάφραση: Αλεξάνδρα Κονταξάκη)
Η Κιμ Τζιγιάνγκ. Μια τριαντάχρονη γυναίκα που ζει σε ένα μικρό διαμέρισμα στα περίχωρα της Σεούλ με την οικογένειά της. Παραιτήθηκε από τη δουλειά της για να ασχοληθεί αποκλειστικά με την ανατροφή της νεογέννητης κόρης της, επιλογή κοινωνικά αυτονόητη για πολλές Κορεάτισσες. Ξαφνικά, αρχίζει να εκδηλώνει παράξενα συμπτώματα: «μεταμορφώνεται» υποδυόμενη τις ζωές άλλων γυναικών, ζωντανών αλλά και νεκρών, γνωστών αλλά και αγνώστων. Καθώς βυθίζεται όλο και βαθύτερα σε αυτή την ψύχωση, ο σύζυγός της τη στέλνει σε ψυχίατρο. Τότε, ολόκληρη η ζωή της αρχίζει να ξεδιπλώνεται μέσα από μια παγερή, απόκοσμα αποσπασματική τριτοπρόσωπη αφήγηση, εμποτισμένη με ετερόκλητα στοιχεία απογοήτευσης, επιμονής και υποταγής. Γεννημένη το 1982 και έχοντας το πιο κοινό κοριτσίστικο όνομα στην Κορέα, η Τζιγιάνγκ σύντομα γίνεται η παραμελημένη μεγάλη αδελφή ενός αγοριού που μεγαλώνει σαν πριγκιπόπουλο. Η συμπεριφορά της αστυνομεύεται διαρκώς από τις ανδρικές φιγούρες γύρω της. Ο ίδιος ο πατέρας της κατηγορεί εκείνη όταν οι άντρες την παρενοχλούν αργά τη νύχτα. Ένα δυνατό διεθνές μπεστ σέλερ, αφετηρία για το νέο φεμινιστικό κίνημα της Κορέας, παρακολουθεί την ψυχική κατάπτωση μιας γυναίκας που έρχεται αντιμέτωπη με τον παγιωμένο μισογυνισμό.
Η απίθανη Γκρέις Άνταμς (Φρανκ Λίτλγουντ, Εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση: Φωτεινή Πίπη)
Η Γκρέις Άνταμς. Μια καυτή καλοκαιρινή μέρα, εκεί που έχει κολλήσει στην κίνηση καθ’ οδόν προς το ζαχαροπλαστείο για να πάρει την τούρτα για τα δέκατα έκτα γενέθλια της κόρης της, παίρνει ξαφνικά ανάποδες. Δεν βάζει τις φωνές ούτε τα κλάματα ούτε ξεσπάει. Απλώς βγαίνει από το αυτοκίνητό της και φεύγει. Όχι για να ξεφύγει από τη ζωή της – αλλά για να τη διεκδικήσει και πάλι. Να δρασκελίσει αποφασιστικά προς τη ζωή. Προς την κόρη της που δεν θέλει πια να ζει μαζί της και την έχει αποκλείσει από το πάρτι γενεθλίων της. Προς τον άντρα της που της έχει ζητήσει διαζύγιο. Προς το τρομακτικό γεγονός που έχει τινάξει την οικογένειά τους στον αέρα… Είναι η μέρα που θα αποδείξει στην κόρη της ότι, όσο σκληρά κι αν πέφτουμε, μπορούμε πάντα να ξανασηκωθούμε. Γιατί η Γκρέις Ανταμς είναι απίθανη. Έτσι πίστευαν κάποτε ο σύζυγος και η κόρη της. Μπορεί προς το παρόν να το έχουν ξεχάσει, όπως και όλος ο υπόλοιπος κόσμος, αλλά η Γκρέις έχει βαλθεί να τους το υπενθυμίσει. Η ιστορία μιας ζωής, ενός γάμου, μιας οικογένειας, στη διάρκεια μίας και μόνο μέρας στο βόρειο Λονδίνο, μια συγκλονιστική ιστορία λύτρωσης και ανακάλυψης, ένα δυνατό εγκώμιο στη γυναίκα.
Για πάντα (Claire Kilroy, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, μετάφραση: Κατερίνα Σχινά)
Η νέα μητέρα. Μακριά από τον κόσμο των ενηλίκων και μπερδεμένη, μια νέα μητέρα περνάει τις μέρες της μαζί με το μωρό της στο σπίτι. Επαναλαμβάνει την ίδια ρουτίνα καθημερινά: ξενυχτάει, ανησυχεί – αισθάνεται εξάντληση, θυμό, μνησικακία. Στο μεταξύ, ο άντρας της ζει σε ένα παράλληλο σύμπαν, με τους ενήλικους. Δουλεύει ολοένα και περισσότερο, δεν συμμερίζεται την κατάστασή της ούτε τη βοηθάει με την ανατροφή του παιδιού. Ο θυμός που φουντώνει μέσα της απαλύνεται όταν μια μέρα συναντάει στην παιδική χαρά έναν παλιό φίλο που μεγαλώνει τα τρία παιδιά του. Μπορεί άραγε να της δείξει τον τρόπο να μετουσιώσει αυτή την εμπειρία σε κάτι άλλο και να ξαναγυρίσει στον παλιό εαυτό της; Ανάμεσα στη σύγκρουση της έντονης αγάπης για τη ζωή που έχει φέρει στον κόσμο, με τη σεισμική αλλαγή στην ταυτότητα αλλά και στην ίδια της την ύπαρξη, η ηρωίδα της Κιλρόι αποτυπώνει με γλαφυρό τρόπο τα ταραγμένα συναισθήματα μιας νέας μητέρας. Η ματιά της μας βάζει βαθιά στο μυαλό της πολύπλοκης, συναρπαστικής ηρωίδας της με περισσή ευαισθησία, αμεσότητα, μαύρο χιούμορ και ρεαλισμό, εκεί όπου κάθε γυναίκα –με ή χωρίς παιδιά– θα δει να αντικατοπτρίζεται ο εαυτός της.
Όσα μετανιώνουμε στο τέλος (Mikki Brammer, Εκδόσεις Διόπτρα, μετάφραση: Μαρία-Ρόζα Τραϊκόγλου)
H Κλόβερ Μπρουκς. Μια γυναίκα που κάνει μια δύσκολη δουλειά: Συμπαραστέκεται στους ανθρώπους στις τελευταίες τους στιγμές. Τα πάει καλά μαζί τους. Οι ζωντανοί τη δυσκολεύουν περισσότερο, δεν θέλει πολλές επαφές. Όσο λιγότερο ανοίγεσαι, τόσο λιγότερο κινδυνεύεις να πληγωθείς. Είναι μια ντροπαλή, μοναχική γυναίκα στη Νέα Υόρκη, κι έτσι σκοπεύει να παραμείνει. Ώσπου οι τελευταίες επιθυμίες μιας ασθενούς τής ανατρέπουν τη ρουτίνα. Αναζητώντας το τέλος μιας ξεχασμένης από χρόνια ερωτικής ιστορίας, η Κλόβερ θα αναγκαστεί να βγει από το καβούκι της, να ταξιδέψει, να εμπιστευτεί τους άλλους, να ρισκάρει. Καθώς κινείται διστακτικά στα αχαρτογράφητα νερά της αγάπης και της φιλίας, θα ανακαλύψει για τον εαυτό της και τους γύρω της πράγματα που δεν φανταζόταν. Λόγω της δουλειάς της, η Κλόβερ ξέρει καλά πόσα πράγματα μετανιώνουν οι άνθρωποι στο τέλος. Τώρα πρέπει να αποφασίσει τι δεν θέλει να μετανιώσει κάποτε η ίδια.
Η Φίνλεϊ Ντόνοβαν σαρώνει/Η Φίνλεϊ Ντόνοβαν ξαναχτυπά/Η Φίνλεϊ Ντόνοβαν ερωτεύεται (Ελ Κοσιμάνο, Εκδόσεις Μίνωας, μετάφραση: Νοέλα Ελιασά)
Η Φίνλεϊ Ντόνοβαν. Μια ηρωίδα που αγαπήθηκε τόσο, ώστε ήδη κυκλοφορούν τρεις περιπέτειές της. Τη γνωρίζουμε ως διαζευγμένη μητέρα δύο μικρών παιδιών και σχεδόν αποτυχημένη συγγραφέα, της οποίας η ζωή είναι χάος. Όταν, όμως, μια γυναίκα την ακούει να συζητάει την πλοκή του καινούργιου της μυθιστορήματος με την ατζέντισσά της σε ένα εστιατόριο, νομίζει ότι πρόκειται για επαγγελματία δολοφόνο. Τότε η Φίνλεϊ μπλέκεται άθελά της σε μια πραγματική υπόθεση ανθρωποκτονίας και ανακαλύπτει ότι ο πραγματικός φόνος είναι πολύ πιο επικίνδυνος απ’ ό,τι στα μυθιστορήματα. Και έπεται συνέχεια… Η ζωή της βελτιώνεται λίγο, αλλά συνεχίζει να βρίσκεται μπλεγμένη σε εγκλήματα, χωρίς ποτέ της, βέβαια, να έχει διαπράξει κάποιο από αυτά. Και σταδιακά, μαζί με την καινούργια της φίλη, τη Βέρο, πάντα στο πλευρό της, ανακαλύπτει ότι οι χωρισμένες μαμάδες έχουν δικαίωμα στη διασκέδαση και στον έρωτα – ακόμα κι αν μπλέξουν με τη μαφία…
Άδειες ντουλάπες (Maria Judite de Carvalho, Εκδόσεις Ίκαρος, μετάφραση: Μαρία Παπαδήμα)
Η Ντόρα Ροζάριο. Σε πολλαπλούς ρόλους, της συζύγου, νύφης, εργαζόμενης μητέρας και ερωμένης. Η αφήγηση της ζωή της −από τη φίλη της Μανουέλα− αποκαλύπτει λησμονημένες ιστορίες, οικογενειακά μυστικά και ανεπούλωτα τραύματα του παρελθόντος, ξεδιπλώνοντας παράλληλα τους μαιάνδρους μιας υποκριτικής, ανδροκρατούμενης κοινωνίας. Ωστόσο, οι ηρωίδες της de Carvalho αντιδρούν −η καθεμιά με τον δικό της τρόπο− στην προδιαγεγραμμένη μοίρα τους. Υπάκουες ή εξεγερμένες, αδύναμες ή δυνατές, ορθώνουν το μοναχικό τους ανάστημα μπροστά στην ανισότητα, διεκδικώντας θέση σε έναν πατριαρχικό κόσμο αμείλικτο με τις γυναίκες που γερνούν.
Διαλυμένο κορίτσι (Kathleen Glasgow, Εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση: Αγγελική Κουνάδη)
Η Σάρλοτ Ντέιβις. Στα δεκαεφτά της χρόνια, κομματιασμένη, έχει ήδη χάσει περισσότερα απ’ όσα άλλοι άνθρωποι χάνουν σε μια ολόκληρη ζωή. Έχει μάθει όμως να ξεχνάει. Το σπασμένο γυαλί διώχνει τη θλίψη και αφήνει πίσω μόνο γαλήνη. Κάθε καινούργια ουλή σκληραίνει λίγο ακόμα την καρδιά της. Κι ωστόσο ακόμα πονάει, πονάει τόσο που δεν την νοιάζει πια· κι αυτό πρέπει να συμβεί μερικές φορές για να καταφέρει να βρει τον δρόμο της επιστροφής. Ένα βαθιά συγκινητικό πορτρέτο ενός κοριτσιού που ζει σε έναν κόσμο που δεν της χρωστάει τίποτα, αλλά της έχει πάρει τόσα και τόσα, και η περιγραφή της απεγνωσμένης της προσπάθειας να επανέλθει. Το ντεμπούτο της Kathleen Glasgow είναι σπαρακτικό, ατρόμητο και ολότελα ειλικρινές. Μια ιστορία που δεν θα σας αφήσει να την αφήσετε.
Χτες βράδυ στο Τέλεγκραφ Κλαμπ (Malinda Lo, Εκδόσεις Διόπτρα, μετάφραση: Μαρία Φακίνου)
Η Λίλι και η Καθ. Παράξενη εποχή, έτσι λεγόταν το βιβλίο που μιλούσε για δύο γυναίκες που ερωτεύονται η μία την άλλη. «Έχεις ακούσει ποτέ ξανά κάτι τέτοιο;» Η δεκαεφτάχρονη Λίλι Χου δεν θυμάται ακριβώς πότε η ερώτηση έβγαλε ρίζες μέσα της, όμως η απάντηση ήταν σε πλήρη άνθηση όταν εκείνη και η Καθλίν Μίλερ πέρασαν κάτω από τη νέον ταμπέλα ενός γκέι μπαρ που λεγόταν Τέλεγκραφ Κλαμπ. Η Αμερική του 1954 δεν είναι ένα ασφαλές μέρος για να ερωτευτούν δύο κορίτσια, ειδικά στην ιστορική Τσάιναταουν του Σαν Φρανσίσκο. Ο μακαρθισμός και η παράνοια του «Κόκκινου Τρόμου» απειλεί τους πάντες, και τους Κινέζους Αμερικανούς όπως η Λίλι. Με τον φόβο της απέλασης να σκιάζει τον πατέρα της Λίλι, τα δυο κορίτσια ρισκάρουν τα πάντα ώστε ο έρωτάς τους να αντικρίσει το φως του ήλιου.
Το γκαμπί της βασίλισσας (Γουόλτερ Τέβις, Εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση: Αριάδνη Μοσχονά)
Η Μπεθ Χάρμον. Ένα οκτάχρονο ορφανό, ήσυχο και μελαγχολικό κοριτσάκι, που μοιάζει να μη διαθέτει τίποτα το αξιοπρόσεκτο. Μέχρι που παίζει την πρώτη της παρτίδα στο σκάκι. Τότε οι αισθήσεις της οξύνονται, το μυαλό της καθαρίζει και για πρώτη φορά στη ζωή της νιώθει πως έχει τον πλήρη έλεγχο της κατάστασης. Καθώς το μοναδικό της ταλέντο την οδηγεί να αρχίσει να αγωνίζεται επαγγελματικά σε κορυφαία σκακιστικά τουρνουά ήδη από τα εφηβικά της χρόνια, θα πρέπει να ανταποκριθεί σε όλο και μεγαλύτερες πιέσεις, που βαθαίνουν την ψυχική της απομόνωση και την ωθούν όλο και περισσότερο στην απόδραση… Σκάκι, φεμινισμός, εθισμός: μια συναρπαστική ιστορία ενηλικίωσης που κόβει την ανάσα μέχρι τη δραματική κορύφωσή της.
Ατέλειωτη δίψα (Raven Leilani, Εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Νίνα Μπούρη)
Η Ίντι. Μια εικοσιτριάχρονη Αφροαμερικανίδα, που προσπαθεί να τα φέρει βόλτα στο χάος της Νέας Υόρκης· χαμηλόμισθη υπάλληλος εκδοτικού οίκου, μοιράζεται με τη συγκάτοικό της ένα άθλιο διαμέρισμα σε μια υποβαθμισμένη συνοικία και επιλέγει τον έναν ακατάλληλο σύντροφο μετά τον άλλον. Παράλληλα, δοκιμάζει διστακτικά να κάνει τα πρώτα της βήματα στον κόσμο της τέχνης. Μια νέα φάση της ζωής της ξεκινά όταν κάνει σχέση με τον Έρικ, έναν λευκό κι αρκετά μεγαλύτερό της άντρα. Εκείνος ζει στο Νιου Τζέρσεϋ με τη σύζυγό του Ρεμπέκκα, στο πλαίσιο ενός «ανοιχτού» γάμου. Ο βίος και η πολιτεία μιας αντισυμβατικής νεαρής γυναίκας που προσπαθεί να βρει τον εαυτό της και τη θέση της στο πολυπολιτισμικό μωσαϊκό της Νέας Υόρκης. Με το καθηλωτικό πορτρέτο της Ίντι, συμβόλου της γενιάς των Millennials, που πασχίζει να ικανοποιήσει την ατέλειωτη δίψα της για ζωή και έρωτα, η συγγραφέας αποτυπώνει επίσης το διαχρονικό τραύμα των Αφροαμερικανών και τον αγώνα τους απέναντι στις κοινωνικές διακρίσεις και τον καλά κρυμμένο συντηρητισμό.
Το θεώρημα της αγάπης (Ali Hazelwood, Εκδόσεις Διόπτρα, μετάφραση: Χριστίνα Παναγιώτου)
Η Όλιβ Σμιθ. Υποψήφια διδάκτορας Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Δέχεται ως πραγματικότητα μόνο ό,τι μπορεί να υποστηριχθεί από δεδομένα. Ως αποτέλεσμα δεν πιστεύει καθόλου στον έρωτα και στις μακροχρόνιες σχέσεις, παρόλο που η καλύτερή της φίλη, η Αν, είναι αθεράπευτα ρομαντική. Θέλοντας να την πείσει ότι είναι καλά και ότι προχωράει στη ζωή της, η Όλιβ λέει πως βγαίνει με κάποιον και μάλιστα είναι πιο ευτυχισμένη από ποτέ! Όμως η Αν δεν ξεγελιέται. Η Όλιβ πανικοβάλλεται και για να της το αποδείξει φιλάει τον πρώτο άντρα που βλέπει μπροστά της! Ο άντρας αυτός είναι ο Άνταμ Κάρλσεν, ένας από τους πιο απρόσιτους και απαιτητικούς καθηγητές του Στάνφορντ. Παραδόξως, συμφωνεί γίνει κάτι σαν ψεύτικο αγόρι της, αφήνοντας άφωνη την Όλιβ -έχει κι αυτός τους λόγους του να θέλει να δηλώσει δεσμευμένος. Όταν σε ένα συνέδριο ένα αναπάντεχο συμβάν βάζει σε κίνδυνο την καριέρα της Όλιβ, ο Άνταμ την υποστηρίζει ξανά. Ξαφνικά το μικρό τους πείραμα μοιάζει να ξεφεύγει από τον έλεγχο και η Όλιβ ανακαλύπτει ότι το μόνο πράγμα που είναι πιο περίπλοκο από ένα θεώρημα για την αγάπη είναι το να βάλει τη δική της καρδιά στο μικροσκόπιο.
Ελληνική λογοτεχνία
Η φόνισσα (Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Εκδόσεις Μίνωας)
Η Φραγκογιαννού. Μια αντι-ηρωίδα (ή μήπως όχι;) που έγινε αντικείμενο μελέτης από εγκληματολόγους, νομικούς, ψυχολόγους και ψυχιάτρους, λογοτέχνες και κριτικούς. Προσεγγίζοντας ο καθένας από τη δική του σκοπιά τη γραία Χαδούλα, θέλησε να ερμηνεύσει τις αποτρόπαιες πράξεις της, να εισχωρήσει στο μυαλό της και να κατανοήσει το αδιανόητο ανοσιούργημα της δολοφονίας θηλέων βρεφών. Από την πρώτη δημοσίευση του, το 1903, το αξεπέραστο αυτό ψυχογραφικό διήγημα συνεχίζει να καθηλώνει κάθε αναγνώστη. Σήμερα, το έργο του Παπαδιαμάντη εκφράζει κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο που αναζητά δικαιοσύνη σε μια κοινωνία που ακόμη θεωρεί τη γυναίκα κατώτερη του άντρα. Υπάρχει άραγε συγχώρεση για το ασυνήθιστο κακό που διαπράττει η Φραγκογιαννού; Μήπως πράγματι απλώς «ψηλώνει ο νους της», χάνει τα λογικά της, όπως αναφέρει ο δημιουργός της, σε μια προσπάθεια να τη δικαιολογήσει; Ή μήπως είναι και εκείνη θύμα μιας κοινωνίας που μισεί τις γυναίκες;
Σαν Μήδεια (Μάνος Κοντολέων, Εκδόσεις Πατάκη)
Η Μήδεια. Ποια είναι, όμως, η Μήδεια; Γνωστή τόσους αιώνες για εκείνες τις μέρες που βρέθηκε πρόσφυγας στην Κόρινθο, που ο Ιάσονας την εγκατέλειψε και εκείνη για να τον εκδικηθεί σκότωσε τα δυο παιδιά τους. Τα προηγούμενα γεγονότα της ζωής της ελάχιστοι και ελάχιστα τα γνωρίζουν. Εντάσσονται όλα σχεδόν στην εξιστόρηση της Αργοναυτικής Εκστρατείας, επομένως συνδέονται με τα σχέδια του ίδιου του Ιάσονα και τη βοήθεια που η Μήδεια του προσέφερε ως ασπίδα προστασίας του. Ποιες, όμως, οι δικές της σκέψεις; Ποια όνειρά της; Μια γυναίκα που παίρνει απάνω της τη ρετσινιά της σατανικής μάγισσας για να εξυπηρετήσει τον εραστή της και που στη συνέχεια βάφει τα χέρια της με το αίμα των παιδιών της για να εκδικηθεί τον προδότη του έρωτά της. Παιδοκτονία για λόγους ερωτικής εκδίκησης. Ο Μάνος Κοντολέων δεν πείστηκε από αυτή την ερμηνεία. Κι έτσι αποφάσισε να διαβάσει με άλλη ματιά μια παλιά ιστορία και στη συνέχεια να γράψει το μυθιστόρημα μιας κάπως διαφορετικής γυναίκας. «Σαν Μήδεια», λοιπόν, ο τίτλος του.
Φλόρενς Μπλαντ (Ανδρέας Νικολακόπουλος, εκδόσεις Ίκαρος)
Η Φλόρενς Μπλαντ. Αλλιώς Δηλητηριάστρα, Κυρία των Σπασμών, Ματωμένος Καρπός του Σάλφορντ, Πρωινή Κραυγή του Σάουθγκεϊτ. Το όνομά της θα γίνει συνώνυμο του θανάτου και η ζωή της ένα αγωνιώδες κυνηγητό με το αδυσώπητο πεπρωμένο και το αναπόφευκτο σκοτάδι. Στο πλάι της ένας δήμιος, ένας μετανοημένος επαναστάτης, μια μετανάστρια από τη χώρα των πάγων και μια ολόλευκη τίγρης. Πρόσωπα, χώρες, πόλεις, εποχές, κινήματα, καταστροφές, ουσίες, εγκλήματα με φόντο τα μεγάλα ευρωπαϊκά ποτάμια που παρασέρνουν τους ήρωες άλλοτε στην έκσταση και άλλοτε στον όλεθρο. Ένα σπονδυλωτό ταξίδι στον τόπο και στον χρόνο, μα πάνω απ’ όλα στον λαβύρινθο της ανθρώπινης ύπαρξης.
Θράσσα – Η μάγισσα της Θράκης (Νάγια Δαλακούρα, Εκδόσεις Κλειδάριθμος)
Η Ζωή. Οροσειρά Ροδόπης, 1206. Σταυροφόροι και Βούλγαροι σεργιανούν ανενόχλητοι στις βυζαντινές καστροπολιτείες. Εκεί, ο παγανισμός παλεύει µε τον χριστιανισμό, σκοτεινές μαγγανείες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας και κακόφημα καπηλειά μετατρέπονται σε τόπους εξομολογήσεων. Με φόντο το πολυπολιτισμικό ψηφιδωτό της Θράκης, τόπο ιδιότροπων θεών και γενναίων ανθρώπων, η Ζωή, μια Θράσσα αρχοντοπούλα από τη Μοσυνούπολη, αγωνίζεται να ισορροπήσει ανάμεσα σε δύο ανισόρροπους κόσμους και αναζητεί επίμονα την ταυτότητά της. Στο ταξίδι της στα κάστρα της Θράκης θα τη συντροφεύουν άγιοι και δαίμονες, πολύτιμοι συνοδοιπόροι, όπως ο Βάραγγος Μποργκ, ο βογιάρος Πέταρ, η καπήλισσα Ξένη, η οιωνοσκόπος Κρεµασία, οι µοναχοί του Παπικίου όρους, αλλά και οι θρυλικές μορφές των Πορφυρογέννητων της Πόλης, του Γοδεφρείδου Βιλεαρδουίνου, του τσάρου Καλογιάννη των Ασέν και πολλών ακόμη μικρών ή μεγάλων ηρώων του 13ου αιώνα.
Κακή νοικοκυρά, μέτρια μαγείρισσα, τουρίστρια μάνα (Μανίνα Ζουμπουλάκη, Εκδόσεις Παπαδόπουλος)
Η Σόνια. Πώς είναι άραγε να χαρακτηρίζεσαι «κακή νοικοκυρά, μέτρια μαγείρισσα, τουρίστρια μάνα» στα πενήντα-φεύγα σου, όταν ακόμα κι αν το θέλεις είναι πολύ αργά για να αλλάξεις εν κινήσει; Όταν η κόρη σου σου τη λέει γιατί είναι στο τέλος της εφηβείας, ο γιος σου σου τη λέει γιατί είναι στην αρχή της εφηβείας, ο άντρας σου, που σου έχει πει όλα τα παραπάνω, σε παρατάει γιατί είσαι όλα τα παραπάνω, κι εσύ που δούλευες σε τσίρκο μέχρι προχθές μένεις σόλο αρκούδα να φέρνεις βόλτα τα παιδιά και τα καθημερινά τους δράματα, το σπίτι και τη λάτρα του, τα πλυντήρια, τα μαγειρέματα, τα κουζινικά και τα εξωκουζινικά, φίλες, φίλους, (ψιλο)δουλειές και το ζοφερό «Club27», που ασχολείται μόνο με καλλιτέχνες οι οποίοι έφυγαν από τη ζωή νέοι; Ευτυχώς, η Σόνια, ακριβώς επειδή είναι αυτή που είναι, με μια «ηλίθια» αίσθηση του χιούμορ, όπως και οι φίλες της, ίσως καταφέρει να βγάλει άκρη και να λύσει το μυστήριο του πώς έγινε όλα τα παραπάνω και ίσως γελάσει λίγο λύνοντάς το. Όσο, βέβαια, μπορεί να γελάσει μια γυναίκα που είναι όλα τα παραπάνω και επιπλέον έχει την τάση να ξεχνάει τις πρακτικές υποχρεώσεις της.
Σήκω από πάνω μου (Λίνα Βαρότση, Εκδόσεις Μεταίχμιο)
Η Νίνα. Ασυμβίβαστη, με μια εμμονική αφοσίωση στον δίδυμό της, Χρίστο, βρίσκεται ξαφνικά από τη Θεσσαλονίκη στη Νέα Υόρκη. Θαμπωμένη από το καινούργιο, χάνεται στις λεωφόρους και στο χάος του μυαλού της, ωσότου στη ζωή της μπαίνει ένας άντρας που της δίνει ανέλπιστη προσοχή και αποδοχή. Ερωτευμένη, απεγνωσμένη να ξεριζώσει τον πόνο κάθε απώλειας που τη βασανίζει, η Νίνα παραδίδεται άνευ όρων, για να βρεθεί παγιδευμένη σ’ έναν κυκεώνα συναισθηματικής, σεξουαλικής και σωματικής κακοποίησης. Σε αυτό το δυναμικό ντεμπούτο οι προσωπικές επιλογές, συχνά αυτοκαταστροφικές, και τα αδιέξοδα από τις παρερμηνείες και τις προοπτικές στις ανθρώπινες σχέσεις φωνάζουν δυνατά: «Σήκω από πάνω μου».
Οι γυναίκες δεν κλαίνε (Μαρία Παναγοπούλου, Εκδόσεις Ψυχογιός)
H Μπιάνκα. Ετών τριάντα. Διαφημίστρια. Η ζωή της πήγαινε από το καλό στο καλύτερο. Χρειάστηκαν μόνο δεκατέσσερις ημέρες για να ανατραπούν όλα. Σε κάθε ανάσα της, έχει πλέον την αίσθηση πως κάποιος την παρακολουθεί. Δεν ενεργοποιεί το τηλέφωνό της. Δεν μπαίνει στο Διαδίκτυο. Δεν βγαίνει από το σπίτι. Δεν την έχει αγγίξει κι όμως, έχει κακοποιηθεί βάναυσα. Δεν έχει διεισδύσει στο σώμα της κι όμως, έχει βιαστεί άγρια. Πήρε το μάθημά της: ζει σε μια κοινωνία όπου η γυναίκα είναι πάντα συνυπεύθυνη. Ό,τι κι αν της συμβαίνει, φταίει και εκείνη. Ενίοτε, φταίει μόνο εκείνη. Όπως κάθε εγκληματική πράξη, έτσι κι αυτή της οποίας έχει πέσει θύμα, έχει έναν επιστημονικό ορισμό. Την αποκαλούν stalking και την περιγράφουν ως «έμμονη παρενοχλητική παρακολούθηση, που προκαλεί στρες ή φόβο». Η Μπιάνκα αδημονεί για την ημέρα που θα λήξει το μαρτύριό της. Όποιο κι αν είναι το φινάλε του… Μια αληθινή ιστορία με πολύτιμες συμβουλές για να ξεχωρίσετε τον stalker από τον θαυμαστή/ακόλουθο, να τον αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά και να αξιοποιήσετε τη νομοθεσία για να προστατευτείτε.
Η μικρή λέξη αγάπη (Αύγουστος Κορτώ, Εκδόσεις Πατάκη)
Η Μάντια. Ένα κορίτσι που διδάχτηκε τη βία από μικρό: την είδε στο πρησμένο πρόσωπο της μάνας της, την υπέμεινε απ’ το χέρι του πατέρα της, που ήταν νόμος στο σπίτι. Μεγάλωσε ανυπεράσπιστη: στη γενέτειρά της, μια κωμόπολη της Ημαθίας, ο κόσμος δεν ανακατευόταν στα οικογενειακά του άλλου. Έτσι, όταν στα δεκαοχτώ γνώρισε τον Άκη, αποφάσισε να το σκάσει, να αναζητήσει την τρυφερότητα, την ανεξαρτησία – να ζήσει ελεύθερη, χωρίς φόβο, πόνο και ντροπή. Όμως η βία έχει πολλά πρόσωπα, και πριν κοπάσει ο έρωτας, η Μάντια γνωρίζει το χειρότερο απ’ όλα: αυτό που υποδύεται την αγάπη. Στην άλλη όχθη της ζωής, αφηγείται τις δοκιμασίες και τις χαρές της, τα δώρα που της χάρισε και της έκλεψε η μοίρα. Μιλά για όσα έκανε κι όσα μετάνιωσε, για τη δύναμη που βρήκε μέσα της ακόμα και στις εσχατιές της απελπισίας. Μια ιστορία για την αγριότητα της διπλανής πόρτας και για το κόστος της επιβίωσης. Για την αγάπη, που θέλει θυσίες για να µην είναι µόνο μια λέξη.
Πράγματα που σκέφτεται η παρθένος Μαρία καπνίζοντας κρυφά στο μπάνιο (Αλεξάνδρα Κ*, Εκδόσεις Πατάκη)
Και για το τέλος, μια συλλογή διηγημάτων για όλες τις γυναίκες. Γυναίκες που παρατηρούν άνδρες, γυναίκες που παρατηρούν γυναίκες, παιδιά που παρατηρούν άνδρες και γυναίκες να παίζουν ένα άνισο παιχνίδι. Είκοσι ιστορίες για καλές µαθήτριες, σκυµµένες πάντα πάνω από µια λάθος εξίσωση. Κάθε διήγημα κι από μια ταύτιση. Ψήγματα των ζωών όλων των γυναικών συγκεντρώθηκαν σε μια συλλογή που τσακίζει κόκαλα, χάρη στην ωμή, μαγική, ενίοτε και υπερρεαλιστική γλώσσα της συγγραφέα και χάρη στην ικανότητά της να συμπυκνώσει τη Γυναίκα του σήμερα μέσα σε 220 ψυχοφθόρες και ταυτόχρονα ψυχαγωγικές, καταθλιπτικές και ταυτόχρονα θεραπευτικές, σκληρές και ταυτόχρονα τρυφερές σελίδες. Είμαστε όλες, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, παρθένες Μαρίες που κάποτε καπνίσαμε κρυφά στο μπάνιο ή και ακόμα συνεχίζουμε να το κάνουμε, υπομένοντας μια κατάθλιψη που θεωρείται δεδομένη κοινωνικά. Δεν είμαστε μόνες. Απλώς αργήσαμε λιγάκι να το μάθουμε. Ήρθε, άραγε, η ώρα να καταργήσουμε μια για πάντα την παρθενιά μας, εμείς, οι Μαρίες όλου του κόσμου; Ας το προσπαθήσουμε.
