Στη σύγχρονη εποχή του streaming, όπου οι αμερικανικές παραγωγές κυριαρχούν, ξεχωρίζει μια μοναδική κατηγορία ταινιών που αιχμαλωτίζει τις καρδιές μικρών και μεγάλων: οι ταινίες του Hayao Miyazaki. Αυτές οι αριστουργηματικές και πολυβραβευμένες δημιουργίες έχουν τώρα το δικό τους “σπίτι” στο Netflix και αποτελούν μια εμπειρία που κάθε λάτρης του κινηματογράφου πρέπει να βιώσει.
“Δεν φτιάχνω ταινίες για να ξεφύγω από την πραγματικότητα. Φτιάχνω ταινίες για να αντιμετωπίσω την πραγματικότητα” είπε ο άνθρωπος που, στα έργα του, δημιουργεί ολόκληρους φανταστικούς κόσμους, που εκπλήσσουν τον θεατή με την εξωπραγματική τους υπόσταση.
Ταινίες που αγγίζουν τις ανθρώπινες αξίες
Ο Hayao Miyazaki, ο πολυαγαπημένος Ιάπωνας σκηνοθέτης και συνιδρυτής των Studio Ghibli, έχει δημιουργήσει έναν μαγικό κόσμο όπου η φαντασία συναντά τη βαθιά ανθρώπινη συναισθηματικότητα. Τα έργα του έχουν επηρεάσει βαθιά τη βιομηχανία του animation παγκοσμίως. Οι ταινίες του δελεάζουν το κοινό, όχι απλώς με την εκπληκτική εικονογράφηση, αλλά με σενάρια που αγγίζουν τις ανθρώπινες αξίες και τα συναισθήματα. Όπως έχει δηλώσει ο ίδιος: «Θέλω να δημιουργώ χαρακτήρες που το κοινό θα νιώθει ότι ήδη γνωρίζει… Να φέρνω στη ζωή ιστορίες που αγγίζουν την ψυχή».
Η Μαγεία της Αισθητικής
Μια από τις πιο εντυπωσιακές πτυχές των ταινιών του Miyazaki είναι το αισθητικό τους κομμάτι. Σε κάθε καρέ, κάθε σκηνή, αν και στο πρώτο λεπτό μπορεί ο νέος θεατής να θεωρήσει ότι είναι απλά τα σχέδια, αν αρχίσει να παρατηρεί καλύτερα υπάρχει μια ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτομέρεια, που καθιστά την περιήγηση σε αυτούς τους κόσμους μια εξαιρετική οπτική εμπειρία. Την εποχή που συζητάμε την εξέλιξη της Τεχνητής Νοημοσύνης, τα κινούμενα σχέδια του Miyazaki είναι ζωγραφισμένα στο χέρι, με πολλή φροντίδα και πλήρη αίσθηση της υφής και της φύσης, δημιουργώντας σκηνές που μοιάζουν περισσότερο με ζωντανούς πίνακες παρά με απλό κινούμενο σχέδιο. Κάθε πλάνο ξεχειλίζει από χρώμα και ζωή, συχνά είναι εμπνευσμένο από την ιαπωνική ύπαιθρο και την παράδοση.
Η Υποβλητική Αφήγηση για μικρούς και μεγάλους
Υπάρχει μια βασική διαφορά ανάμεσα στις ταινίες του Miyazaki και σε πολλές αμερικανικές παραγωγές: εδώ δεν υπάρχουν απλές μάχες καλού και κακού, αλλά πολύπλοκοι χαρακτήρες με ανησυχίες που αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα. Οι ταινίες αυτές περιλαμβάνουν σκηνές βίας, αλλά είναι δοσμένες με τέτοιο τρόπο που δεν τραυματίζουν ψυχικά τον θεατή. Δεν είναι σχεδιασμένες για να σοκάρουν, αλλά να προβληματίσουν και να φέρουν τον θεατή αντιμέτωπο με την πραγματικότητα της ζωής. Μέσα από αυτές τις στιγμές, ο Miyazaki μας καλεί να σκεφτούμε τις συνέπειες των επιλογών μας και τη σύνθετη φύση του ανθρώπινου κόσμου. Με έναν σουρεαλιστικό αλλά ουσιαστικό τρόπο, οι χαρακτήρες του δείχνουν την αναζήτηση της καλοσύνης και της κατανόησης, ακόμη και στις πιο δύσκολες καταστάσεις. Ο Miyazaki φέρνει στη ζωή κοινωνικά και οικολογικά ζητήματα μέσω των ιστοριών του, δημιουργώντας μια γέφυρα που συνδέει τις γενιές. Αυτές οι ταινίες είναι κατάλληλες για παιδιά αλλά και για ενήλικες, ενθαρρύνοντάς τους να σκεφτούν για δύσκολα θέματα όπως η απώλεια, η αγάπη και η αναζήτηση της ταυτότητας.
X.M. “Τα παιδιά χρειάζονται χώρο για να εξερευνήσουν. Δεν πρέπει να τους τα δίνουμε όλα έτοιμα. Χρειάζονται μυστήριο και περιπέτεια στη ζωή τους.”
6 (από τις πολλές) ταινίες του Mιγιαζάκι που μπορούμε να βρούμε στο Netflix
The Boy and the Heron (Το Αγόρι και ο Ερωδιός):
Eίναι η τελευταία ταινία του Χαγιάο Μιγιαζάκι, που κυκλοφόρησε το 2023. Πρόκειται για μια φανταστική ιστορία ενηλικίωσης του Μαχίτο, ενός αγοριού που αντιμετωπίζει την απώλεια της μητέρας του κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά το τραγικό συμβάν, μετακομίζει σε επαρχία της Ιαπωνίας. Στο νέο του σπίτι, συναντά έναν ομιλούντα ερωδιό, ο οποίος τον οδηγεί σε έναν μυστηριώδη πύργο και σε έναν μαγικό κόσμο γεμάτο φανταστικά πλάσματα και παράξενες δοκιμασίες. Η ταινία πραγματεύεται τη θλίψη, την αποδοχή και τη φιλοσοφική αναζήτηση του νοήματος της ζωής, ενσωματώνοντας συμβολισμούς και φαντασία. Πρόκειται για ένα συναισθηματικό ταξίδι, πιστό στη μαγεία των ταινιών του Μιγιαζάκι.
Spirited Away (Ταξίδι στη χώρα των θαυμάτων):
Αυτή η πολυβραβευμένη ταινία, μιας και έχει κατακτήσει το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων, η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων που δεν είναι στα αγγλικά που κέρδισε αυτό το βραβείο, την Χρυσή Άρκτο (Φεστιβάλ Βερολίνου, 2002) και πολλά ακόμα βραβεία, αφηγείται την ιστορία της μικρής Chihiro, που παγιδεύεται σε έναν μαγικό κόσμο γεμάτο θεούς και πνεύματα. Το “Spirited Away” δεν αποτελεί μόνο μια περιπέτεια, αλλά μια ιστορία ενηλικίωσης και αυτοανακάλυψης. Η αισθητική της ταινίας μαγεύει, με εντυπωσιακά τοπία και χαρακτήρες που είναι τόσο γοητευτικοί όσο και αλλόκοτοι. Εντούτοις, η ταινία περιλαμβάνει σκηνές που αγγίζουν τη βία και το σκοτάδι, με τρόπο που δεν προκαλεί σοκ, αλλά υπηρετεί ένα σκοπό. Οι δύσκολες αυτές στιγμές προσθέτουν βάθος και σοβαρότητα στην ιστορία, φέρνοντας τον θεατή αντιμέτωπο με τις προκλήσεις της ζωής, ακόμη και σε έναν φαινομενικά σουρεαλιστικό κόσμο.
Χ.Μ. “Ήθελα να φτιάξω μια ταινία για ένα κορίτσι που μαθαίνει πώς να ζει στον κόσμο. Όχι ως πριγκίπισσα ή ηρωίδα, αλλά ως συνηθισμένος άνθρωπος.”
My Neighbor Totoro (Ο Γείτονάς μου ο Τότορο):
Ίσως ο πιο εμβληματικός χαρακτήρας του Studio Ghibli, η φιγούρα του οποίου αποτελεί τη μασκότ του, είναι η απόλυτη προσωποποίηση της αθωότητας και της αγάπης στη φύση. Εκτός από την πιο χαρούμενη πτυχή της ιστορίας, υπάρχουν στιγμές έντασης και ανησυχίας, όπως η απώλεια και η ασθένεια, που δεν αποτυπώνονται με σκληρό τρόπο αλλά με μια τρυφερή προσέγγιση που δεν σοκάρει, αλλά αναδεικνύει τη δύναμη της οικογένειας και της ελπίδας.
Χ.Μ. “Ο Totoro είναι ένας φίλος που φέρνει παρηγοριά, ακόμα κι αν δεν σου μιλάει. Αυτό χρειαζόμαστε στη ζωή μας: μια ήρεμη παρουσία.”
Κινούμενο Κάστρο (Howl’s Moving Castle) :
Από τις πολύ χαρακτηριστικές ταινίες του Μιγιαζάκι, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Νταϊάνα Γουίν Τζόουνς. Η ιστορία ακολουθεί τη Σόφι, μια νεαρή κοπέλα που, λόγω μιας κατάρας, μεταμορφώνεται σε ηλικιωμένη γυναίκα. Στην προσπάθειά της να σπάσει την κατάρα, βρίσκει καταφύγιο στο μαγικό, περιπλανώμενο κάστρο του μάγου Χάουλ. Η ταινία θίγει θέματα όπως η αγάπη, ο πόλεμος και η προσωπική αποδοχή, με φόντο έναν κόσμο γεμάτο μαγεία και φαντασία.
Princess Mononoke (Η Πριγκίπισσα Μονονόκε):
Σε αντίθεση με τις περισσότερες ιστορίες του Miyazaki, αυτή η ταινία περιλαμβάνει πιο σκοτεινά θέματα, όπως την καταστροφή του περιβάλλοντος και τη σύγκρουση μεταξύ ανθρώπου και φύσης. Εδώ, οι σκηνές βίας είναι πιο έντονες, όπως οι μάχες μεταξύ των ανθρώπων και των πνευμάτων του δάσους, φέρνουν τον θεατή σε επαφή με τις συνέπειες των πράξεών μας. Η ταινία προσεγγίζει με ευαισθησία τη θεματολογία του πολέμου και της καταστροφής, καθιστώντας την μια ενδιαφέρουσα αφήγηση που συνδυάζει την περιπέτεια με βαθύτερες κοινωνικές αναζητήσεις.
Χ.Μ. “Πιστεύω ότι η φύση δεν είναι απλώς ένας τόπος να επισκεφθείς, αλλά κάτι που πρέπει να κουβαλάς μέσα σου.”
The Wind Rises (Ο Άνεμος Δυναμώνει):
Αυτή η ταινία αποτελεί μια συγκινητική και ποιητική αναδρομή στη ζωή του Jiro Horikoshi, του σχεδιαστή του ιαπωνικού μαχητικού αεροσκάφους Zero κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Miyazaki προσεγγίζει την ομορφιά και τη θλίψη της δημιουργίας, καθώς η ταινία εξερευνά τη γραμμή ανάμεσα στην τέχνη και την καταστροφή. Οι σκηνές βίας και καταστροφής παρουσιάζονται με τρόπο που αιχμαλωτίζει τον θεατή, χωρίς να αποπροσανατολίζουν από την κύρια αφήγηση της αναζήτησης του ονείρου. Κάθε πλάνο είναι προσεκτικά συνδυασμένο, ώστε να αποτυπώνει την πτώση και την πτήση, την ελπίδα και την απογοήτευση, αφήνοντας τον θεατή να αναλογιστεί την ανθρώπινη φύση και την ιδέα της θυσίας για ένα υψηλότερο ιδανικό.
Χ.Μ. «Ελπίζω οι ιστορίες μου να εμπνεύσουν τους ανθρώπους να δουν την ομορφιά και τη σημασία του κόσμου γύρω τους».
Όχι μόνο να διασκεδάζεις, αλλά να ψυχαγωγείσαι
Αυτή η συλλογή διαθέσιμη στο Netflix δεν είναι απλώς μια ευκαιρία να γνωρίσετε τα αριστουργήματα ενός σπουδαίου δημιουργού. Είναι μια πρόσκληση να περιπλανηθείτε σε έναν κόσμο όπου η μαγεία της αφήγησης υπογραμμίζει την ομορφιά της καθημερινότητας. Οι ταινίες αυτές μας υπενθυμίζουν τη σπουδαιότητα της καλοσύνης, της αλληλεγγύης και του θάρρους να ονειρεύεσαι.Δεν αφορούν μόνο το να βλέπεις, αλλά το να αισθάνεσαι. Όχι μόνο να διασκεδάζεις αλλά να ψυχαγωγείσαι. Μη χάσετε την ευκαιρία να τις απολαύσετε, διότι πέρα από την ψυχαγωγία, αυτές οι ταινίες είναι μια υπενθύμιση του τι σημαίνει να είσαι ανθρώπινος. Στις δύσκολες αυτές εποχές που διανύουμε, η μαγεία και η ανθρωπιά που αποπνέουν οι ταινίες του Miyazaki είναι πιο απαραίτητες από ποτέ.