Κακά τα ψέματα! Ζούμε στην εποχή που ενώ υπάρχει ένας «οργασμός» επικοινωνίας πολλά εκατομμύρια ζευγαριών τον πραγματικό οργασμό έχουν να τον νιώσουν (αμφότερα τα μέλη) καιρό πολύ, ενώ και η ίδια η σχέση κλυδωνίζεται στον ωκεανό μιας ιδιότυπης επικοινωνίας που «απαιτούν» τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και οι εφαρμογές γνωριμιών. Αυτές δε, οι τελευταίες, μπαίνουν όλο και συχνότερα στην καθημερινή ζωή ανδρών και γυναικών και αλλάζουν τον τρόπο που βιώνονται οι ερωτικές σχέσεις.
Αυτό είναι το θέμα της κουβέντας που κάναμε με τον Dr Θάνο Ασκητή, ο οποίος, μέσα από την δική του εμπειρία, μας δίνει στο τέλος του άρθρου και τα πέντε «κλειδιά» για μια υγιή ερωτική σχέση!
Μελετώντας τις ερωτικές σχέσεις πώς θα χαρακτηρίζατε την εποχή μας, έχουν αλλάξει τα σόσιαλ μίντια τις σχέσεις;
Τα τελευταία χρόνια το διαδίκτυο έχει κυριαρχήσει στη ζωή μας, καθώς χρησιμοποιούμε κατά κύριο λόγο τα σόσιαλ μίντια για να επικοινωνούμε, αλλά και για να ενημερωθούμε. Πολλές φορές παρατηρώ ανθρώπους να ξεχνούν τον άνθρωπό τους, που είναι δίπλα τους, αποβλακωμένοι στην οθόνη του «μικρού διαβόλου» που τους λέει πολλά, τους τάζει πιθανά περισσότερα και τους «γυαλίζει» ερωτικές υποσχέσεις και αυνανιστικές προϋποθέσεις.
Παρατηρώντας τον παλμό του σύγχρονου «κάθε μέρα μας» ο άνθρωπος πια δεν διεκδικεί τη σεξουαλική του ζωή. Βιώνει απομάκρυνση, παραίτηση από τις διαπροσωπικές σχέσεις, με διαφήμιση του εφήμερου και επιφανειακού. Οι σχέσεις μοιάζουν περισσότερο με συμβιβασμό, που επικρατεί μια σιωπή με το ζευγάρι κάθε βράδυ να ξαπλώνει μαζί σαν ξένοι, χαζεύοντας “τα νέα” της ζωής σε μία οθόνη smartphone. Τις περισσότερες ώρες του ελεύθερου χρόνου του ο άνθρωπος πια τις περνάει με μία συσκευή στο χέρι, την οποία λαμβάνει σαν ώρα ξεκούρασης, που το κάθε άλλο παρά ηρεμία δεν δίνει. Σε συνέχεια αυτού, αυνανίζεται μοναχικά με το πορνογραφικό υλικό να «εξουσιάζει», θέτοντάς τον σε μία «ζώνη ασφαλείας» μακριά από την ανθρώπινη επαφή, το στρες και τη διέγερση μίας νέας προσέγγισης. Μία γρήγορη ολοκλήρωση που έρχεται όποτε το θέλει, στο εύκολο, απλό, έξτρα διεγερτικό περιεχόμενο που απολαμβάνει στην οθόνη του, με τις φαντασιώσεις να αποτελούν πολυτέλεια, αφού η σκέψη πια δεν έχει ποικιλία και ένταση, είναι στεγνή. Δεν πλησιάζει μία νέα γνωριμία, αφού μεγαλώνει στον φόβο ότι δεν θα γίνει αποδεκτός, αρεστός και θα αποδοκιμαστεί. Πηγαίνει κατευθείαν στο τελευταίο και χειρότερο σενάριο ότι δεν θα τα καταφέρει, με τον φόβο της απόρριψης να επικρατεί στο μυαλό του.
Στην ψηφιακή εποχή που ζούμε τα φαινόμενα της απιστίας αυξάνονται και ίσως διευκολύνονται όταν κρυβόμαστε πίσω από την οθόνη του υπολογιστή ή του κινητού μας. Στις ημέρες μας τα σόσιαλ μίντια έχουν οδηγήσει στη χρήση νέων όρων που περιγράφουν τις διαπροσωπικές σχέσεις, μέσα από τη διαδικτυακή συμπεριφορά.
Τέλος, η προβληματική επαφή με τα σόσιαλ μίντια αναφέρεται σε μια εξαρτητική μορφή χρήσης τους, που χαρακτηρίζεται από έναν καταναγκασμό για επικοινωνία μέσω αυτών. Αυτού του είδους η χρήση μπορεί να παρεμβαίνει στην λειτουργικότητά μας, επηρεάζοντας τη διάθεση, με την εκδήλωση συμπτωμάτων άγχους και κατάθλιψης, ενώ μπορεί να αυξάνει και τα συναισθήματα μοναξιάς. Συνεπώς, οι ερωτικές σχέσεις φαίνεται να περνούν σε άλλο επίπεδο πια, με τα κοινωνικά δίκτυα να έχουν αλλάξει την τρόπο επικοινωνίας, προσέγγισης, γνωριμίας αλλά και προσδοκίας.
Υπάρχουν και θετικές αλλαγές στις σχέσεις την εποχή των εφαρμογών;
Ναι, δύο από τις θετικές αλλαγές είναι ότι μας δίνουν την δυνατότητα να δημιουργήσουμε και να διατηρήσουμε σχέσεις με ανθρώπους που βρίσκονται μακριά. Οι σχέσεις εξ αποστάσεως είναι αλήθεια ότι υπάρχουν, όλο και πιο πολύ. Αφού τα συστήματα τα διαδικτυακά, μας επιτρέπουν να διατηρούμε δεσμούς, μέσα από διαφορετικές πόλεις, χώρες και από μεγαλύτερες αποστάσεις. Μία σχέση μπορεί εφόρου ζωής να ζήσει από απόσταση; Η απάντηση είναι όχι. Η σχέση μπορεί να διατηρήσει τον δεσμό της στην απόσταση, αλλά όταν είναι και από κοντά, δηλαδή βρίσκονται οι δύο σύντροφοι και ζωντανά, καθώς αυτό δεν μπορούμε με τίποτα να το αντικαταστήσουμε. Διαφορετικά αυτή η σχέση είναι μία εικονική πραγματικότητα. Ναι, λοιπόν σε μία σχέση, που μία περίοδο στη ζωή της μπορεί να ζήσει χώρια, καθώς δύναται να τους κρατάει δυνατά η επικοινωνία από το ψηφιακό δίκτυο.
Η συναισθηματική επένδυση θα προβληθεί μέσα από τη συχνή επικοινωνία με το σύντροφο, που θα μας κάνει να μην αισθανθούμε αποκομμένοι από τα γεγονότα της ζωής του. Η σχέση από απόσταση μπορεί να λειτουργήσει αν αυτή είναι η προσδοκία μας και σε αυτό αδιαμφισβήτητα έχουν συμβάλλει τα κοινωνικά δίκτυα.
Ποια στοιχεία μιας σχέσης είναι ίδια και παραμένουν ίδια παρά τις αλλαγές της εποχής και των κοινωνιών;
Η κάθε σχέση ζει στην μοναδικότητά της. Όσα χρόνια κι αν περάσουν, τα στοιχεία που τη συνθέτουν θα είναι η επικοινωνία που «χτίζει» το ζευγάρι, η σεξουαλική ζωή που έρχεται να τους ενώσει και η ψυχική επαφή, που ενισχύεται μέσα από την οικειότητα, συναισθηματική και σεξουαλική, που συνεχίζει να αναπτύσσεται μέσα από τις κοινές στιγμές που συνδέουν το ζευγάρι. Τα προβλήματα και οι αναταραχές, πάντα θα «χτυπούν» την πόρτα, το σημαντικό, όμως, είναι οι σύντροφοι να παραμένουν σε ετοιμότητα να τις αντιμετωπίσουν με τον κατάλληλο τρόπο.
Ποιο είναι το «νούμερο ένα πρόβλημα» των ανθρώπων που εξετάζετε;
Τα πιο συχνά αιτήματα που ακούμε στο Ινστιτούτο αναφέρονται στο σεξουαλικό πρόβλημα συχνότερα του άνδρα, αλλά και της γυναίκας, που αποτελεί την αφορμή για να έρθει το ζευγάρι στην πόρτα του ειδικού. Η σεξουαλική δυσλειτουργία μπορεί να αποτελεί το «καμπανάκι» μίας σχέσης, που η επικοινωνία της πάσχει και το ζευγάρι έχει απομακρυνθεί.
Πώς έχουν καταρριφθεί παλαιότερα στερεότυπα και μήπως έχουν αναπτυχθεί “νέα” στο κομμάτι των σχέσεων σήμερα;
Μία από τις μεγαλύτερες αλλαγές, είναι ο ρόλος της γυναίκας στη σύγχρονη εποχή, ή μάλλον οι πολλαπλοί της ρόλοι, που την φέρνουν κυρίαρχη μέσα από την δυναμική και διεκδικητική της εικόνα, που πια ανεξάρτητη, εργαζόμενη, με αυτοπεποίθηση έχει «φωνή» στις επιλογές της, αλλά και στην έκφραση της σεξουαλικότητάς της. Στη σχέση υπάρχει μοίρασμα των ευθυνών σε όλους τους τομείς, θέτοντας τους συντρόφους στο επίκεντρο να δομήσουν εκείνοι τους κανόνες και τις προϋποθέσεις χωρίς τα κοινωνικά στερεότυπα να τους ακολουθούν, όσο παλαιότερα.
Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα 5 «κλειδιά» για μια υγιή σχέση;
Επικοινωνήστε
Η καλή επικοινωνία είναι βασικό στοιχείο στις υγιείς σχέσεις. Η φράση «δεν επικοινωνούμε…» είναι μία από τις πιο κοινές που ακούμε από πολλά ζευγάρια. Είναι φυσικό για δύο συντρόφους να έχουν περιστασιακά προβλήματα επικοινωνίας, αλλά όταν αυτά συμβαίνουν συχνά, είναι ένα σοβαρό θέμα που χρειάζεται προσοχή. Η καλή επικοινωνία δεν προϋποθέτει μόνο να μιλάμε, αλλά και να ακούμε. Η ισορροπία μεταξύ των δύο, «μιλάω-ακούω» είναι πολύ σημαντική. Το μοίρασμα των σκέψεων, των προβληματισμών, των συναισθημάτων μας με το σύντροφο μας, μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε πόσο εποικοδομητικός είναι ο διάλογος και πόσο μπορεί να ενδυναμώσει τη σχέση μας.
Κρατήστε ζωντανό το σεξουαλικό ενδιαφέρον
Το σεξ είναι βασικό κεφάλαιο της σχέσης, το οποίο συχνά με το πέρας του χρόνου το παραμελούμε. Το σεξ θέλει δημιουργικότητα, επινοητικότητα, φαντασία και έμπνευση. Απλά πράγματα, όπως το να ξεφύγουμε από ένα τυποποιημένο πρόγραμμα, να κλείσουμε ραντεβού με το σύντροφο μας, να φλερτάρουμε μαζί του, να αλλάξουμε κάποιες συνήθειες, όπως ο χώρος και ο χρόνος της σεξουαλικής συνεύρεσης, μπορούν να τονώσουν σημαντικά το ερωτικό πάθος.
Εκφράστε τις επιθυμίες σας
Οι σύντροφοι χρειάζεται να εκφράζουν τις ανάγκες και τα «θέλω» τους ο ένας στον άλλον. Ο καθένας μπορεί να διεκδικεί αυτά που επιθυμεί, μιλώντας για τα συναισθήματά του με ειλικρίνεια. Οι άνθρωποι που δεν εκφράζονται στην ουσία καταπιέζονται, με αποτέλεσμα να οδηγούνται πιο εύκολα σε εσωτερική ένταση, αλλά και τελικά σε ρήξη με το σύντροφο.
Αφιερώστε χρόνο στο σύντροφο σας
Ο χρόνος στην εποχή μας μπορεί να είναι πολυτέλεια, αλλά είναι ζωτικός για τη σχέση μας. Η έλλειψη του στις μέρες μας είναι μια αντικειμενική δυσκολία. Ωστόσο, πιο βασική είναι η ποιότητα του χρόνου που αφιερώνουμε στο σύντροφο μας. Η ενασχόληση με πράγματα που μας ευχαριστούν, ακόμη και η εξασφάλιση στιγμών χαλάρωσης μεταξύ μας, μας φέρνουν πιο κοντά.
Μην παρασύρεστε από τη συνήθεια της καθημερινότητας
Η συνήθεια σε συνδυασμό με την ανία είναι ένα κακό δίδυμο για τη σχέση, που δυστυχώς συναντάται αρκετά συχνά σε μακροχρόνιους δεσμούς, τόσο σε σεξουαλικό όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο. Χρειάζεται, λοιπόν, προσπάθεια ώστε να μην παρασυρθούμε από την συνήθεια της καθημερινότητας, αλλά να κάνουμε μικρά πράγματα, που μπορεί να χρωματίζουν τη ζωή μας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι άνθρωποι που διατηρούν το απρόσμενο, το ξαφνικό και αιφνίδιο μέσα στη σχέση δίνουν πνοή ανανέωσης στη διαπροσωπική τους επαφή και δηλώνουν πιο ευχαριστημένοι από αυτή.
Δρ Θάνος Ασκητής: ψυχίατρος – σεξολόγος, καθηγητής Ψυχιατρικής EUC, πρόεδρος Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας – αντιπεριφερειάρχης Υγείας Περιφέρειας Αττικής
*Διαβάστε ακόμη: Athens Stories #4: Οι καλλιτέχνες της καθημερινής επιβίωσης
