Με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου 1857, από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες διεκδικούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας, καθιερώθηκε η γιορτή της γυναίκας.
Η αρχή είχε γίνει ήδη από το 1917, στη Ρωσία, όπου η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη αργία, μόνο για τις γυναίκες.
Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια αυτή η επέτειος έχει χάσει την ουσία της. Λειτουργεί σαν μια μέρα «συμπάθειας» προς τις γυναίκες, όπου τους προσφέρονται κόκκινα τριαντάφυλλα και γίνεται εκμεταλλεύσιμη από επιχειρήσεις εστίασης και διασκέδασης.
Με αφορμή τη σημερινή ημέρα, σας προτείνουμε 5 παραστάσεις με δυναμικές ηρωίδες από το κλασικό και το σύγχρονο ρεπερτόριο. Γυναίκες κόντρα στην εποχή τους που τόλμησαν και διεκδίκησαν μια καλύτερη ζωή ενάντια στην πατριαρχεία. Γυναίκες θύτες αλλά και θύματα, γυναίκες ξεχωριστές.
«The Doctor»: Πληρώνοντας το τίμημα της καριέρας
Ρεσιτάλ ερμηνείας δίνει η Στεφανία Γουλιώτη, στην παράσταση «The Doctor», έργο ελεύθερα βασισμένο στο έργο «Καθηγητής Μπερνάρντι» (1912) του Άρτουρ Σνίτσλερ, που ανεβαίνει στο Αμφι-Θέατρο, σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Ευαγγελάτου.
Ο συγγραφέας και σκηνοθέτης, Ρόμπερτ Ίκε, έχοντας εμπνευστεί από το κείμενο του 1912, φέρνει στο προσκήνιο πολλά ζητήματα από τον αντισημιτισμό, τον σεξισμό, τον ρατσισμό, τις αμβλώσεις, την παιδική κακοποίηση και την εκκλησιαστική διαφθορά μέχρι την κουλτούρα της ακύρωσης, το Αλτσχάιμερ, την ευθανασία και την αυτοκτονία.
Η σπουδαία ηθοποιός ερμηνεύει μια δυναμική ηρωίδα, την Ρουθ Γουλφ, που υπερασπίζεται μέχρι τέλους το δικαίωμά της να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για την έφηβη ασθενή της, πηγαίνοντας κόντρα ακόμη και στη πίστη των γονιών της.
«Φιλουμένα Μαρτουράνο»: Διεκδίκηση μέχρι το τέλος
Η Μαρία Ναυπλιώτου ενσαρκώνει μια γυναίκα- σύμβολο, τη Φιλουμένα, σε ένα ρόλο – ορόσημο, στον οποίο έχουμε δει κορυφαίες ηθοποιούς ,όπως η Σοφία Λόρεν, ανά τον κόσμο.
Στην Ελλάδα την ηρωίδα έχουν ερμηνεύσει πολλές κυρίες του θεάτρου μας, από την Αλέκα Κατσέλη, την Έλλη Λαμπέτη και την Αλίκη Βουγιουκλάκη μέχρι την Λυδία Κονιόρδου, την Σμαρούλα Γιούλη, την Άννα Βαγενά και τελευταία την Ελένη Ράντου.
Η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Οδυσσέας Παπασπηλιώπουλος αγαπήθηκε πολύ από το κοινό και συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο Δημήτρης Χορν.
Το έργο του Εντουάρντο ντε Φιλίππο, γραμμένο το 1946, μάς μεταφέρει στην Νάπολη, όπου παρακολουθούμε τη ζωή της ομώνυμης ηρωίδας, η οποία ξεκίνησε ως πόρνη και κατέληξε ερωμένη του πλούσιου εμπόρου Ντομένικο Σοριάνο (Μελέτης Ηλίας). Τώρα, έπειτα από αρκετά χρόνια κοινού βίου, διεκδικεί τη θέση που της αξίζει.
Η Ναυπλιώτου σε κόντρα ρόλο, από αυτούς που την έχουμε συνηθίσει, ερμηνεύει μια λαϊκή γυναίκα με τσαγανό και ναπολιτάνικο ταπεραμέντο.
«Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι»: Μια αρρωστημένη σχέση μητέρας- γιού
Το αριστούργημα του Τένεσι Ουίλιαμς ανεβαίνει ,σε σκηνοθεσία της Λίλλυ Μελεμέ, στο Θέατρο Νέος Ακάδημος.
Στο ρόλο της κυρίας Βέναμπλ, η σπουδαία Φιλαρέτη Κομνηνού, υποδύεται μια μητέρα που λάτρευε παθολογικά τον ποιητή γιο της, Σεμπάστιαν και κάθε καλοκαίρι οι δυο τους ταξίδευαν μαζί.
Το περσινό όμως καλοκαίρι, για πρώτη φορά ,δεν τον συνόδεψε εκείνη στις διακοπές του, αλλά η νεαρή ξαδέρφη του Κάθριν (Αναστασία Παντούση). Εκείνο το μοιραίο καλοκαίρι, ο Σεμπάστιαν πέθανε, κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες… Η μητέρα του αρνείται να πιστέψει την εκδοχή των γεγονότων, που εξιστορεί η τελευταία του συνοδός.
Η Φιλαρέτη Κομνηνού σ΄ έναν από τους σπουδαιότερους ρόλους του παγκόσμιου ρεπερτορίου εντυπωσιάζει με την υποκριτικής της στόφα. Καταφέρνει να κερδίσει, ακόμη και την κατανόηση του θεατή, ερμηνεύοντας μια τόσο αυταρχική και απόλυτη αστή. Μ’ αυτό τον τρόπο αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν μονοδιάστατοι χαρακτήρες – τουλάχιστον στα τόσο σπουδαία έργα- αλλά επιφανειακές προσεγγίσεις.
«Το σπίτι της Μπερνάντα Άλμα»: Μια Μπερνάντα…με παντελόνι
Το έργο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα σκηνοθετεί η Μαρία Πρωτόπαππα στο Θέατρο Τέχνης φωτίζοντας και άλλες πλευρές του κειμένου, ώστε να μας αφορά ακόμα περισσότερο σήμερα.
Τον ομώνυμο ρόλο, στη σκηνή του Θεάτρου Τέχνης, ερμηνεύει ο εξαιρετικός Χρήστος Στέργιογλου, αποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά τη τεράστια γκάμα του.
Οι γυναίκες, σ’ ένα επαρχιακό σπίτι, δυνάζονται από την Μπερνάρντα Άλμπα, μια κόρη η Αγκούστιας από τον πρώτο της γάμο και τέσσερις από τον δεύτερο της γάμο: Μαγδαλένα, Μαρτίριο, Αδέλα και Αμέλια, οι υπηρέτριές και η μητέρα της, Μαρία Χοσέφα. Το έργο ξεκινά με τη κηδεία του δεύτερου συζύγου της Μπερνάρντα, η οποία ανακοινώνει οκταετή εγκλεισμό στις θυγατέρες της για να τιμηθεί ο νεκρός.
Ο Στέργιογλου δεν καμώνεται τη γυναίκα, ούτε μένει στο queer στοιχείο -που κλείνει το μάτι και στις σεξουαλικές προτιμήσεις του Λόρκα. Αντίθετα, δείχνει ξεκάθαρα ότι η κατάχρηση εξουσίας, ακόμα και στο στενό πεδίο της οικογένειας, δεν έχει να κάνει με το φύλο.
«Ο άνδρας μου»: Γυναίκες της διπλανής πόρτας, θύματα και θύτες
Τρεις υπέροχες κυρίες: η Αμαλία Καβάλη, η Μαρία Σκουλά και η σκηνοθέτρια Μαρία Μαγκανάρη ζωντανεύουν στη σκηνή του Θεάτρου Θησείον, διηγήματα από το βιβλίο της Ρούμενα Μπουζάροφκα.
Οι διαδοχικοί μονόλογοι διαφορετικών γυναικών που έχουν υποστεί την πατριαρχία και τις συνέπειές της, βρίθουν από δάκρυ, χιούμορ, σεξ, ηδονή, απάτες και αυταπάτες. Βαλκάνιες γυναίκες, πολύ κοντά στη δική μας καθημερινότητα και στον τρόπο μεγαλώματος.
Η σκηνοθεσία της Μαρίας Μαγκανάρη, κατάφερε μέσα από έξυπνες ιδέες, να δώσει την απαραίτητη θεατρικότητα, σ’ ένα καθαρά αφηγηματικό έργο, το οποίο απογείωσαν οι τρεις ηθοποιοί. Από τις αγαπημένες μου φετινές παραστάσεις.
Σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι φέτος στο Θέατρο Θησείον παρακολουθούμε σκηνοθεσίες μόνο από γυναίκες. Μια αρχή για μια κάποια ποσόστωση, που τόσο ακούμε τελευταία.
