To μυθιστόρημα και η ταινία Εκεί που Τραγουδάνε οι Καραβίδες έχει μερικά πολύ ενδιαφέροντα ρεκόρ. Το βιβλίο πούλησε πάνω από 20 εκατομμύρια αντίτυπα, μπαίνοντας στη λίστα των πιο επιτυχημένων βιβλίων όλων των εποχών, και η ταινία έφερε κέρδη 144 εκατ. δολάρια με κόστος παραγωγής μόλις 24 εκατ. δολάρια. Το τρίτο, ίσως πιο ενδιαφέρον, στοιχείο είναι ότι οι θεατές λάτρεψαν το Εκεί που Τραγουδάνε οι Καρβίδες. Τού έδωσαν σκορ 96/100, ενώ οι κριτικοί το έθαψαν με μόλις 34/100. Γιατί αυτή η μεγάλη διάσταση; Πάμε να δούμε λίγο βαθύτερα την ταινία, έχοντας στο μυαλό μας ότι πραγματεύεται μία ιστορία έρωτα. Μεγάλου έρωτα, ο οποίος θα νικήσει όλα τα εμπόδια. Και είναι κατάλληλος για όλη την οικογένεια.
Εκεί που Τραγουδάνε οι Καραβίδες: η ιστορία
H ταινία Εκεί που Τραγουδάνε οι Καραβίδες ξεκινά τον Οκτώβριο του 1969 στους βάλτους του Barkley Cove (φανταστική πόλη) στη Βόρεια Καρολίνα. Κάποια αγόρια σκοντάφτουν πάνω σε ένα πτώμα που βρίσκεται στο βούρκο. Αποδεικνύεται ότι είναι ο Chase Andrews, ένας δημοφιλής γόης της περιοχής. Η νεαρή Kya, με την οποία κάποτε είχε μια προβληματική ρομαντική σχέση το θύμα, γίνεται η κύρια ύποπτος. Είναι ένας εύκολος στόχος, αφού εδώ και καιρό έχει εξοστρακιστεί από την τοπική κοινωνία ως το Κορίτσι του Βούρκου. Μέσα από αναδρομές, βλέπουμε την κακοποίηση που είχε υποστεί το κορίτσι από τον αλκοολικό πατέρα της και την εγκατάλειψη που ακολούθησε. Όλες και όλοι την είχαν αφήσει μόνη της με την αρχή να κάνει η μητέρα της.
Η πανέμορφη Kya και τα δύο αγόρια
Καθώς μεγαλώνει μόνη της η Kya, με μοναδικό στήριγμα ένα ζευγάρι μαύρων που έχει το τοπικό παντοπωλείο, έρχεται σε επαφή με δύο πολύ διαφορετικά αγόρια. Υπάρχει ο -πολύ καλός για να είναι αληθινός- Tate, ένας παιδικός φίλος που της μαθαίνει να διαβάζει και να γράφει και γίνεται ο πρώτος της έρωτας, αν και μόνο πλατωνικά. Και αργότερα, μπαίνει στη ζωή της ο αλαζονικός Chase που από την αρχή δείχνει σημάδια ότι θέλει μόνο να την εκμεταλλευτεί σεξουαλικά. Αλλά η απομονωμένη Kya δεν μπορεί να τα αναγνωρίσει.
Ο έρωτας και οι νόμοι της φύσης
Αυτό που λείπει στην Key από συναισθηματική ωριμότητα, αναπληρώνεται με την περιέργεια που έχει για τον φυσικό κόσμο γύρω της. Γίνεται μια ταλαντούχα αυτοδίδακτη καλλιτέχνης που μελετά και αποτυπώνει σε βιβλία τον φυσικό κόσμο των βάλτων. Ο κόσμος της φύσης (άγριος και με τους δικούς του ηθικούς κανόνες) θα της δώσει και την ιδέα για το πως θα αντιμετωπίσει μία μεγάλη απειλή που έρχεται να ανατρέψει της ζωή της.
Ο πιο συμπαθητικός ήρωας στο Εκεί που Τραγουδάνε οι Καραβίδες
Ο συνταξιούχος δικηγόρος που αναλαμβάνει να υπερασπιστεί την Key είναι αδιαμφησβήτητα ο πιο συμπαθητικός χαρακτήρας της ταινίας. Ανυστερόβουλος, υπηρέτης αυτού που θεωρεί δίκαιο και σωστό, ρίχνεται στη μάχη για την υπεράσπιση της κοπέλας. Τα καταφέρνει, ακόμα και όταν εκείνη δείχνει να μην μπορεί να πράξει σύμφωνα με το συμφέρον της. Η μορφή του δικηγόρου, τα επιχειρήματά του, οι πατρικές συμβουλές στην Kya κερδίζουν τους ενόρκους αλλά και τους θεατές.
Οι μεγάλες ανατροπές των τελευταίων λεπτών
Στα τελευταία λεπτά της ταινίας συμβαίνουν με καταιγιστικό ρυθμό τόσες πολλές εξελίξεις, που θα έλεγες ότι οι παραγωγοί ετοίμαζαν β’ μέρος και τελευταία συνέπτυξαν την πλοκή. Με καταιγιστικούς ρυθμούς οδηγούμαστε σε happy end και μία τεράστια ανατροπή με αρκετά ερωτήματα. Είναι πραγματικά… Happy το End; Ίσως για την Αμερική να είναι, αλλά για τον πολιτισμό και την ηθική της Ευρώπης; Έτσι έπρεπε να γίνουν τα πράγματα;
Οι κακές κριτικές για το Εκεί που Τραγουδάνε οι Καραβίδες
Η πλειοψηφία των κριτικών έθαψε την ταινία. Τη χαρακτήρισε επιφανειακή, απλοϊκή, ρηχή, προσποιητή, μελόδραμα του σωρού, χωρίς καμία αληθοφάνεια και – ιδιαίτερα τις σκηνές στο δικαστήριο – για γέλια. Μία ταινία χωρίς αιχμές που αντιμετώπισε το θέμα της παιδικής κακοποίησης, της υποτίμησης της γυναίκας και της περιθωριοποίησης των διαφορετικών ανθρώπων, ως φόντο για ένα ρομάντζο. Μέχρι και για ρατσισμό κατηγορήθηκε η ταινία για τον τρόπο που παρουσίασε το ζευγάρι των μαύρων – αν και είναι προφανές ότι η ταινία αναφέρεται στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 στη Βόρεια Καρολίνα, όπου οι πολίτες δεν έχουν ακόμα ίσα δικαιώματα. Στο rotten tomatoes οι κριτικοί καταλήγουν ότι η ταινία «δεν είναι σε θέση να αποδώσει το βιβλίο σε ένα συνεκτικό δράμα», ενώ οι θεατές υποστηρίζουν ότι το Εκεί που Τραγουδούν οι Καραβίδες είναι «μια καλά ειπωμένη ιστορία, καλογυρισμένη σε ένα όμορφο κινηματογραφημένο σκηνικό με πολύ καλούς ηθοποιούς».
«Μεγάλωσε στους βάλτους χωρίς να λερωθεί»
«Μια πιο γενναία ταινία», σημειώνει η κριτικός του Guardian Adrian Horton, «θα στόχευε περισσότερο στην πραγματική βαρύτητα των γεγονότων παρά στον υπαινιγμό τους, θα έβλεπε τα πιο σκληροτράχηλα (και επομένως ενδιαφέροντα) μέρη της προσωπικότητας της Kya, θα αποτύπωνε τη θεμελιώδη αδεξιότητά της στη ζωή και όχι μια εξιδανικευμένη αφέλεια. Οι σκοτεινές πτυχές της ιστορίας της Kya θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν το απίθανο τραβηγμένο τέλος που υπονομεύει σχεδόν όλα όσα προηγούνται, αν το σκεφτείς για περισσότερο από δύο δευτερόλεπτα, αλλά κάτι τέτοιο δεν παρουσιάζεται ποτέ. Το Εκεί που Τραγουδάνε οι Καραβίδες δεν ενδιαφέρεται για επιπλοκές, κακουχίες ή τον ρατσισμό περισσότερο από το να τα βάζει ως ταπετσαρία στην ιστορία ενός κοριτσιού που γίνεται αυτοδύναμο. Η ταινία προτιμά να μη δώσει καμία μάχη, αλλά να γλιστρήσει όμορφα κατά μήκος του βάλτου χωρίς να λερωθεί».
Τότε γιατί εκατοντάδες χιλιάδες θεατές αγάπησαν την ταινία;
Ακριβώς αυτά που δεν άρεσαν στους κριτικούς ήταν εκείνα που άρεσαν στο μεγάλο κοινό. Η ταινία, αδιαμφισβήτητα έχει μία δυνατή ιστορία να πει, θίγει μεγάλα θέματα που απασχολούν και σήμερα την κοινωνία, αλλά όχι σε τέτοιον βαθμό που να σε βάλει να σκεφτείς βαθιά (ποιος θέλει να σκέφτεται βαθιά στις ημέρες μας;), έχει ανατροπές, έχει ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον στους βάλτους της Αμερικής με απίστευτα πουλιά να γεμίζουν τα κάδρα, έχει το αστυνομικό και δικαστικό σασπένς – χωρίς να γίνονται κεντρικά στοιχεία της ταινίας – και κυρίως έχει τη γνωριμία ενός ιδιαίτερου κοριτσιού με τον έρωτα.
Ο έρωτας και το σεξ στο Εκεί που Τραγουδάνε οι Καραβίδες
Η ταινία πάσχισε να πάρει τον χαρακτηρισμό «Κατάλληλο από 13» γιατί απευθύνεται στους εφήβους. Ένα πανέμορφο κορίτσι, χωρίς την «πλαστική ομορφιά» των συνηθισμένων πρωταγωνιστριών, γνωρίζει τον έρωτα διαδοχικά με δύο πανέμορφα αγόρια. Η ταινία είναι τόσο δειλή στην εμφάνιση γυμνού ή σκηνών σεξ που κάνει την αξέχαστη Γαλάζια Λίμνη του 1980 να μοιάζει με πορνό. Στην ανάλογη σκηνή που η ερωτευμένη κοπέλα και το ερωτευμένο αγόρι κολυμπούν στην θάλασσα – υποβρύχιες λήψεις – δείχνει τους πρωταγωνιστές ντυμένους! Ενώ η σκηνή που το «καλό αγόρι» αρνείται να ολοκληρώσει την ερωτική πράξη με την Kya, παρόλο που εκείνη το θέλει, για να μην γίνει το «χωρίς επιστροφή», είναι σαν να βγήκε από tea party των Αμερικανών συντηρητικών.
Ιδανικός, ασπρόμαυρος έρωτας
Εκείνο που πετυχαίνει η ταινία είναι να απεικονίσει τον ασπρόμαυρο έρωτα σε μια εποχή που όλα είναι γκρίζα. Υπάρχει ένα καλό κορίτσι, ένα καλό αγόρι και ένα κακό αγόρι. Το καλό αγόρι είναι δειλό και δεν θα διεκδικήσει όσο θα έπρεπε το καλό κορίτσι. Το κακό αγόρι είναι τολμηρό και όχι μόνο θα κερδίσει το κορίτσι αλλά και θα το κακοποιήσει. Στο τέλος όμως το κορίτσι θα δυναμώσει, το καλό αγόρι θα πάρει θάρρος και ο έρωτας καλού αγοριού και καλού κοριτσιού θα θριαμβεύσει. Ένας έρωτας ιδανικός. Ένας έρωτας ανεξίτηλος. Ένας έρωτας χωρίς περισπασμούς. Ένας έρωτας παραμυθένιος. Γιατί να υποτιμάμε την ανάγκη μας για παλαιούς, παραμυθένιους, ασπρόμαυρους έρωτες; Το Εκεί που Τραγουδάνε οι Καραβίδες μας προσφέρει ένα τέτοιον γενναιόδωρα.
EKEI ΠΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΑΝΕ ΟΙ ΚΑΡΑΒΙΔΕΣ
Από το βιβλίο της Delia Owens
Σκηνοθεσία: Olivia Newman
Παίζουν: Daisy Edgar-Jones Taylor John Smith Harris Dickinson Michael Hyatt Sterling Macer, Jr. Jojo Regina Garret Dillahunt Ahna O’Reilly David Strathairn.
Φωτογραφίες: NETFLIX
Διαβάστε ακόμα: Κακοποίηση, τραύμα και αυτοτιμωρία: το Μικρό Ταρανδάκι ζητά δικαίωση