Τα τελευταία χρόνια τα graphic novels, δηλαδή τα μυθιστορήματα σε μορφή comics, έχουν γνωρίσει μεγάλη ανάπτυξη και αποτελούν νέο αφηγηματικό είδος που προσφέρει ευχάριστες και ποιοτικές εμπειρίες ανάγνωσης όχι μόνο σε παιδιά, μα και σε ενήλικους, ως ξεχωριστό λογοτεχνικό genre. Οι δημιουργοί, κειμενογράφοι και εικονογράφοι ή κειμενογράφοι-εικονογράφοι, έχουν πλέον τον χώρο και τα μέσα ώστε να επεκτείνουν τη δουλειά τους, παρουσιάζοντας καλαίσθητα βιβλία υψηλής αισθητικής και ποικίλης θεματολογίας, από διασκευές κλασικών μυθιστορημάτων, ιστορικά κείμενα και επιστημονική φαντασία μέχρι μελέτες, βιογραφίες ή οδηγούς φυσικών και κοινωνικών επιστημών.
Η αύξηση της αποδοχής των graphic novels από το ευρύ κοινό έχει οδηγήσει σε μεγαλύτερη ζήτηση, επομένως και παραγωγή. Σε μια εποχή που το μεγάλο κείμενο «τρομάζει», σε μια εποχή που η εικόνα κυριαρχεί επί των λέξεων, σε μια εποχή που οι αναγνώστες δεν έχουν χρόνο και έχουν χάσει, εξαιτίας των νέων τεχνολογιών, τη δυνατότητα πολύωρης συγκέντρωσης, τα graphic novels, που δεν απευθύνονται πλέον μόνο σε παιδιά ή εφήβους, όπως ήταν καταχωρισμένα στις αναγνωστικές συνειδήσεις, μπορούν να προσφέρουν μια απενοχοποιημένη, σύγχρονη, ευχάριστη, ουσιαστική και (ακόμη τουλάχιστον) πρωτότυπη αναγνωστική εμπειρία. Επιλέγουμε λοιπόν και σας παρουσιάζουμε τα πιο αγαπημένα μας ελληνικά graphic novels – και σύντομα θα ακολουθήσουν και τα μεταφρασμένα.
Logicomix, κείμενο: Απόστολος Δοξιάδης, Χρίστος Χ. Παπαδημητρίου, Εικόνες: Αλέκος Παπαδάτος, Annie Di Donna, Εκδόσεις Ίκαρος
Το Logicomix, που ολοκληρώθηκε το 2008 ύστερα από πέντε χρόνια δουλειάς, υπογράφουν ο Απόστολος Δοξιάδης και ο θεωρητικός της πληροφορικής, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ Χρίστος Χ. Παπαδημητρίου, ενώ τα σκίτσα και το χρώμα είναι του Αλέκου Παπαδάτου και της Annie Di Donna. Αν και δεν αποτελεί πρόσφατη κυκλοφορία, το παρουσιάζουμε πρώτο, όχι μόνο λόγω της αρτιότητας και της παγκόσμιας αποδοχής του, αλλά κυρίως διότι είναι ένα από τα πρώτα ελληνικά graphic novels και σίγουρα το πιο επιτυχημένο, εμπεριέχοντας μυθοπλασία, κόμικς, ιστορία, παραμύθι και δοκίμιο.
Μια παρέα φίλων στη σύγχρονη Αθήνα –που δεν είναι άλλη από τους δημιουργούς του βιβλίου– προσπαθεί ταυτόχρονα να αφηγηθεί και να καταλάβει τη μεγάλη περιπέτεια της αναζήτησης των θεμελίων των μαθηματικών, περιπέτεια που σημάδεψε ανεξίτηλα την εποχή μας. Είναι άραγε, όπως λέει ένας από αυτούς, μια ιστορία τραγική, μεγέθους μάλιστα αρχαίας τραγωδίας; Ή, όπως πιστεύει ένας άλλος, μια εντελώς αισιόδοξη περίπτωση; Στο Logicomix οι αποστάσεις καταργούνται. Καλύπτοντας ένα διάστημα έξι δεκαετιών, το βιβλίο αφηγείται με πρωτοτυπία την επική ιστορία μιας αναζήτησης, οι περισσότεροι ήρωες της οποίας πλήρωσαν βαρύ τίμημα για τη γνώση, φτάνοντας συχνά μέχρι την τρέλα. Τον ρόλο του αφηγητή έχει ο πιο συναρπαστικός χαρακτήρας της ιστορίας, ο μεγάλος μαθηματικός και φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ. Με βάση τη δική του ζωή βλέπουμε την ιστορία της αναζήτησης των θεμελίων μέσα από τις συναισθηματικές καταιγίδες, τα δραματικά ιστορικά γεγονότα και τις ιδεολογικές διαμάχες που την έθρεψαν. Οι περιπέτειες των μεγάλων διανοητών που πρωταγωνιστούν στην αναζήτηση, του Φρέγκε, του Χίλμπερτ, του Πουανκαρέ, του Βίτγκενσταϊν, του Γκέντελ και του Τούριγνκ, ζωντανεύουν μέσα από τις σχέσεις τους με τον Ράσελ και τη δική του παθιασμένη ενασχόληση με την αναζήτηση και οδηγούνται, μέσα από τη σχέση τους μαζί του, στην κορύφωση, που συμπίπτει με την πιο δραματική στιγμή στην ιστορία του εικοστού αιώνα.
Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή: Ο σπουδαίος Έλληνας μαθηματικός, κείμενο: Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, εικονογράφηση: Παναγιώτης Πανταζής, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Η ζωή και το έργο του σπουδαίου Έλληνα μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, που διακρίθηκε και διέπρεψε παγκοσμίως, δεν είναι τόσο γνωστά όσο θα έπρεπε. Η συγκεκριμένη δουλειά, αποτέλεσμα πολύχρονης έρευνας του συγγραφέα, θα συνεπάρει μικρούς και μεγάλους. Ένα ταξίδι στις σημαντικότερες στιγμές της πορείας του σπουδαίου επιστήμονα: η απόφασή του να σπουδάσει μαθηματικά, η γνωριμία του με τον Αϊνστάιν, η συνεισφορά του στην επιστήμη του αλλά και η αγάπη του για την Ελλάδα, που τον οδηγούσε πάντα πίσω σε αυτή.
Δρ. ΠΑΠ: Η ζωή του πρωτοπόρου γιατρού Γ. Ν. Παπανικολάου, κείμενο-εικονογράφηση: Πέτρος Χριστούλιας, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Ο ερευνητής γιατρός Γεώργιος Ν. Παπανικολάου είναι γνωστός σε ολόκληρο τον κόσμο για την ανάπτυξη του διαγνωστικού τεστ που έχει σώσει αμέτρητες γυναίκες μέχρι σήμερα και φέρει τα πρώτα τρία γράμματα του ονόματός του. Ωστόσο το τεστ ΠΑΠ ήταν ένας από τους τελευταίους σταθμούς μιας μεγάλης περιπλάνησης. Ο Πέτρος Χριστούλιας αποτυπώνει το ταξίδι της ζωής του σπουδαίου επιστήμονα σε μια εικονογραφημένη βιογραφία που παρουσιάζει σε μικρούς και μεγάλους τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τα κίνητρα μιας εξέχουσας προσωπικότητας που έχει προσφέρει κάτι εξαιρετικά σημαντικό στην ανθρωπότητα.
Γιαννούλης Χαλεπάς. Ο μύθος της νεοελληνικής γλυπτικής, κείμενο: Δημήτρης Βανέλλης, Θανάσης Πέτρου, εικονογράφηση: Θανάσης Πέτρου, Εκδόσεις Πατάκη
Λένε ότι η ιδιοφυΐα βρίσκεται πολύ κοντά στην παράνοια. Πράγματι, αρκετοί μεγάλοι καλλιτέχνες κατέληξαν σε ιδρύματα με αμφίβολη θεραπευτική αξία. Στη ζωή του Γιαννούλη Χαλεπά όμως, του σημαντικότερου ίσως Νεοέλληνα γλύπτη, δεν υπάρχουν μόνο μια ελπιδοφόρα άνοιξη και μια κατάβαση στην κόλαση. Υπάρχει και μια αναπάντεχη ανάσταση, μια απρόσμενη επανεμφάνιση της ιδιοφυΐας, η οποία μάλιστα μας έδωσε έργα πολύ πιο προσωπικά από τα παλιά. Η βασανισμένη του ζωή, ακόμη και μετά την αναζωπύρωση της δημιουργικότητας, είναι που συγκίνησε πολύ τους δημιουργούς, γι’ αυτό και προσπάθησαν να τη μεταφέρουν σε εικόνες. Μερικοί πιστεύουν ότι ο Χαλεπάς είναι κάτι σαν άγιος. Ποιος ξέρει; Το σίγουρο είναι ότι η ιστορία του δεν μοιάζει με καμιά άλλη.
21: Η μάχη της πλατείας, κείμενο-εικονογράφηση: Soloúp, Εκδόσεις Ίκαρος
Τι γνωρίζουμε σήμερα για το 1821; Και τι θα νιώθουν, τι θα λένε για την Επανάσταση οι millennials στα δικά τους παιδιά; Ιστορίες πολλών ανθρώπων, η ιστορία μας. Μάχες στα βουνά και στις θάλασσες, μάχες και στα λόγια, στα κείμενα όσων έζησαν την Επανάσταση ή ασχολήθηκαν με αυτήν. Μια μάχη και στη σημερινή πλατεία, μπροστά από το άγαλμα του Κολοκοτρώνη. Εκεί όπου οι κουβέντες ενός γέρου άστεγου για το 1821 παλεύουν με τη λήθη και τα εθνικά στερεότυπα, τις ερμηνείες της Ιστορίας, τις σιωπές της. Εκεί όπου οι μάχες μέσα από τούτες τις αφηγήσεις ζωντανεύουν μπροστά στα έκπληκτα μάτια ενός νεαρού κοριτσιού. Όλοι είναι εδώ. Ήρωες και αντιήρωες. Ρουμελιώτες και Μοραΐτες, κοτζαμπάσηδες, Φαναριώτες, καραβοκύρηδες, φιλέλληνες και οπλαρχηγοί, οι μεγάλες δυνάμεις, τα φιρμάνια των Οθωμανών, τα γιαταγάνια των Αλβανών, οι ξιφολόγχες των Αιγυπτίων.
Το graphic novel 21: Η μάχη της πλατείας επιχειρεί μια διαφορετική προσέγγιση της Ιστορίας, συνδυάζοντας την έντεχνη αφήγηση των κόμικς με την επιστημονική τεκμηρίωση. Βασιζόμενο σε κείμενα πάνω από 30 συγγραφέων αλλά και στις εικαστικές δημιουργίες περισσότερων από 50 ζωγράφων και χαρακτών, το βιβλίο αποτελεί ένα παζλ υποκειμενικών προσεγγίσεων για τις μάχες και τα πρόσωπα του Αγώνα, τα γεγονότα και τις ιδέες της Επανάστασης. Το παράρτημα του βιβλίου, με γλωσσάρι, χρονολόγιο, βιογραφικά, αλλά και κατατοπιστικά κείμενα και αναφορές σε πηγές, προσφέρεται για μια πολυεπίπεδη ανάγνωση.
Αϊβαλί, κείμενο-εικονογράφηση: Soloύp, Εκδόσεις Κέδρος
Ένα μονοήμερο ταξίδι από τη Μυτιλήνη στο Αϊβαλί. Κι εκεί, ανάμεσα στις δυο ακτές, μεσοπέλαγα, ένα ταξίδι στον χρόνο. Στη ματωμένη ιστορία. Σε όσα χωρίζουν τους ανθρώπους του μικρού μπουγαζιού. Σε όσα ενώνουν τους λαούς όλης της γης. Μικρασιατική Καταστροφή. Ξεριζωμός. Χαμένες πατρίδες. Συνθήκη της Λοζάνης. Η πρώτη μεγάλη ανταλλαγή πληθυσμών στη σύγχρονη ιστορία. Εκατομμύρια τραγωδίες, αμέτρητες ιστορίες κυνηγημένων ψυχών. Τις περισσότερες δεν τις μάθαμε ποτέ. Άλλες πάλι, αυτές που οι πρόσφυγες αφηγήθηκαν στα παιδιά και τα εγγόνια τους, σιγά σιγά μπερδεύονται, βυθίζονται στη λήθη, χάνονται. Ελάχιστες από αυτές καταγράφηκαν στο χαρτί. Ελάχιστες σώθηκαν, για να ορθώσουν τη μνήμη απέναντι στα ανθρώπινα λάθη που, όταν ξεχνιούνται, επαναλαμβάνονται. Εκεί, στα υδάτινα σύνορα, στο στενό πέρασμα ανάμεσα στη Λέσβο και τα μικρασιατικά παράλια, ξετυλίγονται τέσσερις από αυτές τις ιστορίες. Τέσσερις Αϊβαλιώτες αφηγούνται. Τρεις Έλληνες κι ένας Τούρκος: Φώτης Κόντογλου, Ηλίας Βενέζης, Αγάπη Βενέζη-Μολυβιάτη, Αχμέτ Γιορουλμάζ. Και όταν τα πόδια ξαναπατούν στη γη το σήμερα προσπαθεί να λογαριαστεί με το χθες. Το ταξίδι δεν έχει τελειώσει.
Οι όμηροι του Γκαίρλιτς. Μια απίστευτη, αληθινή ιστορία διχασμού και πολέμου|1922. Το τέλος ενός ονείρου |1923. Εχθρική πατρίδα|1936. Ετοιμόρροπη δημοκρατία, κείμενο-εικονογράφηση: Θανάσης Πέτρου, Εκδόσεις Ίκαρος
Το 1916, στη διάρκεια του τρίτου χρόνου του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, η Ελλάδα προσπαθεί να διατηρήσει στάση ουδετερότητας. Όταν η Βουλγαρία εισβάλλει στην Ανατολική Μακεδονία το Δ΄ Σώμα Στρατού, που εδρεύει εκεί, βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος. Οι Έλληνες στρατιώτες είναι αποκλεισμένοι, αλλά δεν έχουν δικαίωμα να αντισταθούν στους Βούλγαρους. Η πρόταση του επικεφαλής του σώματος μοιάζει εξωπραγματική! Αναμειγνύοντας την υψηλή αισθητική με την τεκμηριωμένη έρευνα, ο Θανάσης Πέτρου παρουσιάζει με απίστευτη ζωντάνια τη διαδρομή των Ελλήνων στρατιωτών του Δ΄ Σώματος Στρατού μέχρι το Γκαίρλιτς και την επώδυνη – πολυπόθητη επιστροφή στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο του 1919, μια αληθινή και όχι και τόσο γνωστή ιστορία που συνέβη την περίοδο του Εθνικού Διχασμού.
Από τον ίδιο δημιουργό θα βρείτε και τη συνέχεια της ιστορίας στα graphic novels 1922. Το τέλος ενός ονείρου, που ακολουθεί κάποιους από τους ήρωες στην πορεία τους προς τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, 1923. Εχθρική πατρίδα, που ακολουθεί κάποιους από τους ήρωές του και συμπολεμιστές στη μικρασιατική εκστρατεία καθώς φτάνουν στον Πειραιά μαζί με τις χιλιάδες των Μικρασιατών προσφύγων τον Σεπτέμβριο του 1922, και 1936. Ετοιμόρροπη δημοκρατία, όπου παρακολουθούμε έναν από τους ήρωες, τον Αμπατζή, αφηγητή και στους δυο προηγούμενους τόμους, να φυλακίζεται για ένα έγκλημα τιμής, δίπλα σε κλέφτες, λωποδύτες, ληστές, πρεζάκια, μαζί με τον περιβόητο Σακαφλιά. Όταν αποφυλακίζεται τίποτε δεν τον δένει με κάποιον τόπο και η χώρα μοιάζει με ακυβέρνητο καράβι. Ο δρόμος του θα τον βγάλει τον Μάιο του 1936 στη Θεσσαλονίκη που είναι ανάστατη από τις απεργίες των εργατών. Μια εξαιρετική τετραλογία σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Περιμένουμε τη συνέχεια!
WOW (V for V), κείμενο: Χρύσα Ariadni Κουσελά, Aris Παπαδόπουλος, εικονογράφηση: Δημήτρης Jimkos Σωτηράκης, Χρύσα Ariadni Κουσελά, Χρώμα: Χρύσα Ariadni Κουσελά, Δήμος Κωτσόπουλος, Εκδόσεις Πατάκη
Στην Ευρώπη του 21ου αιώνα οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν εγκλωβιστεί σε έναν τεράστιο λαβύρινθο, στον οποίο έχει εγκατασταθεί το παράνομο βασίλειο των Τροϊκανών από τις σκοτεινές δυνάμεις της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομικής ελίτ. Στο βασίλειο κυριαρχεί ο Ευρωπαϊκός Μινώταυρος, µια έκφανση του φριχτού Παγκόσμιου Μινώταυρου. Το κτήνος επιβάλλεται χωρίς να σέβεται την αυτοδιάθεση των λαών της Ευρώπης, την εθνική τους κυριαρχία και ανεξαρτησία, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σκοπός της οικονομικής ελίτ, µέσω των εκτελεστών της, του στρατού των Τροϊκανών, είναι να κρατήσουν ζωντανό τον Μινώταυρο, να αρπάξουν την Ευρώπη και να τη δώσουν στο θηρίο να την κατασπαράξει. Το 2015 στη μικρή ευρωπαϊκή χώρα που λέγεται Ελλάδα, την εποχή που η πτωχοτραπεζοκρατία έχει μολύνει όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου βίου, η ανθρωπιστική κρίση έχει οξυνθεί και τα μνημόνια έχουν λεηλατήσει τη χώρα, ο εκκεντρικός οικονομολόγος Γιάνης Βαρουφάκης, αλλιώς γνωστός µε το μυστικό κωδικό όνομα V, αποφασίζει να δώσει τη δική του μάχη. Ορκίζεται υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας και μπαίνει στη διαπραγματευτική αρένα των Eurogroup, όπου δίνει τις σημαντικότερες μάχες της ζωής του, γήινες και υπερφυσικές. Στο πλευρό του έχει ένα μεγάλο μέρος του λαού, τη μυθική Αριάδνη, τον φιλόσοφο και οικονομολόγο Karl Marx, τον οικονομολόγο John Κeynes, τον μαθηματικό John Von Neumann, τον οικονομολόγο και φιλόσοφο Adam Smith και τον μαθηματικό και οικονομολόγο John Forbes Nash, Jr., αλλά και φανατικούς εχθρούς εντός και εκτός της χώρας. Θα τα καταφέρει άραγε;
Αριστοτέλης, κείμενο: Τάσος Αποστολίδης, εικόνες: Αλέκος Παπαδάτος, μελάνωμα σχεδίων: Annie Di Donna, Εκδόσεις Ίκαρος
Ένα εκτενές graphic novel που ξεδιπλώνει με ιδιαίτερη γλαφυρότητα και σεβασμό τη ζωή και το έργο του εμβληματικού φιλόσοφου, ο οποίος άσκησε συνεχή επίδραση στην ιστορία της ανθρώπινης σκέψης για διάστημα είκοσι τεσσάρων αιώνων, παραμένοντας και σήμερα ακόμη ένας απόλυτα επίκαιρος στοχαστής. Ένα βιβλίο που δίνει την ευκαιρία στους νέους (και όχι μόνο) αναγνώστες να γνωρίσουν με πρωτότυπο και ουσιαστικά εκπαιδευτικό τρόπο το έργο και τα διδάγματα του φιλοσόφου, τα οποία έχουν παγκόσμια και διαχρονική αξία, και να στοχαστούν πάνω σε αυτά.
Καπετάν Μιχάλης, κείμενο και εικονογράφηση: Παναγιώτης Πανταζής, Εκδόσεις Διόπτρα
Ορκισμένος να μη γελάσει αν δεν ελευθερωθεί η Κρήτη, ο Καπετάν Μιχάλης ζει στο Μεγάλο Κάστρο στα τέλη του 19ου αιώνα, με τη φήμη του αγριμιού να τον συνοδεύει σε κάθε του στιγμή. Ο ίδιος όμως δείχνει να χάνει τη συγκέντρωσή του και να απομακρύνεται από τις αξίες του όταν γνωρίζει την Εμινέ, σύζυγο του αδερφοχτού του Νουρήμπεη. Σαν να τον κυριεύει ένας «δαίμονας» άγνωστος σε εκείνον μέχρι τότε… Καθώς η τεταμένη κατάσταση ανάμεσα σε Οθωμανούς και Χριστιανούς στο νησί καταλήγει σε μια σειρά γεγονότων που θα οδηγήσουν στην επανάσταση του 1889, ο Καπετάν Μιχάλης βρίσκεται να αναζητά την ελευθερία σε έναν ακόμη τομέα… Ένα από τα πιο διαχρονικά έργα του Νίκου Καζαντζάκη με τη σύγχρονη εικαστική ματιά του Παναγιώτη Πανταζή (Pan Pan), με διαλόγους που διατηρούν την καζαντζακική γλώσσα.
Ζοrμπάς – Πράσινη πέτρα ωραιοτάτη, κείμενο-εικονογράφηση: Soloύp, Εκδόσεις Διόπτρα
Πώς ν’ αναμετρηθείς με δυο δράκους σήμερα, με τον Νίκο Καζαντζάκη και με τον Ζορμπά, χρησιμοποιώντας μάλιστα τη γλώσσα των κόμικς για ν’ αποδώσεις εκ νέου το εμβληματικό και πολυμεταφρασμένο μυθιστόρημα Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά; Έχοντας επιπλέον ν’ αντιπαλέψεις τον μύθο και την κυρίαρχη εικόνα του χαρακτήρα όπως ενσαρκώθηκε από τον Άντονι Κουίν στην ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Zorba the Greek»; Ζωή, έρωτας, Θεός, θάνατος αλλά και Διόνυσος, Βούδας, Νίτσε, Μπερξόν, Σαίξπηρ, Δάντης, Ροντέν…
Ο Soloύp δεν κάνει μια απλή μεταφορά, αλλά επιχειρεί να επαναφηγηθεί τα επεισόδια του συγκεκριμένου μυθιστορήματος. Επεμβαίνει στη ροή, αναδιατάσσει τις εμβόλιμες ιστορίες ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί ν’ αποφύγει τα ισχυρά στερεότυπα του κινηματογραφικού Ζορμπά. Ακολουθώντας έτσι το πνεύμα του καζαντζακικού κειμένου, προτείνει μια νέα αφήγηση λόγου και εικόνας, ένα νέο ταξίδι, φιλοσοφικό, γκροτέσκο, τραγικό, στον σύγχρονο αναγνώστη.
Ο Συλλέκτης. Έξι διηγήματα για έναν κακό λύκο, κείμενο-εικονογράφηση: Soloúp, Εκδόσεις Ίκαρος
Παιδιά και γονείς. Παιδιά και χωρισμένοι γονείς. Έρωτες που κατέρρευσαν. Σιωπές και φωνές. Δικαιολογίες κι αφορμές όταν κάποια στιγμή τον ένα σύντροφο έπαψε να τον αφορά ό,τι απασχολεί τον άλλο. Έπειτα διαζύγια, εντάσεις, αίθουσες δικαστηρίων, απαρχαιωμένοι νόμοι, χρονοβόρες δίκες, προκάτ αποφάσεις. Παράλογος πόλεμος χαρακωμάτων εκεί που κάποτε υπήρχε αγάπη. Κάπου ανάμεσα, στα ερείπια των ερώτων, παιδιά μπερδεμένα καλούνται να διαλέξουν στρατόπεδο. Άραγε οι γονείς παίρνουν διαζύγιο και από τα παιδιά τους; Ποιος κερδίζει όταν το παιδί αποξενώνεται από τον ένα γονιό; Πόσο συνυπεύθυνη σε αυτή την αδικία είναι η Δικαιοσύνη; Πεταλούδες, γραμματόσημα, δαχτυλήθρες, δόντια, ταξί. Σκιές και μαύρες τρύπες. Μια παρέα στο καφενείο, ένα καναρίνι και μια διάρρηξη, δυο φίλοι, η πόρτα μιας πολυκατοικίας, η Κοκκινοσκουφίτσα. Πέντε διηγήματα κι ένα παραμύθι για τον «κακό» λύκο. Ένα συγκλονιστικό graphic novel, μια σύγχρονη καλειδοσκοπική ιστορία για την οδυνηρή απόσταση που χωρίζει τον Διονύση από τη μικρή Φωτεινή, για την αποξένωση των παιδιών από τους γονείς τους ύστερα από ένα διαζύγιο.
Δρακοδόντι, κείμενο: Χαΐνης Δ. Αποστολάκης, εικονογράφηση: Νίκος Μπράτος, Εκδόσεις Καστανιώτη
Οι μύθοι των λαών δεν είναι τίποτε άλλο παρά οι λαϊκές κοσμογονίες. Αυτοί οι μύθοι σμιλεύονται από τον χρόνο, συσσωματώνονται με άλλους και κάποιες φορές συντίθενται χαοτικά και αυτοοργανώνονται με τη μορφή έπους. Το έπος είναι το ανώτερο λογοτεχνικό είδος και η μόνη μορφή ποίησης όπου η ανθρώπινη ύπαρξη δικαιώνεται, όπου το ευτυχισμένο τέλος δεν είναι γελοιότητα.
Στην Κρήτη, τριάντα χρόνια και πίσω, πριν από την καθολική επιβολή του άρρυθμου τηλεοπτικού λόγου, η επική τραγουδαφήγηση ήταν μέρος της καθημερινότητας, στα χείλη αγράμματων αλλά πολύ μορφωμένων ανθρώπων. Τον Ερωτόκριτο τον μάθαιναν οι Κρητικοί από την προφορική παράδοση. Μάλιστα ο Χαΐνης Αποστολάκης είχε τη σκληρή τύχη να ανήκει στην τελευταία γενιά ‒στην Ελλάδα και την Ευρώπη‒ που έμαθε ένα έπος με το αυτί. Τα ιστορικά γεγονότα και τα ηρωικά κατορθώματα τα αποστήθιζαν με τη μορφή επικών τραγουδαφηγήσεων. Και τα κωμικοτραγικά συμβάντα επίσης. Αυτή η υπέροχη τέχνη γαλούχησε γενιές και γενιές, από την ομηρική αρχαιότητα μέχρι πρόσφατα.
Το Δρακοδόντι τού δόθηκε, δεν το σκέφτηκε. Το έζησε αλλόκοτα, μεταφυσικά, όπως ακριβώς αναπαρίσταται στο βιβλίο, ένα φθινόπωρο, ασκητεύοντας στην κρητική ενδοχώρα. Είναι ένα επικό, μεταφυσικό τραγουδαφήγημα, ένα αποκαλυπτικό παραμύθι, που αρχίζει με τον ήρωα να υπόσχεται στην αγαπημένη του ότι θα της φέρει του Δράκοντα το δόντι. Οι περιπέτειές του, ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, στην τάξη και το χάος, τον οδηγούν στην ανακάλυψη των μεγάλων αιώνιων μυστικών της ζωής. Και ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα…
Ο θησαυρός της Βαγίας, κείμενο-εικονογράφηση: Kanellos Cob, Εκδόσεις Πατάκη
Μια παρέα παιδιών περνάει τις καλοκαιρινές της διακοπές στην Αίγινα. Εκεί τους επισκέπτεται μια οικογενειακή φίλη από τη Γαλλία, η οποία δουλεύει ως βοηθός ενός ψυχιάτρου στο Παρίσι. Αποστολή της είναι να ανακαλύψει κάποια στοιχεία που επαναλαμβάνει ένας Γερμανός ασθενής, ο οποίος πάσχει από αμνησία μετά την έκρηξη μιας νάρκης που πάτησε στην Αίγινα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου. Λέξεις σκόρπιες που προσπαθούν τα παιδιά να ενώσουν για να βγάλουν νόημα. Ώσπου επισκέπτονται στη Βαγία την οικογένεια Χαλδαίου, στο σπίτι της οποίας έμενε ο Χανς στη διάρκεια του πολέμου. Εκεί μαθαίνουν πως ο Χανς έχει κλέψει από την οικογένεια χρυσές λίρες. Έτσι αρχίζει η αναζήτηση ενός χαμένου θησαυρού, που οδηγεί τα παιδιά στις μέρες της γερμανικής κατοχής και σε μια αξέχαστη περιπέτεια… Η εικονογράφηση και μεταφορά του κλασικού βιβλίου της Ζωρζ Σαρή γίνεται από τον ταλαντούχο δημιουργό κόμικς Κανέλλο Μπίτσικα (Kanellos COB), με την επιμέλεια του Γιώργου Γούση.
Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, κείμενο: Αγγελική Δαρλάση, εικονογράφηση: Δημήτρης Μαστώρος, Εκδόσεις Μεταίχμιο
27 Οκτωβρίου 1940: Θα τη θυμάται αυτήν τη μέρα ο Πέτρος γιατί πέθανε το τριζόνι του. Θα τη θυμάται γιατί την επομένη ακούει τη φωνή της μητέρας του να λέει: «Σήκω… έγινε πόλεμος. Δεν ακούς τις σειρήνες;». Όταν οι Ιταλοί έφτασαν στο κατώφλι της Ελλάδας ο Πέτρος ήταν εννιά χρονών, είχε μια χελώνα για κατοικίδιο και γνώριζε τον πόλεμο μόνο μέσα από τα βιβλία. Τώρα όμως τον βιώνει κάθε μέρα, μαζί με τους γονείς του, τον παππού του και τη μεγαλύτερη αδελφή του, την Αντιγόνη, αρχίζοντας έναν μεγάλο περίπατο – μια βόλτα στην Αθήνα της Κατοχής στα δύσκολα εκείνα χρόνια της πείνας, των συσσιτίων, του φόβου, των διωγμών, αλλά και της αντίστασης στους κατακτητές. Το εμβληματικό μυθιστόρημα της Άλκης Ζέη, που επαναδημιουργούν ως graphic novel η συγγραφέας Αγγελική Δαρλάση και ο κομίστας Δημήτρης Μαστώρος σεβόμενοι την ατμόσφαιρα και το πνεύμα του πρωτοτύπου. Ένα graphic novel-φόρος τιμής από τους δημιουργούς νεότερων γενιών σ’ ένα αγαπημένο κλασικό βιβλίο της ελληνικής λογοτεχνίας
Το Καπλάνι της Βιτρίνας | Κοντά στις ράγιες, κείμενο-εικονογράφηση: Γεωργία Ζάχαρη, Στέλλα Στεργίου, Εκδόσεις Μεταίχμιο
ΕΥ-ΠΟ; ΛΥ-ΠΟ; είναι η συνθηματική ερώτηση που ανταλλάσσουν μεταξύ τους η Μέλια και η Μυρτώ λίγο πριν κοιμηθούν. Δυο μικρές αδερφές που ζουν σ’ ένα νησί του Αιγαίου το 1936 ακούν τον παππού τους να τους μιλάει ώρες ατέλειωτες για τους «αρχαίους» του, ανυπομονούν να ανταμώσουν με τους φίλους και τις φίλες τους από τα τσαρδάκια σαν έρχεται το καλοκαίρι, μα πάνω απ’ όλα τρελαίνονται με τις μαγικές ιστορίες του καπλανιού που τους διηγείται ο ξάδερφός τους ο Νίκος, φοιτητής από την Αθήνα. Το καπλάνι –όπως το λένε στο νησί–, ένας βαλσαμωμένος τίγρης που βρίσκεται κλειδωμένος μέσα στη βιτρίνα της μεγάλης σάλας του σπιτιού, πότε κοιτάει με το γαλάζιο και πότε με το μαύρο του μάτι, ανάλογα με τη διάθεσή του. Τι συμβαίνει μια ζεστή μέρα του Αυγούστου που αναστατώνει τη ζωή των κοριτσιών και των δικών τους; Ποιος μπορεί να θέλει να βλάψει το καπλάνι;
Τις ράγιες που «οδηγούν» σε μια καινούργια ζωή κοιτάει κάθε μέρα από το παράθυρό της η δεκάχρονη Σάσα. Το Κουκούτσι, όπως τη φωνάζει ο πατέρας της, αναζητά απαντήσεις σε χιλιάδες ερωτήματα που ξεφυτρώνουν κάθε λίγο και λιγάκι σαν μανιταράκια στο κεφάλι της. Ποιος θα της λύσει τις απορίες; Η μαμά της δεν έχει πολλή υπομονή για εξηγήσεις. Μόνη της ελπίδα ο πατέρας της, που την ακούει προσεκτικά και στον λιγοστό ελεύθερο χρόνο του της εξηγεί όσα εκείνη διψάει να μάθει. Ο Σουσάμης –έτσι τον φωνάζει η κόρη του– είναι γιατρός και δεν διακρίνει τους αρρώστους σε πλούσιους και φτωχούς ούτε σε Ρώσους και Πολωνούς ή Εβραίους. Με αυτές τις αξίες μεγαλώνει η Σάσα στην προεπαναστατική Ρωσία, καταφέρνοντας να υψώσει το ανάστημά της στην αδικία και να μάθει τι σημαίνει να είσαι αληθινός ήρωας. Παρακολουθεί όσα συμβαίνουν γύρω της και περιμένει με λαχτάρα και ενθουσιασμό τη μεγάλη αλλαγή που χτυπάει την πόρτα της.
Δυο πολυαγαπημένα μυθιστορήματα της Άλκης Ζέη διασκευασμένα ως graphic novels από τις δημιουργούς κόμικς Γεωργία Ζάχαρη και Στέλλα Στεργίου που, σεβόμενες την ατμόσφαιρα και το πνεύμα των πρωτοτύπων, έρχονται να τα συστήσουν ξανά στις νεότερες γενιές.
Μέρες Λατρείας, κείμενο: Γιώργος Γούσης, εικονογράφηση: Παναγιώτης Πανταζής, Εκδόσεις Polaris
Ο Τίτος, ένας έφηβος από την Αθήνα, ζει ακόμη ένα Πάσχα στο χωριό, ίδιο κι απαράλλαχτο όπως κάθε χρόνο. Αλλά τούτη τη φορά με τους φίλους του παίρνουν μια πολύ σοβαρή απόφαση: να μη γυρίσουν στην Αθήνα αν δεν γίνει επιτέλους αυτό το κάτι. Βιώνουν τις δικές τους Μέρες Λατρείας, βουτώντας στα νερά των πρώτων εφηβικών ερώτων, αυτών που ζεις μόνο για μία φορά. Και οι ήρωές μας δεν βουτάνε απλώς, σκάνε με πάθος επάνω τους κάνοντας πάταγο. Οι Παναγιώτης Πανταζής και Γιώργος Γούσης (Ερωτόκριτος, Ληστές) δημιουργούν ένα υπέροχο graphic novel, μια γλυκόπικρη και χιουμοριστική ιστορία με αληθινούς σύγχρονους εφηβικούς χαρακτήρες.
Η κεντρική φωτογραφία προέρχεται από την εικονογράφηση του βιβλίου των Αλέκου Παπαδάτου και Τάσου Αποστολίδη Αριστοτέλης (Εκδόσεις Ίκαρος)
