Το Μικρό Ταρανδάκι είναι μια σειρά που σε αναστατώνει. Από τα πρώτα λεπτά αρχίζεις να συμπαθείς τον κεντρικό ήρωα και να συμπάσχεις με τις… κακές επιλογές του. Κάνει κακή επιλογή να προσπαθεί να γίνει κωμικός, ενώ δεν έχει ταλέντο. Κακή επιλογή να μπει στη χρήση ναρκωτικών για να συνδεθεί με έναν μεγαλύτερο άντρα που δήθεν θα βοηθούσε την «καριέρα» του. Κακή επιλογή να επιμείνει σε αυτή τη σχέση παρά την πρώτη σεξουαλική εκμετάλλευσή του από τον άνδρα. Κακή επιλογή να μην καταγγείλει τον βιασμό του. Κακή επιλογή να μην ζητήσει βοήθεια για να αντιμετωπίσει το τραύμα του. Κακή επιλογή να αρχίσει να αυτοτιμωρείται. Κακή επιλογή να συνδεθεί με μια εμφανώς διαταραγμένη γυναίκα. Κακή επιλογή να μην μπορεί να συνδεθεί με μια καλή γυναίκα… Μια αλυσίδα από κακές επιλογές που σε κάνουν, ως θεατή, να θέλεις να του φωνάξεις: στάματα φίλε, είσαι λάθος! Βγες από τον φαύλο κύκλο, φύγε, αντιστάσου, κατάγγειλε, ξεκίνα αλλιώς.
Κακοποίηση, stalking και θυματοποίηση
Η σειρά 7 ημίωρων επεισοδίων του Netflix κινείται σε δύο άξονες. Ο ένας έχει χαρακτηριστικά αστυνομικής περιπέτειας: μία διαταραγμένη γυναίκα, καταδικασμένη στο παρελθόν για stalking, εισβάλλει στη ζωή ενός άνδρα και την κάνει ερείπια. O δεύτερος άξονας ψάχνει την ιστορία του θύματος. Ερευνά το «γιατί» αυτός ο άνδρας δέχεται να γίνει το θύμα της διαταραγμένης γυναίκας και αποκαλύπτει τη σεξουαλική κακοποίηση του στο παρελθόν και το γεγονός ότι δεν μπόρεσε ποτέ να αντιμετωπίσει το τραύμα του. Είναι ένας χαρακτήρας που έχει κολλήσει στη θέση του θύματος. Γιατί, όμως; Οι γονείς του αποδεικνύονται απόλυτα υποστηρικτικοί. Η διαταραγμένη γυναίκα πηγαίνει στη φυλακή. Ο κόσμος τον αγκαλιάζει όταν μαθαίνει την ιστορία του και του χαρίζει τεράστια επιτυχία μέσα σε μία νύχτα. Το Μικρό Ταρανδάκι όμως και πάλι δεν μπορεί να βρει το happy end.
Το Μικρό Ταρανδάκι είναι μία αληθινή ιστορία
Το Μικρό Ταρανδάκι (Baby Reindeer, έτσι αποκαλεί η stalker το θύμα της) είναι μια προσαρμογή του θεατρικού έργου του Ρίτσαρντ Γκάντ για την τρομακτική ιστορία μίας μεσήλικης γυναίκα που ονομάζεται Μάρθα, την οποία συναντά στην παμπ όπου εργάζεται. Παίρνει τη διεύθυνση του email του και αρχίζει να του στέλνει μηνύματα, ασταμάτητα, μερικές φορές χωρίς συνοχή, όλη τη νύχτα, κάθε νύχτα. Καθώς η συμπεριφορά της Μάρθα γίνεται πιο εμμονική και ο Γκάντ (Ντόνι, στη σειρά) πιο αυτοκαταστροφικός, οι δυο τους εγκλωβίζονται σε έναν τρομερό φαύλο κύκλο απέχθειας του εαυτού τους. Είναι μια «αληθινή ιστορία», σημειώνει το Netflix.
Σειρά τρομακτικής έντασης
Ο Γκαντ παρουσίασε για πρώτη φορά το Μικρό Ταρανδάκι στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου το 2019 ως μία ωριαία θεατρική παράσταση και αποθεώθηκε από κοινό και κριτικούς. Στην προσαρμογή του έργου για τη σειρά, κράτησε ο ίδιος τον κεντρικό χαρακτήρα και άπλωσε την ιστορία σε πιο σκοτεινούς χώρους. Το Μικρό Ταρανδάκι μοιάζει με ταινία τρόμου. Υπάρχουν άβολα κοντινά πλάνα, λήψεις από περίεργες γωνίες και μία αποπροσανατολιστική ανατριχίλα που ενσωματώνεται στην αισθητική του. Μερικές φορές είναι τρομακτικό, κάποιες άλλες παραλυτικό. Η πίεση χτίζεται και χτίζεται και συνεχίζει να χτίζεται, την ώρα που ο Γκαντ δεν κάνει καμία έκπτωση στην ηθική πολυπλοκότητα του έργου. Μπαίνει βαθιά στις γκρίζες ζώνες.
Τραύμα και αυτοτιμωρία
Από τα πολλά προκλητικά θέματα που πραγματεύεται το Ταρανδάκι είναι η ντροπή, η σκληρότητα, το τραύμα, η απέχθεια του εαυτού μας, η αυτοτιμωρία, οι κοροϊδίες, ο εγωισμός, ο οίκτος, η ψυχική ασθένεια, η ενοχή, η μοναξιά, η αστυνόμευση, η επιθυμία, τα σκληρά ναρκωτικά, η ελπίδα και η απελπισία. Αναπόφευκτα, το Μικρό Ταρανδάκι αποτελεί αγχωτικό και συχνά ενοχλητικό θέαμα. Ταυτόχρονα όμως είναι πρωτότυπο, συναρπαστικό και αξέχαστο.
Οι δύο κακοί στο Μικρό Ταρανδάκι
Εκτός από τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Μικρού Ταράνδου που κρατά ο συγγραφέας, η σειρά αφορά ουσιαστικά δύο ανθρώπους: μια μεσήλικη γυναίκα που πέρασε χρόνια παρενοχλώντας τον Γκαντ με χιλιάδες ανεπιθύμητα μηνύματα και έναν επιτυχημένο συγγραφέα μεγαλύτερης ηλικίας που υπέβαλε τον Γκαντ σε παρατεταμένη σεξουαλική κακοποίηση. Με το που άρχισε η προβολή της σειράς, δεκάδες άτομα στο Ηνωμένο Βασίλειο ξεκίνησαν το κυνήγι της αποκάλυψης των πραγματικών «βασανιστών» του Γκαντ με σκοπό τη διαπόμπευσή τους.
Στοχοποιήθηκε ως ο κακοποιητής του Γκαντ
Ο σκηνοθέτης του θεάτρου Σον Φόλεϊ, 59 ετών, στοχοποιήθηκε ως ο κακοποιητής του Γκαντ. Στις 18 Απριλίου ανακοινώθηκε ότι ο Φόλεϊ θα παραιτηθεί από το ρόλο του ως καλλιτεχνικός διευθυντής στο Birmingham Repertory Theatre το καλοκαίρι. Ο κόσμος θεώρησε ότι η χρονική στιγμή της αποχώρησής του με την κυκλοφορία της σειράς δεν θα μπορούσε να είναι τυχαία. Τους εντυπωσίασε επίσης η ομοιότητα μεταξύ του Φόλεϊ και του ηθοποιού Τομ Γκούντμαν-Χιλ που υποδύθηκε τον κακοποιητή στη σειρά. Γκαντ και Φόλεϊ είχαν συνεργαστεί σε ένα επεισόδιο της κωμικής δραματικής σειράς Urban Myths το 2018. Ο Φόλεϊ άρχισε να λαμβάνει απειλητικά μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τους θαυμαστές της σειράς και ο Γκάντ αναγκάστηκε να κάνει δημόσια ανάρτηση: «Άνθρωποι που αγαπώ, έχω συνεργαστεί και θαυμάζω (συμπεριλαμβανομένου του Σον Φόλεϊ) παγιδεύονται άδικα σε εικασίες. Παρακαλώ μην κάνετε εικασίες για το ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι άνθρωποι της πραγματικής ζωής. Δεν είναι αυτό το νόημα της σειράς μου».
Το Μικρό Ταρανδάκι χρειάζεται ένα END
Κάθε σειρά όμως που δηλώνει ανοιχτά ότι βασίζεται σε «αληθινή ιστορία» δεν μπορεί να σταματήσει τους θεατές της από το να ψάξουν παραπάνω τα στοιχεία της αληθινής ιστορίας. Είναι η ανάγκη των ανθρώπων να αποκατασταθεί η αδικία και να τιμωρηθούν οι ένοχοι. Κι αν αυτό δεν γίνεται από τον νόμο διότι έχουν περάσει χρόνια, δεν υπάρχουν στοιχεία, δεν υπάρχουν μάρτυρες κλπ, αρκεί η διαπόμπευση. Τι γίνεται εάν το αποτέλεσμα της έρευνας είναι να κατηγορηθούν άδικα αθώοι άνθρωποι; Τότε υπάρχει πρόβλημα. Η δήλωση του Γκάντ, όμως, ότι το Μικρό Ταρανδάκι διηγείται τα πραγματικά τραύματα που υπέστη, σημαίνει ότι η σειρά δεν μπορεί να θεωρηθεί αποκλειστικά ως ένα έργο τέχνης. Είναι μία δημόσια κατάθεση που πρέπει με κάποιον τρόπο να απαντηθεί. Χρειάζεται ένα end, ακόμα κι αν δεν είναι happy.
Φωτογραφίες: Netflix