Λένε ότι οι συγγραφείς είναι συνήθως γατόφιλοι αλλά στις σημαντικές σελίδες της παγκόσμιας λογοτεχνίας, σκύλοι είναι εκείνοι που κρατούν τους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Σκύλοι πιστοί, σκύλοι χαριτωμένοι, σκύλοι άγριοι και σκύλοι διδακτικοί. Περνούν από περιπέτειες, αλληλοεπιδρούν με ανθρώπους και ζώα και αφήνουν το σημάδι τους σε κάποια από τα πιο διάσημα διαχρονικά έργα της λογοτεχνίας, όπως αυτά τα πέντε που επιλέξαμε μέσα από έναν μεγάλο κατάλογο λογοτεχνικών ειδών και εποχών:
1. Ο Άργος του Οδυσσέα
Ο Άργος είναι ο σκύλος του Οδυσσέα στην «Οδύσσεια». Παίζει έναν μικρό ρόλο στο έπος, αλλά πολύ σημαντικό για την καθιέρωση της εικόνας των σκύλων στην παγκόσμια λογοτεχνία. Όταν ο Οδυσσέας επιστρέφει μεταμορφωμένος στην Ιθάκη μετά από 20 χρόνια απουσίας, ο Άργος είναι το μόνο πλάσμα που τον αναγνωρίζει. Τώρα που ο αφέντης του είναι σπίτι, ο Άργος μπορεί να πεθάνει εν ειρήνη. Ο Άργος είναι το πρώτο σκυλί που ονομάστηκε ποτέ στη δυτική λογοτεχνία και καλλιέργησε την πεποίθηση ότι τα σκυλιά είναι οι καλύτεροι και πιστότεροι φίλοι του ανθρώπου από την αρχαιότητα.
2. Ο Ασπροδόντης του Τζακ Λόντον
Ο Ασπροδόντης είναι ο πρωταγωνιστής του Αμερικανού συγγραφέα Τζακ Λόντον στο ομώνυμο βιβλίο των αρχών του 20ου αιώνα. Η ιστορία περιγράφει το ταξίδι του Ασπροδόντη στην εξημέρωση στα παγωμένα εδάφη του Αρκτικού Βορρά κατά την εποχή της χρυσοθηρίας. Μεγάλο μέρος του Ασπροδόντη είναι γραμμένο από τη σκοπιά του σκύλου, δίνοντας τη δυνατότητα στον Τζακ Λόντον να εξερευνήσει τον άγριο κόσμο των ζώων σε αντιπαραβολή με τον εξίσου βίαιο κόσμο των ανθρώπων. Το βιβλίο διερευνά επίσης πολύπλοκα θέματα, όπως η ηθική και η λύτρωση. Γνώρισε διαχρονικά τεράστια επιτυχία και αλλεπάλληλες εκδόσεις – μερικές τροποποιημένες για μικρότερα παιδιά, καθώς το περιεχόμενο του αυθεντικού βιβλίου είναι αρκετά βίαιο.
3. Μιλού ή Σνόουι, ο καλύτερος φίλος του Tεντέν
Ο Milou στα γαλλικά και Snowy στα αγγλικά ήταν ο συμπρωταγωνιστής του Τεντέν στην πιο δημοφιλή σειρά περιπετειών κόμικ στην Ευρώπη του 20ου αιώνα με την υπογραφή του Βέλγου Georges Prosper Remi (Hergé). Κάποιοι μπορεί να τον θεωρούν απλώς ως έναν βοηθό, αλλά ο Μιλού είναι τόσο πρωταγωνιστής όσο ο Τεντέν. Πάντα πιστός, γενναίος όταν χρειάζεται, αλλά και πραγματιστής, αποτελεί την τέλεια αντίθεση στην αχαλίνωτη αισιοδοξία του Τεντέν. Συχνά τον συναντάμε να βρίσκεται σε δίλλημα σχετικά με το αν πρέπει να απολαύσει ένα ζουμερό κόκκαλο ή να βοηθήσει τον Τεντέν να ξεφύγει από μια δύσκολη κατάσταση, αλλά τελικά κάνει πάντα το σωστό και κερδίζει τις καρδιές των αναγνωστών.
4. Η Φάρμα των Ζώων και η σκοτεινή πλευρά των σκύλων
Η Φάρμα των Ζώων είναι το εμβληματικό έργο του Τζόρτζ Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό της σταλινικής εποχής στη Σοβιετική Ένωση. Λίγα χρόνια πριν γράψει το «1984», ο Βρετανός δημοσιογράφος και συγγραφέας συνέλαβε την ιδέα να σατιρίσει τον ολοκληρωτισμό μέσα από την ιστορία μίας φάρμας ζώων, όπου τα ζώα επαναστατούν, διώχνουν τους εκμεταλλευτές ανθρώπους για να βρεθούν όμως σε συνθήκες χειρότερης εκμετάλλευσης από την αλαζονεία και τον αυταρχισμό των γουρουνιών, που είχαν αναλάβει την ηγεσία (δικτατορία) και των συμμάχων τους, των σκύλων της φάρμας. Οι σκύλοι παρουσιάζονται ως αιμοσταγείς βασανιστές, αδιάφοροι απέναντι στο σωστό και το λάθος, «κακά σκυλιά» (σύμφωνα με το στερεότυπο) των αφεντικών τους. Είναι ένα βιβλίο που δεν δείχνει καμία συμπάθια προς τα σκυλιά προκειμένου να υποστηρίξει την αλληγορική του διάσταση.
5. Ο Μάγκας της Πηνελόπης Δέλτα
Στην αλλαγή του 19ου με τον 20ο αιώνα η Πηνελόπη Δέλτα μπήκε με ενθουσιασμό στη συγγραφή λογοτεχνικών έργων για παιδιά, παρακινούμενη από την ιδέα της επέκτασης των ελληνικών συνόρων προς Βορά που ήταν αναγκαία τότε για την ενίσχυση της μικρής και αδύναμης χώρας. Ποιος καλύτερος τρόπος για να μιλήσει στα παιδιά από το βάλει έναν σκύλο να αφηγείται τις περιπέτειές του; Έτσι γεννήθηκε ο Μάγκας, ένα τετραπέρατο όσο και αθώο φοξ τεριέ που μιλά για τις διασκεδαστικές και σκανδαλιάρικες περιπέτειές του, αλλά ταυτόχρονα κάνει γνωστές ιστορίες από την ελληνική επανάσταση και μιλά για την ανάγκη επέκτασης της Ελλάδας. Το βιβλίο κλείνει με τον Μάγκα να ακολουθεί δύο άνδρες στο ελληνο-βουλγαρικό μέτωπο. Μία ηρωική απόφαση με την οποία η Δέλτα ήθελε να εμπνεύσει στους νεαρούς αναγνώστες να πολεμήσουν για την Ελλάδα.