Το τέταρτο Athens Stories, η νέα στήλη του Utopiazone που θα την διαβάζετε κάθε Πέμπτη, είναι αφιερωμένο στις αθέατες εικόνες και σκέψεις κάποιων φανερότατων καθημερινών ζητημάτων.
Περπατώ στο Θησείο λίγο μετά το δειλινό και κοιτάζω ένα σωρό πάγκους. Όμορφους, αυθεντικούς. Μοναδικές δημιουργίες. Ανάμεσα τους νιώθω – και είμαι – ξένος. Περίπου σαν τον Ξένο του Αλμπέρ Καμύ. Μέσα στον κόσμο υπό το φως φεγγαριού, ελάχιστων, αστεριών και φυσικά το άυπνο βλέμμα της Ακρόπολης αντικρίζω έναν κύριο που ζωγραφίζει. Κοιτάζοντας τον, νιώθω στο πετσί μου την ησυχία που βιώνει, δημιουργώντας τον επόμενο πίνακα του. Ένα το κρατούμενο.
Λίγο μετά, στο δρόμο της επιστροφής από την κυριακάτικη μου βόλτα αντικρίζω μία κυρία στον ηλεκτρικό, που περασμένες έντεκα καθαρίζει το χώρο της στάσης. Νιώθω την ίδια ησυχία. Καθαρίζει τον κάδο, περιτριγυρισμένη από εισιτήρια πεταμένα αριστερά και δεξιά (Διότι, είναι δύσκολο, ΦΥΣΙΚΑ, να πετάξουμε τα εισιτήρια μέσα στον κάδο). Δυο τα κρατούμενα.
Θα μου πείτε ένα ζωγράφος και μια εργαζόμενη στην καθαριότητα τι κοινό μπορεί να έχουν;
Οι δυο αυτές εικόνες παράγουν τέχνη. Είναι τέχνη. Δημιουργούν τέχνη. Δεν ξέρω ποιο ρήμα ταιριάζει με την τέχνη. Όμως σε κάθε περίπτωση ένιωσα την ουσία της τέχνης. Φαινομενικά, το πρώτο κρατούμενο, αυτό του ζωγράφου, άπτεται πιο άμεσα της τέχνης αλλά η πραγματικότητα είναι πως και τα δυο κρατούμενα άπτονται με την ίδια αμεσότητα της τέχνης. Είναι μια στάση ζωής. Έχει να κάνει με την τέχνη της αξιοπρέπειας και την συμπεριφοράς. Δυο άνθρωποι, από διαφορετικά μετερίζια, που κάνουν ό,τι μπορούν για να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Ορίστε: ατόφια τέχνη. Αληθινή.
Πολλή συζήτηση, συνεχής, για την τέχνη. Όλες τις τέχνες. Άπειρες φωνές κριτικών, αυτό δεν είναι τέχνη, ο χ,ψ, z , δεν είναι καλλιτέχνης, δεν είναι δημιουργός κτλ. Εδώ στέκομαι εγώ. Καλλιτέχνης είναι αυτός, κατ´εμέ, που παλεύει να ζήσει με αξιοπρέπεια. Όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που περιμένουν το λεωφορείο στη στάση χωρίς να σκύβουν ο κεφάλι. Εκείνος που παλεύει να διατηρήσει τον αξιακό του χάρτη ανέγγιχτο.
Καλλιτέχνης, όμως, δεν είναι εκείνος που κριτικάρει τις ζωές των άλλων. Δεν είναι αυτός που πετάει το εισιτήριο ή το σκουπίδι του δίπλα από τον κάδο. Ή – ακόμη χειρότερα – εκείνος που φοβάται να ζήσει.
Ποιος τελικά είναι όμως ένας καλλιτέχνης; Καλλιτέχνες είμαστε όλοι όσοι σεβόμαστε τη ζωή μας – αλλά και εκείνη των άλλων. Δεν είναι απαραίτητο να γεννηθούμε χορευτές, να φοράμε πουέντ, να παίζουμε βιολί ή να έχουμε έφεση στην ζωγραφική. Καλλιτέχνες μάς κάνει το αποτύπωμα μας στον καθημερινό καμβά της ζωής.
Πέραν των κρατουμένων, θα αναφερθώ και στον ίδιο τον καμβά.
Ο καμβάς έρχεται στα χέρια μας λευκός. Tabula rasa, κατά το λατινικό. Χωρίς αποτύπωμα, πιο σωστά. Κανείς δεν εγγυάται ότι δεν θα μουντζουρωθεί. Για να είμαι ειλικρινής, ΠΡΕΠΕΙ να λερωθεί, πρέπει να μουντζουρωθεί. Τι θέλω να πω; Ότι και τα λάθη είναι μέρος της καθημερινής καλλιτεχνίας μας. Αναπόσπαστο κομμάτι. Αρκεί να λειτουργούν διδακτικά για εμάς πρωτίστως.
Ένας ζωγράφος στο Θησείο και μία εργαζόμενη στην καθαριότητα στον ηλεκτρικό είναι αυθεντικοί καλλιτέχνες της ζωής.
Ας αντιληφθούμε πως οι εκθέσεις δεν βρίσκονται μόνο στα μουσεία, αλλά και στον δρόμο. Βρίσκονται σε εκείνα που με υπερηφάνεια κάνουμε αλλά και σε εκείνα που ΔΕΝ κάνουμε, από φόβο ή από οτιδήποτε άλλο. Στις σκέψεις που αναπόφευκτα κάνουμε και σε εκείνες που λέμε φωναχτά.
Ας γίνουμε εμείς οι ίδιοι καλλιτέχνες στον δικό μας καμβά. Ας μουντζουρώσουμε τον καμβά μας και κυρίως… ας δημιουργήσουμε. Μικρά, απλά, καθημερινά καμβαδάκια!
