Την είδα για πρώτη φορά σε stand up πριν λίγες μέρες, στο πλαίσιο ενός φεστιβάλ. «Για γυναίκα, καλή είναι», όπως έλεγε και ο τίτλος παραστάσεών της στο παρελθόν, που προφανώς χλευάζει το στερεότυπο που θέλει τις γυναίκες να μην έχουν ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ και να αποτελεί ένα ανδρικό προνόμιο. Όπως και τόσα άλλα πράγματα. Η Ήρα Κατσούδα είναι μία από τις μεγαλύτερες κωμικούς στην Ελλάδα και έχει ήδη κάνει δικές της παραστάσεις σε Ελλάδα και Ευρώπη, podcasts, έχει παρουσιάσει την τελετή έναρξης του 20ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και πολλά πολλά ακόμη. Μιλά στο Utopiazone για το stand up, τον σεξισμό, το γκρέμισμα των στερεοτύπων, το νέο υλικό που φτιάχνει αλλά και το διαδραστικό “ΜΙΝΙΜΑΛ- The Podcast Game Show”- LIVE, που θα απολαύσουμε για περιορισμένες εμφανίσεις.
Γεννήθηκε στα Γιάννενα και μεγάλωσε στην Πάτρα
«Έζησα στα Γιάννενα μέχρι τα 4 μου. Μετά πήγαμε στην Πάτρα όπου πέρασα τα σχολικά μου χρόνια. Στα 18 μου έφυγα για σπουδές στη Θεσσαλονίκη και το 2018 ήρθα στην Αθήνα. Νομίζω έχω κατασταλάξει εδώ, αν και παντού πέρασα ωραία. Έζησα την εποχή της Θεσσαλονίκης που ήταν ξέφρενη, ή τουλάχιστον έτσι το έβλεπα τότε, λόγω ηλικίας. Η Αθήνα δυστυχώς δεν είναι πια και πολύ βιώσιμη, ειδικά λόγω της κλιματική αλλαγής».
Πώς έγινε κωμικός
«Κοίταξε, εμένα πάντα μου άρεσε το χιούμορ και ήταν πολύ έντονο στην οικογένειά μου, ειδικά στις γυναίκες. Με το που σου δίνει το σύμπαν μήτρα, σου λέει πάρε και χιούμορ για να την παλέψεις ως γυναίκα. Οπότε όταν ήμουν Θεσσαλονίκη και σπούδαζα Οικονομικά, παράλληλα παρκαολουθούσα και μαθήματα σε μία σχολή θεάτρου. Ανακάλυψα το stand up από DVD και τον Eddie Murphy γιατί τότε δεν υπήρχε το Netflix και όλα αυτά τα ερεθίσματα. Μου άρεσε χωρίς να ξέρω τι ακριβώς είναι. Η αρχή ήταν δύσκολη, αλλά θέλει υπομονή (και κλάμα)».
«Το κοινό είναι πλέον πολύ πιο εξοικειωμένο.Έχει μέχρι και αγαπημένους κωμικούς, άρα αυτό σημαίνει ότι δεν έχει πάει μία φορά να δει stand up. Πάντα υπάρχει πολύς κόσμος στις παραστάσεις που βγαίνουν. Είναι λογικό γιατί βαρέθηκε ο κόσμος να βγαίνει μόνο για φαγητό ή ποτό και να βλέπει τους ίδιους. Επίσης, είναι ξεκάθαρος ο σκοπός. Πας για να γελάσεις».
Οι δυσκολίες ως γυναίκα στον χώρο
«Παλαιότερα υπήρχαν πολύ περισσότερες δυσκολίες γιατί το stand up ήταν κάτι καινούριο. Οπότε τότε άκουγα πολλές βλακείες. Τώρα που έχω μεγαλώσει, είμαι πιο κυνική, αν και δεν θα το ήθελα. Επειδή πολύς κόσμος που έρχεται, θεωρεί ότι είσαι χαλαρή επειδή είσαι κωμικός, νομίζει ότι μπορεί να σε πλησιάσει και να σου πει σεξιστικές ατάκες. Έχω όμως μηδενική ανοχή και αν με πειράξει κάτι, θα απαντήσω. Μπορώ όμως να σου πω ότι δεν πιστεύω ότι αντιμετωπίζω περισσότερες δυσκολίες από οποιαδήποτε γυναίκα σε κάθε επαγγελματικό χώρο.
Θα σου δώσω ένα παράδειγμα. Όταν δούλευα σε χρηματιστηριακή εταιρία και ήμουν αρκετά μικρή, μου την είχε πέσει ο διευθυντής μου, τον απέρριψα και την επόμενη μέρα που πήγα στη δουλειά, έλειπε το γραφείο μου. Κυριολεκτικά. Δούλευα για ενάμιση μήνα με laptop στην τουαλέτα, μέχρι που βαρέθηκα και παραιτήθηκα. Ήταν και εποχές που σε σκληραγωγούσαν αυτά και ήταν εντελώς νομιμοποιημένα. Ήταν οκ να χουφτώνεις μία γυναίκα σε ένα μπαρ, ας πούμε».
«Για γυναίκα καλή είναι»
«Εννοείται ότι το άκουγα πάρα πολύ. Και από άντρες και από γυναίκες. Το χειρότερο είναι να σου το λένε για καλό, σαν κομπλιμέντο. Λες και το χιούμορ είναι βιολογικό χαρακτηριστικό, και όχι θέμα αντίληψης. Δεν έχει φύλο. Αλλά αυτή η νοοτροπία υπάρχει γιατί οι γυναίκες, στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, έπρεπε να είναι ωραίες, ατσαλάκωτες και μόνο να χαμογελούν. Έλα όμως που το χιούμορ προϋποθέτει να μην είσαι τίποτα από αυτά και να μην φοβάσαι να απογοητεύσεις τις κοινωνικές επιταγές. Η αλήθεια είναι ότι οι γυναίκες πάντα είχαν χιούμορ, απλά δεν υπήρχε ο χώρος να το εκδηλώσουν. Οι άνθρωποι θα έπρεπε να κρίνονται βάσει χαρακτήρα και όχι βάσει φύλου».
Όταν «τα χώνει» στο stand up
«Εξαρτάται σε τι φάση θα με πετύχεις και για ποιο θέμα μιλάω. Παίζω ανάλογα με το τι του μου βγάζει το κείμενο αλλά γενικά, είμαι και υπερκινητική κωμικός. Μιλάω όπως και με τους φίλους μου, υπάρχουν διαβαθμίσεις. Αλλά άμα μιλάω για τον σεξισμό και την ανισότητα, εκνευρίζομαι. Ενώ έχουμε καταδικάσει το θέμα της σκλαβιάς ως ανθρωπότητα, το θέμα της γυναίκας παραμένει υπό αμφισβήτηση. Υπήρχαν τόσα πράγματα που ανέκαθεν με ενοχλούσαν. Ας πούμε, το ότι η γιαγιά μου, ενώ ήταν τσαούσω, πάντα σηκωνόταν όταν έμπαινε στο σπίτι ο παππούς για να πάει να τον υποδεχθεί. Το ανάποδο όμως δεν γινόταν ποτέ και μου κακοφαινόταν. Αν το έκαναν και οι δύο, θα ήταν μια χαρά. Ή το άλλο, ότι ο άντρας δεν είναι μονογαμικός. Ένα είδος είμαστε όλοι, το ανθρώπινο. Πώς να μην γίνω έξαλλη με το άλμα λογικής;».
Έχει όρια η κωμωδία;
«Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν όρια στην κωμωδία, ούτε λόγος για φίμωση. Ειδικά στην Ελλάδα δεν υπάρχουν όρια, αφού έχουμε και γνωστό κωμικό που καταφέρνει να προσβάλει 5 κοινωνικές ομάδες μέσα σε μία πρόταση. Αν μιλάμε για εμένα, δεν βάζω όρια αλλά δεν έχω να φοβηθώ κάτι γιατί δεν είμαι κάφρος. Δεν είναι στην αισθητική μου να κάνω αστεία για εκείνους που περνούν δύσκολα. Θα έκανα όμως πλάκα για το πώς φέρεται η Ελλάδα σε αυτούς. Κάνω stand up γιατί θέλω ο κόσμος να γελάει και να περνά καλά και όχι να φεύγει προσβεβλημένος. Νομίζω ότι το παράπονο για την κωμωδία και τα όρια το ακούς κυρίως από straight άντρες που είχαν συνηθίσει να βασίζουν τα αστεία τους σε γυναίκες ή σε γκέι. Να μιμούνται με ψιλές φωνές».
Κωμωδία με ΔΕΠΥ
«Φαίνεται ότι έχω ΔΕΠΥ από την υπερκινητικότητά μου στη σκηνή. Στη δουλειά με επηρεάζει ως εξής. Δεν μπορώ να συγκεντρωθώ να κάνω μία δουλειά, ξεχνιέμαι, αλλά το monkey hopping του μυαλού μού ξεκλειδώνει θέματα και αυτά μου δίνουν κείμενα. Δηλαδή χτες αναρωτιόμουν πώς θα ήταν ο κόσμος αν δεν είχε γωνίες ή γιατί τα βότσαλα που πήρα από τη Χίο βρέθηκαν στην μπανιέρα μου και δεν τα άφησα ελεύθερα στη φύση (γέλια)».
Το διαδραστικό podcast και οι νέες παραστάσεις
«Είναι το αγαπημένο μου project. Ξεκίνησε πέρυσι σαν podcast με καλεσμένους που συμπαθώ. Πρόκειται για ένα τηλεπαιχνίδι χωρίς εικόνα, με ερωτήσεις ήχου από όλες τις κατηγορίες. Ένα ηχητικό ας πούμε με τον Γιούρι Γκαγκάριν όταν έφτασε στο διάστημα. Αφού το podcast είναι δικό μου, κερδίζω πάντα εγώ και αυτό είναι το δίκαιο. Μόνο μια φορά κέρδισε ο Γιώργος Λέντζας επειδή είναι πολύ όμορφος και ξεχάστηκα. Στο τέλος όλοι κερδίζουν μη πλούσια δώρα, όπως ένα σακί φυτόχωμα, ένα κουτί βαμβάκι ή δύο μερίδες φακές. Το καλοκαίρι όμως που το έκανα πρώτη φορά live στο Athens Comedy Festival με τον Ζερόμ Καλούτα, είδα ότι το κοινό ενθουσιάστηκε. Και επειδή δεν είναι stand up, θέλω να έχει φασαρία και να γίνεται χαμός.
Ένα άφιλτρο project που θα επανέλθει στα TGI Friday’s στην Καπνικαρέα στις 8 Οκτωβρίου και κάθε αρχή του μήνα, για 5 παραστάσεις. Σας περιμένω όλους για μία super random βραδιά και εδώ θα βρείτε πληροφορίες και εισιτήρια. Επίσης, ετοιμάζω υλικό για παραστάσεις τον Δεκέμβριο και Ιανουάριο, κάθε Πέμπτη στον Μικρό Κεραμεικό. Τέλος, τον Νοέμβριο, θα ανέβει η βιντεοσκόπηση της παράστασης ΜΙΝΙΜΑΛ».
photo credits: Μαρία Κωνσταντοπούλου
Διαβάστε ακόμη: Σάγια Χάνσεν: “Δεν ήταν cool το χρώμα του δέρματός μου όταν τραγουδούσα στις Hi5”