H Ευλαμπία Τσιρέλη είναι εκπαιδευτικός και διδάκτωρ Βιβλικής Γραμματείας και Θρησκειολογίας. Ζει στη Θεσσαλονίκη και μελετάει τους αρχαίους πολιτισμούς, τους μύθους, και τις γλώσσες που δεν μιλιούνται πια. Σκέφτεται ιστορίες από όταν γεννήθηκε, τις γράφει από όταν έμαθε γράμματα, και ξεκίνησε να τις εκδίδει το 2012. Το 2014 έφτιαξε το δικό της εργαστήρι λογοτεχνικής γραφής, μέσω του οποίου συντονίζει συλλογικές εκδόσεις. Αγαπάει τις περιπέτειες της μυθοπλασίας αλλά και της ζωής. Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορούν τα βιβλία της για παιδιά Ο Εδουάρδος και η Μεγάλη Σπηλιά (2022), Ο Εδουάρδος και η Μεγάλη Διάσωση (2023) από 7 ετών, και Οικογένεια Άντερσον (2024) από 9 ετών.
Το τελευταίο της μυθιστόρημα, εικονογραφημένο μοναδικά από τον Αλέκο Παπαδάτο (του Logicomix και όχι μόνο), το οποίο στάθηκε η αφορμή για τη συνάντησή αυτή, είναι μια ζεστή περιπέτεια μυστηρίου, που διαβάζεται απνευστί από μικρούς και μεγάλους. Πρωταγωνιστεί η οικογένεια Άντερσον – μπαμπάς, μαμά, τρία παιδιά και μια σκυλίτσα–, που κληρονομεί δίχως να το περιμένει την έπαυλη Άλμπα Χάους στη Σκωτία από έναν μακρινό θείο. Με τη μετακόμισή τους εκεί, παράξενα πράγματα αρχίζουν να συμβαίνουν. Ανεξήγητοι θόρυβοι και μυρωδιές, αντικείμενα που λείπουν, περίεργα φαινόμενα στο δάσος και στην ακτή κοντά στο σπίτι. Κλέφτες, ή μήπως φαντάσματα; Τα παιδιά ανακαλύπτουν μια κρύπτη και αντικείμενα περασμένων αιώνων. Μήπως τελικά σ’ αυτό το σπίτι δεν μένουν μόνοι;
Οι ήρωες του μυθιστορήματος, μικροί και μεγάλοι, συνυπάρχουν ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι και συνδέονται μέσα στους αιώνες με ένα παλιό, κρυμμένο μυστικό. Ζουν μια τρυφερή, απροσδόκητη περιπέτεια μαγικού ρεαλισμού, που ακροβατεί μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, και καλούν το αναγνωστικό κοινό κάθε ηλικίας να μπει μέσα για να τη ζήσει. Το μόνο «πρόβλημα» είναι ότι έπειτα από αυτή την εμπειρία, κανείς δεν αποχωρίζεται εύκολα τους πρωταγωνιστές της και τους τόπους της. «Βιβλίο-φωλιά» το χαρακτήρισε η Ευλαμπία και νομίζω ότι δεν θα μπορούσε να βρει αρτιότερο χαρακτηρισμό. Όλοι θα επιστρέψουμε, αργά ή γρήγορα, στη μαγεία και στην εικονοποιία του.
Ας γνωρίσουμε την Ευλαμπία Τσιρέλη μέσα από τα δικά της λόγια…
Πώς ξεκίνησε η αγάπη σου για τη λογοτεχνία και τη συγγραφή;
Δεν μπορώ να βρω κάποια ξεκάθαρη αφετηρία στη σχέση μου με τη συγγραφή, νιώθω ότι από πάντα ήταν δεδομένο ότι θα αφιερωθώ στα βιβλία. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, σκεφτόμουν και έλεγα ιστορίες. Όχι μόνο εγώ, έτσι ήμασταν όλοι στην οικογένεια. Η δημιουργία ιστοριών και η αφήγηση ήταν στην καθημερινότητά μας – στο πλαίσιο περισσότερο του αστείου και του τρομακτικού, με παραστατικό τρόπο. Πέρασα στη συγγραφή γύρω στην εφηβεία, όταν άρχισα να πειραματίζομαι με την ποίηση. Αργότερα δοκίμασα τις δυνάμεις μου στο διήγημα και μετά, για αρκετά χρόνια, ασχολήθηκα αποκλειστικά με την έρευνα και το δοκίμιο λόγω των σπουδών μου, κάτι που με βοήθησε να αποκτήσω οργάνωση και πειθαρχία. Όσον αφορά τα εκδοτικά, ξεκίνησα με μελέτες που σχετίζονται με το ακαδημαϊκό μου αντικείμενο, γύρω στα τριάντα μου, έπειτα λίγη άγουρη ποίηση, διηγήματα, και πλέον παιδικά βιβλία τα τρία τελευταία χρόνια. Η περιπέτειά μου τα τελευταία δέκα χρόνια στα εκδοτικά μοιάζει λίγο με τη Μεγάλη Σπηλιά του Εδουάρδου. Περιπλάνηση, ένα μεγάλο βουνό να ανέβω, λίγοι φίλοι, μεγάλη προσήλωση στον στόχο, σκληρή δουλειά και, τέλος, ανακάλυψη της «σπηλιάς» και των ανθρώπων μου. Η πραγματικότητα και η καθημερινότητά μου μετά τη συνεργασία μου με τον Ίκαρο είναι σαν μια νέα ζωή για μένα. Νιώθω ότι όλα είναι πλέον όπως πρέπει να είναι. Ωστόσο, νιώθω ότι ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς και, για να σου πω την αλήθεια, δεν θέλω να φτάσω κάπου· εμένα μου αρέσει ο δρόμος.
Θεσσαλονίκη – Βερολίνο – Νέα Υόρκη: Πού πιστεύεις θα είχες μεγαλύτερη ελευθερία να κάνεις αυτό που αγαπάς;
Στο Εδιμβούργο! Συγνώμη που χάλασα την ερώτηση… Δεν μπορώ να φανταστώ άλλο μέρος να ζω εκτός Ελλάδας. Βέβαια, ελευθερία να κάνεις αυτό που αγαπάς δεν σου δίνει η πόλη ή η χώρα, αλλά το να μπορείς να βιοπορίζεσαι αξιοπρεπώς. Είναι μεγάλη συζήτηση. Πάντως το Εδιμβούργο είναι μια πόλη λογοτεχνική, με ένα σπουδαίο φεστιβάλ βιβλίου και πολύ ωραία σχετική ιστορία.
Τι σε βοήθησε και τι στάθηκε εμπόδιο στην πορεία σου;
Βοήθεια μου έχουν δώσει στον δρόμο μου τα εμπόδιά μου. Όσοι μου έχουν πει «δεν γίνεται». Ίσως καμιά φορά εμπόδιο έχει σταθεί ο ίδιος μου ο εαυτός που ποτέ δεν ικανοποιείται και δεν ησυχάζει. Όμως, αλήθεια, πολλοί άνθρωποι με έχουν βοηθήσει. Οι περισσότεροι σχεδόν ξένοι. Λέω συχνά ότι η καλοσύνη των ξένων με συγκλονίζει. Όμως ποτέ δεν τα καταφέρνουμε μόνοι μας. Πάντα βρίσκονται τη σωστή στιγμή χέρια που σε τραβάνε και σου ανοίγουν πόρτες.
Λες πιο εύκολα «συγγνώμη» ή «άντε παράτα μας»;
Δεν έχω δυσκολία να ζητήσω συγνώμη όταν καταλαβαίνω ότι έκανα λάθος και νιώθω άσχημα γι’ αυτό. Μια ειλικρινής συγνώμη είναι λυτρωτική για τον θύτη και παρηγορητική για τον θιγόμενο. Και, αν δεν επαναληφθεί το λάθος, γινόμαστε και καλύτεροι. Ανεβαίνουμε level. «Άντε παράτα μας» δεν λέω εύκολα. Προτιμώ τη σιγή. Η σιγή και η απουσία μου είναι ανησυχητική και χειρότερη από αυτή την έκφραση.
Ο έρωτας στα χρόνια των σόσιαλ μίντια. Πώς σχολιάζεις τη νέα συνθήκη;
Σίγουρα τα σόσιαλ μίντια έχουν βοηθήσει πολύ στο κομμάτι των γνωριμιών και της επικοινωνίας. Από εκεί και πέρα, ο έρωτας είναι ο έρωτας. Δεν νομίζω ότι αλλάζει κάτι στη συνθήκη αυτή. Υπάρχει όταν υπάρχει. Και είναι σχεδόν υπερβατικός.
Τι παρακολουθείς στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή; Κάποιες προτάσεις για όσες/ους μάς διαβάζουν…
Δεν βλέπω τηλεόραση ιδιαίτερα. Ίσως καμιά καλή εκπομπή κρατικού καναλιού ή κανένα παιχνίδι γνώσεων. Βλέπω στις πλατφόρμες σειρές και ταινίες και αγαπώ πάρα πολύ τα ντοκιμαντέρ από μικρή. Πολλά μου αρέσουν και πολλά θα είχα να προτείνω. Θα σου πω μερικές σειρές που μου έμειναν (αν και αφήνω πάρα πολλές απ’ έξω, ειδικά παλαιότερες): Penny Dreadful, The Handmaid’s Tale, Yellowjackets, What We Do in the Shadows και The Completely Made Up Adventures of Dick Turpin.
Ποιο από τα σόσιαλ μίντια χρησιμοποιείς πιο πολύ και γιατί;
Το Facebook, νομίζω. Περισσότερο γιατί εκεί επικοινωνούμε με κείμενο κυρίως. Όμως έχει πλάκα και το Instagram και είναι πολύ χρήσιμο. Με το tiktok δεν έχω ασχοληθεί και δεν νομίζω ότι μου ταιριάζει. Γενικά τα σόσιαλ μίντια με έχουν βοηθήσει πολύ με τη δουλειά μου, είναι εργαλεία για εμένα.
Κάποιο “κόλλημα” που είχες στη ζωή σου;
Συγγραφή, δέντρα και Σκωτία, διαχρονικά “κολλήματα”. Κατά διαστήματα κολλάω με την ερασιτεχνική παρατήρηση του ουρανού.
Αν είχες το μαγικό ραβδί, τι θα άλλαζες στην Ελλάδα;
Αν είναι θέμα μαγικών (που δεν είναι), θα έκανα όλους τους ανθρώπους να σκέφτονται πρώτα τον διπλανό τους και τον επόμενο. Έπειτα, θα άλλαζαν τα πάντα μόνα τους, σε όλα τα επίπεδα. Η Ελλάδα μια χαρά είναι, αν εξαιρέσουμε τους καύσωνες που δεν συμπαθώ καθόλου.
Ποιες πέντε λέξεις σε περιέχουν και σε περιγράφουν καλύτερα;
Ιστορίες, βιβλία, φύση, απομόνωση, περιπέτεια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Συντροφικές σχέσεις: Έξι βιβλία για να βρείτε διέξοδο στο… αδιέξοδο!
