Ο Δεκαπενταύγουστος είναι η γιορτή της Παναγιάς, το «Πάσχα του Καλοκαιριού» και δεν θα μπορούσε παρά να γιορτάζεται με λαμπρότητα σε κάθε γωνιά της χώρας.
Η Παναγία αποκαλείται: Γλυκοφιλούσα, Ελεούσα, Βρεφοκρατούσα, Μεγαλομάτα, Θρηνούσα, Τριχερούσα, Φιδούσα, Θαλασσομαχούσα, Ελπιδοφόρα, Θεοδίδαχτη, Θρηνούσα, Μαυρομάτα, Μαχαιρωμένη, Μυροβλύτισσα, Μυρτυδιώτισσα, Οδηγήτρια, Πόνου, Ψυχοσώτρια κ.α
Αν, μάλιστα, συμπεριλάβει κανείς και τα επίθετα που της προσδίδονται από τα διάφορα τοπωνύμια, υπολογίζεται ότι ξεπερνά τις πεντακόσιες ονομασίες. Γεγονός, που αποδεικνύει πόσο το πρόσωπό της έχει ταυτιστεί με την παράδοση και την ζωή των ανθρώπων, ξέχωρα από το θρησκευτικό κομμάτι.
Όπου και αν βρίσκεστε, είτε στην ηπειρωτική είτε στη νησιωτική Ελλάδα, σίγουρα, κάπου πολύ κοντά σας γίνεται ένα πανηγύρι.
Στην καρδιά του Αυγούστου, κάθε γωνιά της χώρας, «φορά» τα καλά της. Στα χωριά και στα νησιά ασβεστώνουν τους δρόμους και τα καλντερίμια, σε πολλές περιπτώσεις βγαίνουν και οι παραδοσιακές στολές από τα μπαούλα. Όλα είναι έτοιμα! Ντόπιοι, επισκέπτες και τουρίστες είναι καλοδεχούμενοι ώστε όλοι μαζί να γιορτάσουν την Κοίμηση της Θεοτόκου.
Εμείς, ξεχωρίσαμε μόνο μερικά από τα πανηγύρια που αξίζει να επισκεφτείτε!
Ικαρία
Ένα νησί, που ξέχωρα από την μακροζωία των κατοίκων της φημίζεται και για τα πανηγύρια του. Μήπως αυτά τα δύο τελικά συνδέονται;
Σε μια μεγάλη έκταση κάτω από πλατάνια και πεύκα στη μέση του πουθενά, θα ζήσετε μια από τις πιο ωραίες εμπειρίες της ζωής σας, από νωρίς το πρωί του Δεκαπενταύγουστου, μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, της επόμενης μέρας ο χορός παραμένει ασταμάτητος!
Τα καριώτικα βιολιά και η τσαμπούνα ξεσηκώνουν ντόπιους και τουρίστες! Δεν είναι τυχαίο ότι όσοι πάνε μια φορά, δίνουν ραντεβού για την επόμενη χρονιά!
Πάρος
Το νησί της Παναγιάς της Εκατονταπυλιανής, δεν θα μπορούσε να μην γιορτάσει με λαμπρότητα την πολιούχο της.
Στο δημοφιλές πανηγύρι, που γίνεται στη χώρα του νησιού, στην Παροικιά, το ντόπιο κρασί και η σούμα ρέουν άφθονα και μικροί και μεγάλοι χορεύουν ασταμάτητα!
Παράλληλα, φωταγωγούνται όλα τα σκάφη που βρίσκονται στο λιμάνι και ένα απίστευτο θέαμα με δεκάδες βεγγαλικά πλημμυρίζει με φως τον ουρανό.
Σέριφος
Σημαντικότερη θέση, από τα πανηγύρια που γίνονται στο νησί, καταλαμβάνει αυτό της Ξυλοπαναγιάς γύρω από τη γέρικη ελιά στην πλατεία, στην αρχαιότερη εκκλησία του νησιού, στο χωριό Παναγιά
Σύμφωνα με την παράδοση όταν ένα ανύπαντρο ζευγάρι ξεκινάει πρώτο τον χορό κάτω από την ελιά της εκκλησίας τον Δεκαπενταύγουστο θα παντρευτεί μέσα στον χρόνο.
Σήμερα το έθιμο έχει σταματήσει αλλά το πανηγύρι είναι από τα σημαντικότερα του νησιού, και εδώ συγκεντρώνονται σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του νησιού για γλέντι και χορό διάρκειας τριών ημερών…
Κεφαλονιά
Στο χωριό Μαρκόπουλο την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου, εμφανίζονται μέσα στην εκκλησία της Παναγίας της Λαγκουβάρδας μικρά ακίνδυνα φίδια με σταυροειδές σημάδι στο κεφάλι και σύμφωνα με την παράδοση φέρνουν καλή τύχη. Γι’ αυτό και οι πιστοί σπεύδουν να τα πιάσουν.
Στην Πάστρα οι κρίνοι που τοποθετούνται στην εικόνα της Παναγίας της Γραβαλιώτισσας ανθίζουν για δεύτερη φορά μέσα στο χρόνο.
Έτσι και τα δύο χωριά συγκεντρώνουν κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες που τρώνε, χορεύουν και τραγουδούν ασταμάτητα.
Σημαντικό είναι και το πανηγύρι της Περλιγκού, το οποίο φημίζεται για τα εντυπωσιακά πυροτεχνήματά του.
Κάσος
Στο ακριτικό νησί, ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, η παραδοσιακή μουσική έχει την τιμητική της.
Στην εκκλησία της Παναγιάς ακούγονται παραδοσιακές λύρες και λαούτα, ενώ στα χωριά Κάρπαθος, Μενέτές, Πυλές, Απέρι και Όλυμπο το ρυθμό δίνουν λαούτα, λύρες και τσαμπούνες.
Εύβοια
Στον Οξύλιθο Κύμης για τον εορτασμό της Παναγίας της Πετριώτισσας ή Παναγίας της Χατηριάνισσας, οι κάτοικοι του χωριού καλωσορίζουν τους επισκέπτες σερβίροντάς τους παραδοσιακό στιφάδο!
Μετά την Λειτουργία, μαζεύονται όλοι στο περίβολο της εκκλησίας, όπου μπαίνουν στη φωτιά 230 καζάνια στα οποία μαγειρεύεται το πατροπαράδοτο στιφάδο με μοσχαρίσιο κρέας και φυσικά τα κρεμμύδια.
Επιπλέον, πανηγύρια και λιτανείες της Παναγίας γίνονται στη παραλία Χιλιαδού, στα Ψαχνά και στην Ιερά Μονή Γοργοϋπήκοου, στη Βόρεια Εύβοια και στη Παναγία της Λιχάδας, στη Χαλκίδα και στον Ιερό Ναό της Παναγίας Οδηγήτριας, στο Γυμνό, στην Αγία Άννα, στα Φύλλα, στα Πολιτικά, στη Στενή, στους Στρόπωνες, στον Πάλιουρα και σε πολλά άλλα ακόμα χωριά της Εύβοιας.
Κρήτη
Η αλήθεια είναι ότι όλη η Κρήτη είναι ένα μεγάλο πανηγύρι τον Αύγουστο, όχι μόνο την ημέρα της Παναγίας αλλά και πριν και μετά!
Μικρά και μεγάλα χωριά γεμίζουν τις πλατείες και τις αυλές των σχολείων. Οι πολιτιστικοί σύλλογοι βάζουν τα δυνατά τους να στήσουν το πιο ξακουστό γλέντι!
Επιλέγουμε, ένα από τα πάρα πολλά που μπορείτε να επισκεφτείτε στην όμορφη Κρήτη.
Αν σας βγάλει ο δρόμο στο Ψυχρό Αγίου Ιωάννη στην Ιεράπετρα, σε ένα μαγευτικό φυσικό τοπίο κάτω από τα δροσερά πλατάνια θα ζήσετε ένα ξεχωριστό πανηγύρι, που σ’ αντίθεση με τα υπόλοιπα ξεκινάει νωρίς το πρωί και τελειώνει το απόγευμα.
Στη συνέχεια, οι περισσότεροι πηγαίνουν και στην Παχειά Άμμο Ιεράπετρας, όπου το γλέντι τελειώνει τα ξημερώματα! Επιπλέον, μια άλλη επιλογή είναι στο Μαρμακέτο (Οροπ. Λασιθίου), όπου κάθε χρόνο γίνεται η γιορτή της ρακής.
Από τα νησιώτικα στα ηπειρωτικά πανηγύρια
Πελοπόννησος
Το μεγαλύτερο και λαμπρότερο πανηγύρι του Αυγούστου, στην Πελοπόννησο, γίνεται αναμφισβήτητα στην Τεγέα, στην Αρκαδία.
Εκεί, λαμβάνει χώρα και μια τεράστια εμποροπανήγυρη, με ιστορία 130 χρόνων! Το πανηγύρι της Τεγέας απλώνεται σε 125 στρέμματα, στο μοναδικής ομορφιάς πάρκο του και γύρω από την Παναγία την Επισκοπιώτισσα.
Οι εορτασμοί γύρω από το ναό της Επισκοπής, διαρκούν μια εβδομάδα (23-20 Αυγούστου) και περιλαμβάνουν διαγωνισμούς λαϊκών χωρών και τραγουδιών, αγώνες στίβου και πληθώρα πολιτιστικών εκδηλώσεων, που προσελκύουν κάθε χρόνο πλήθος επισκεπτών.
Μακεδονία
Το δικό του, ιδιαίτερο χρώμα έχει το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου στο χωριό Σαμαρίνα της Μακεδονίας. Εκεί, σε υψόμετρο 1.650 μέτρων, γίνεται μεγάλο πανηγύρι με την ενεργή συμμετοχή των ντόπιων, που χορεύουν το παραδοσιακό τσιάτσιο στο προαύλιο της εκκλησίας της Μεγάλης Παναγιάς, με τα κλαρίνα να παίρνουν φωτιά!
Η «καρδιά» του ποντιακού ελληνισμού χτυπά τον Δεκαπενταύγουστο στις πλαγιές του Βερμίου, όπου βρίσκεται η Μονή της Παναγίας Σουμελά.
Η θαυματουργή εικόνα, την οποία σύμφωνα με την παράδοση δημιούργησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς έχει μεταφερθεί εκεί από τα ιερά χώματα του Πόντου.
Ανήμερα Δεκαπενταύγουστου, μετά τον Μεγάλο Εσπερινό, οι χιλιάδες πιστοί γλεντούν και χορεύουν με παραδοσιακά τραγούδια από ποντιακά συγκροτήματα! Φυσικά, δεν λείπουν και τα τοπικά εδέσματα, ενώ και εδώ, το κρασί ρέει άφθονο.
Μαγνησία
Στη Μακρινίτσα, πραγματοποιείται κάθε χρόνο τον 15Αύγουστο πανηγύρι με ορχήστρα στην κεντρική πλατεία.
Πρόκειται ουσιαστικά για ένα διήμερο πανηγύρι, από τα πιο φημισμένα του Δεκαπενταύγουστου στο Νομό Μαγνησίας. Οι εκδηλώσεις ξεκινούν την παραμονή, στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Μακρινίτσα, όπου γίνεται η αρτοκλασία και στη συνέχεια, στην κεντρική πλατεία, ξεκινάει το πανηγύρι, το οποίο διακόπτεται τις πρώτες πρωινές ώρες για να συνεχιστεί και να κορυφωθεί την επόμενη ημέρα.
Το μουσικό πρόγραμμα, πέρα από την παραδοσιακή μουσική, περιλαμβάνει μία ευρεία γκάμα μουσικών ειδών, καθώς είθισται στο συγκεκριμένο πανηγύρι να χορεύονται και ευρωπαϊκοί χοροί, από βαλς μέχρι τανγκό!
