Συνεντεύξεις

Sam Albatros: Το coming out στο Διαδίκτυο μού έσωσε τη ζωή

Το ψευδώνυμο Sam Albatros και η μάσκα με την οποία εμφανίζεται παντού μιλάνε στο Utopiazone, παρόλο που εξακολουθούν να κρατούν καλά κρυμμένη την ταυτότητά τ@.

Διάβασα το πρώτο τ@ βιβλίο «Ελαττωματικό αγόρι» το περασμένο καλοκαίρι, σε μια κρυμμένη παραλία της Σύρου. Το τελείωσα σε μιάμιση μέρα, γιατί η γραφή του είναι άμεση, σύγχρονη αλλά κυρίως ικανή να ταξιδέψει τα μηνύματα που θέλει προς κάθε κατεύθυνση. Το ψευδώνυμο Sam Albatros και η μάσκα με την οποία εμφανίζεται παντού κρατούν καλά κρυμμένη την ταυτότητά τ@. Ωστόσο, το βιβλίο δεν είναι ακριβώς αυτοβιογραφικό, αν και θα ορκιζόμουν πως αυτή είναι η περίπτωση, αλλά έχει σίγουρα πολλά στοιχεία από τα δικά του βιώματα, ως queer παιδί που μεγαλώνει στην ελληνική επαρχία.

Fast forward στο 2024 και περιμένω με αγωνία το δεύτερο βιβλίο μίας τριλογίας που μπορεί να ολοκληρωθεί, μπορεί και όχι. Το Sam εκδίδει τα βιβλία τ@ στην Ελλάδα, αν και δεν την έχει ως μόνιμη έδρα εδώ και κάποια χρόνια. Το «Μπαμπά, θέλω να ντρέπεσαι για μένα» κυκλοφόρησε και όλοι οι fans τρέξαμε να δούμε τι γίνεται όταν το παιδί που τρώει bullying, μεγαλώνει και ανοίγει τα φτερά τ@ για τη ζωή που ονειρευόταν.

Λίγο πριν συναντηθούμε στην Αθήνα, βρίσκομαι στο performance που κάνει σε συνεργασία με το Athens Pride. Ακούμε αποσπάσματα του βιβλίου με τη δική του φωνή, ενώ βλέπουμε εικόνες που πρωτοεμφανίστηκαν το 2017, στο πρώτο τ@ project (με τίτλο Αδερφή). Μία από τις λέξεις που χρησιμοποιεί πολύ στη σκηνή είναι η «ντιγκινταγκοσύνη». Αυτό όμως κάνει. Παίρνει λέξεις που είναι σίγουρα προσβλητικές, όπως «πούστης» και «αδερφή» αλλά που στα χέρια τ@ Sam γίνονται σαρκαστικές, με μπόλικη δόση glitter.

Το πρώτο βιβλίο

«Λατρεύω την ποίηση, αλλά το λες και δύσκολο να κάνεις καριέρα (γέλια). Το 2017 που ξεκίνησε και η οντότητα Sam Albatros, έκανα το project με τον διακριτικό τίτλο «Αδερφή», ωστόσο ένιωθα ότι ο τρόπος ήταν πολύ αποσπασματικός για να δοθεί η ιστορία αναλυτικά. Σκέφτηκα λοιπόν ότι ένα μέσο θα ήταν η δημιουργία ενός μυθιστορήματος, επομένως το project «Αδερφή» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το prequel του Ελαττωματικού Αγοριού. Ήμουν σε μία περίοδο της ζωής μου όπου είχα γυρίσει από την Αμερική και τελείωνα το διδακτορικό μου στην Αγγλία. Είπα στο Πανεπιστήμιο ότι σόρι, θα γυρίσω Ελλάδα να γράψω το βιβλίο μου και θα δούμε πότε θα ολοκληρώσω το διδακτορικό (στην Ψυχολογία και Νευροεπιστήμη). Φαντάστηκα ότι θα το τελειώσω σε 3 μήνες γιατί αφού μπορούν κι οι άλλοι, γιατί όχι κι εγώ; Δεν είχα καταλάβει ότι εκείνοι είναι επαγγελματίες. Ήξερα από ποίηση, αλλά η λογοτεχνία είναι εντελώς διαφορετική. Όταν λοιπόν επέστρεψα, έπεσα στον Covid και έκανα διορθώσεις στις διορθώσεις γιατί είμαι ψείρας με ό,τι κάνω, αλλά νομίζω ότι με έχει βοηθήσει στο να κάνω πράγματα».

«Η επιτυχία του πρώτου οφείλεται στο «από στόμα σε στόμα» γιατί ο εκδοτικός οίκος μου δεν με βοήθησε στην προώθηση. Αν και ήταν το πρώτο βιβλίο, είχα μία παρουσία ως συγγραφικό πλάσμα με τα ποιήματα, το queer poets και τα performances σε Κύπρο, Θεσσαλονίκη, Βερολίνο, Αγγλία και αλλού».

Το δεύτερο βιβλίο και η αυτοέκδοση

«Ο χώρος των εκδόσεων στην Ελλάδα είναι κακομοιριασμένος θα έλεγα. Δεν υπάρχει μεγάλο κοινό γιατί δεν εξάγουμε βιβλία και κανένας Έλληνας δεν έχει κάνει καριέρα στο εξωτερικό. Επίσης είμαστε ένας λαός που δεν διαβάζει ούτε στις διακοπές, αλλά ακόμα και αυτοί που το κάνουν- ένα μεγάλο ποσοστό τέλος πάντων- είναι αρκετά συντηρητικοί, γι αυτό έχουμε καταλήξει με ένα περίεργο συνονθύλευμα συγγραφέων που δεν αφορούν και πολύ το εξωτερικό. Εκτός αν μιλάμε για ποίηση, που με τα κατάλληλα κονέ ίσως και να κάνεις καριέρα. Επίσης, η οικονομία και η υψηλή φορολόγηση δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο τα πράγματα και ευνοεί τους εκδοτικούς να λένε ότι υπάρχει κρίση, με αποτέλεσμα να σου μειώνουν τα ποσοστά πωλήσεων. Αν είσαι νέος συγγραφέας, ενδεχομένως να μην πάρεις και τίποτα. Σου φέρονται σαν σκουπίδι και για να είμαι ειλικρινής, είναι κάτι που νιώθω γενικά ως καλλιτεχνικό πλάσμα στην Ελλάδα». Τον ρωτώ γιατί δεν έχει εκδώσει ακόμα βιβλίο στο Λονδίνο; «Το έχω σκεφτεί, αλλά το φοβάμαι γιατί δεν νιώθω ότι έχω την ίδια εξοικείωση με τη γλώσσα. Είναι επίσης δύσκολο να ξεκινάς κάπου από το μηδέν».

Η δύναμη των social media

«Καταρχάς, μου στέλνουν περισσότερο γυναίκες. Είναι σίγουρα πιο εξελιγμένα είδη. Έχω σε ειδικό φάκελο στο Instagram τα μηνύματά που μου έχουν στείλει και με έχουν συγκινήσει». Μου δείχνει μία τεράστια λίστα μηνυμάτων από αναγνώστριες, μαμάδες και εκπαιδευτικούς που φρόντισαν να δώσουν και αλλού το βιβλίο. Αυτό έγινε σε μία δύσκολη φάση μου προσωπικά, και σε συνδυασμό με τον θάνατο του πατέρα μου, σκέφτηκα ότι ακόμα και αν βοηθηθεί έστω ένα άτομο, πρέπει να συνεχίσω να το κάνω».

Οι διαφορές στη ζωή στο Λονδίνο

«Τεράστιες διαφορές. Για παράδειγμα, είχα πολύ καιρό να μπω σε ταξί στην Αθήνα και το έκανα χτες. Του μίλησα 5 φορές, απάντηση δεν πήρα, κλείδωσε τις πόρτες και τρόμαξα πολύ. Ένα άλλο μικρό είναι το ότι εδώ οι αστυνομικοί θα σε δουν και θα σε κοροϊδέψουν, πράγμα που δεν μου έχει συμβεί ποτέ στο Λονδίνο. Ή στο πώς σου φέρονται σε επαγγελματικά θέματα. Ελληνικές oργανώσεις που λειτουργούν περισσότερο παρεΐστικα ή εκδοτικοί οίκοι που δεν απαντούν σε μέιλ ή που δεν θα σου ζητήσουν συγγνώμη αν κάνουν λάθος. Στην Ελλάδα κάνουμε ό,τι γουστάρουμε χωρίς φίλτρο, χωρίς καμία τυπικότητα, σε αντίθεση με το Λονδίνο. Επίσης, ξινίλα υπάρχει παντού αλλά εδώ σου τη δείχνουν ξεκάθαρα. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα το ότι ζω σε μία πόλη όπου έχει ανθρώπους από διάφορες χώρες, όλοι είμαστε ξένοι και γνωριζόμαστε πιο εύκολα. Στην Ελλάδα, μένουμε με τους ανθρώπους που ξέρουμε από το σχολείο. Δεν θεωρώ ότι πρέπει να σηκωθούμε όλοι να φύγουμε από τη χώρα ως λύση αλλά πρέπει να διαπραγματευόμαστε συνεχώς τα όριά μας, τι είναι σωστό, τι δεν μας αρέσει».

Με το φλερτ τι γίνεται; «Δεν ξέρω να σου πω, γιατί έχω εμένα ως δείγμα. Επίσης κάθε 3 χρόνια, αλλάζω χώρα».

Το bullying και η αποδοχή

Μία συνθήκη που όλοι έχουμε βιώσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στα σχολικά μας χρόνια,  «αλλά αν είσαι γκέι, έχεις κάνει εξειδίκευση σε αυτό», μου εξηγεί. «Το δύσκολο ήταν ότι μεγάλωσα χωρίς να έχω γκέι φίλους ή άτομα στο περιβάλλον μου. Ή τουλάχιστον φανερά. Ήμουν άτυχο, και σε ένα τόσο δυσμενές περιβάλλον, η επαρχία μπορεί να γίνει χίλιες φορές πιο δύσκολη.  Για αυτό έχω ξαναπεί ότι το Ίντερνετ μού έσωσε τη ζωή. Γιατί εκεί έκανα ουσιαστικά coming out και έλαβα αποδοχή και στήριξη για πρώτη φορά. Από τους γονείς μου η αποδοχή ήταν μηδαμινή, αλλά δεν είχα στο μυαλό μου ότι πρέπει να πάρω αποδοχή από τη μανούλα και τον μπαμπάκα. Δεν μπορώ να κάνω κάτι για αυτό. Σίγουρα μου δημιούργησε τότε πρόβλημα και σίγουρα δεν μπορούμε να κάνουμε το πείραμα του πώς θα εξελισσόμουν σε μία διαφορετική οικογένεια. Δυστυχώς, δεν είναι θέμα γονιών, αλλά κοινωνίας. Παλιά η μαμά μου δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι θα ερχόταν στον γάμο μου αν παντρευόμουν άντρα. Τώρα μου λέει ότι δεν ισχύει αυτό. Αλλά οι γονείς σου δεν είναι μία θεϊκή ύπαρξη που θα έκαναν τα πάντα για εσένα. Υπάρχει και στους γονείς diversity. Αυτοί που τα χτυπούν, που τα εγκαταλείπουν, που κάνουν παιδιά για να έχουν ένα παιχνίδι. Εγώ απλώς επιλέγω να απομακρύνομαι από κακές συμπεριφορές».

Το Pride και η πάντα απαραίτητη ορατότητα

«Είχα έναν φίλο στη Μάλτα, που έγινε από τις πρώτες μεσογειακές χώρες που νομιμοποίησαν τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών και μου έλεγε ότι αυτό έγινε επειδή εκεί οι άνθρωποι είναι λίγοι και είναι πιο δύσκολο να δαιμονοποιήσεις την ομοφυλοφιλία ή τα τρανς άτομα. Εκεί τα ξέρεις αυτά τα πρόσωπα και μπαίνεις στη διαδικασία να τα τα γνωρίσεις. Είναι η κόρη του τάδε ή ο γείτονας που χαιρετάς. Εφόσον στην Ελλάδα είμαστε περισσότεροι χρειάζεται, όχι να υπάρχει ορατότητα, αλλά να γνωριζόμαστε μεταξύ μας. Συνεπώς αυτά τα events, όπως το Pride, πάντα θα χρειάζονται. Κι εγώ δηλαδή θέλω να δώσω μία ευκαιρία στα straight άτομα. Ίσως να μην είναι και τόσο κακοί άνθρωποι τελικά».

Η ντροπή ως κομμάτι του εαυτού μας

«Η ντροπή είναι ένα κοινωνικό εργαλείο, ένας εξοστρακισμός. Να ντρέπεσαι επειδή είσαι queer, επειδή είσαι γυναίκα και έχεις περίοδο. Είναι silent killer για πολλούς ανθρώπους, ειδικά για εκείνους που δεν είχαν ποτέ κάποια στήριξη. Επομένως είναι σημαντικό να εντάσσεσαι σε μία ομάδα όπου νιώθεις ότι ανήκεις, έτσι ώστε να καταλάβεις ότι η ντροπή που νιώθεις προκύπτει από μία πολύ συγκεκριμένη μερίδα του πληθυσμού. Είναι απλά ένα κομμάτι σου, αλλά όχι το όλον σου».

*Μπορείς να βρεις το βιβλίο του Sam στο βιβλιοπωλείο ΜΠΕΡΛΙΝ ή να το παραγγείλεις online στο samalbatros.com

Έχω σπουδάσει Δημοσιογραφία και Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας. Ζω στην Αθήνα (που λατρεύω) αλλά επισκέπτομαι συχνά την Κωνσταντινούπολη, που έχει γίνει η δεύτερη πατρίδα μου. Λατρεύω τα σκυλιά μου, τα γλυκά, τις ταινίες τρόμου, τους ανθρώπους που αυτοσαρκάζονται αλλά και να γράφω για όλα αυτά.
X