Η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) φέρνει επανάσταση και στον αγροτικό τομέα, αλλάζοντας ραγδαία τις γεωργικές πρακτικές διεθνώς με την εφαρμογή αυτοματοποιημένων εγκαταστάσεων για τη μεγαλύτερη παραγωγή με λιγότερο κόστος και λιγότερα εργατικά χέρια. Πολλοί παρομοιάζουν την εποχή μας ως της Δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση, αφού η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν θα αφήσει τίποτα ίδιο από τις κοινωνίες και τους τρόπους παραγωγής που γνωρίζαμε. Που βρίσκεται σε αυτή τη μετάβαση η Ελλάδα; Θα το δούμε λίγο παρακάτω, αφού πρώτα πάρουμε ένα δείγμα των εφαρμογών της Τεχνητής Νοημοσύνης στον Αγροτικό τομέα.
1. Γεωργία Ακριβείας
Οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης βοηθούν τους αγρότες να λαμβάνουν καλύτερες αποφάσεις συλλέγοντας και αναλύοντας δεδομένα για την υγεία του εδάφους, τα καιρικά πρότυπα και την απόδοση των καλλιεργειών. Τα γεωργικά εργαλεία ακριβείας, που τροφοδοτούνται από την τεχνητή νοημοσύνη, επιτρέπουν στους αγρότες να εφαρμόζουν νερό, λιπάσματα και φυτοφάρμακα πιο αποτελεσματικά, στοχεύοντας συγκεκριμένες περιοχές που έχουν ανάγκη. Για παράδειγμα, αισθητήρες με τεχνητή νοημοσύνη σε τρακτέρ και drones μπορούν να παρακολουθούν την υγεία των καλλιεργειών και τις συνθήκες του εδάφους σε πραγματικό χρόνο, καθοδηγώντας τους αγρότες στις αποφάσεις τους σχετικά με το πότε και πού να εφαρμόσουν τις εισροές.
2. Πρόγνωση για τις αποδόσεις των καλλιεργειών
Τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για την πρόβλεψη των αποδόσεων των καλλιεργειών με βάση ιστορικά δεδομένα, κλιματικές συνθήκες και άλλες μεταβλητές. Αυτό βοηθά τους αγρότες να προβλέψουν πιθανές απώλειες καλλιεργειών. Για παράδειγμα, εταιρείες όπως η IBM και η Microsoft έχουν αναπτύξει εργαλεία βασισμένα σε τεχνητή νοημοσύνη που προσφέρουν προγνωστικές αναλύσεις για τη γεωργία, επιτρέποντας στους αγρότες να λαμβάνουν πιο ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με τη φύτευση, την άρδευση και τη συγκομιδή.
3. Παρακολούθηση καλλιέργειας βάσει AI
Για την παρακολούθηση των καλλιεργειών χρησιμοποιούνται drones με τεχνητή νοημοσύνη και δορυφορική απεικόνιση. Αυτές οι τεχνολογίες συλλέγουν εικόνες και δεδομένα που αναλύουν οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης για να ανιχνεύσουν σημάδια ασθενειών, παρασίτων ή διατροφικών ελλείψεων στις καλλιέργειες προτού γίνουν ορατά στο ανθρώπινο μάτι. Η έγκαιρη ανίχνευση επιτρέπει στους αγρότες να αναλάβουν δράση άμεσα, αυξάνοντας την υγεία των καλλιεργειών.
4. Αυτόνομα Μηχανήματα
Αυτόνομα μηχανημάτα, όπως τα αυτοοδηγούμενα τρακτέρ, θεριζοαλωνιστικές μηχανές και drones, θα αντικαθιστούν όλο και περισσότερους εργάτες γης. Αυτά τα μηχανήματα χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για την πλοήγηση στα χωράφια και την εκτέλεση εργασιών όπως φύτευση, πότισμα και συγκομιδή χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Για παράδειγμα, οι ρομποτικοί τρυγητές με δυνατότητα τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιούνται τώρα στους αμπελώνες κάποιων χωρών για τη συλλογή σταφυλιών, μειώνοντας σημαντικά το κόστος εργασίας και αυξάνοντας την αποδοτικότητα της συγκομιδής.
5. Ρομποτική και Αυτοματισμός για Βοτάνισμα
Τα ρομπότ που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για την αντιμετώπιση μιας από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη γεωργία: το βοτάνισμα. Αυτά τα ρομπότ χρησιμοποιούν υπολογιστική όραση και τεχνητή νοημοσύνη για να διακρίνουν μεταξύ των καλλιεργειών και των ζιζανίων, επιτρέποντάς τους να στοχεύουν μόνο τα ζιζάνια χωρίς να καταστρέφουν τις καλλιέργειες. Εταιρείες όπως η Naïo Technologies έχουν αναπτύξει αυτόνομα ρομπότ ζιζανίων που μπορούν να μειώσουν τη χρήση ζιζανιοκτόνων και το κόστος εργασίας, βελτιώνοντας παράλληλα τις συνολικές αποδόσεις των καλλιεργειών.
6. Εφοδιαστική Αλυσίδα
Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προβλέψει τις καλύτερες διαδρομές για τη μεταφορά αγαθών, ελαχιστοποιώντας τη σπατάλη πόρων. Τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να προβλέψουν τις διακυμάνσεις της ζήτησης και να βοηθήσουν τους παραγωγούς να αποφασίσουν την καλύτερη στιγμή για τη συγκομιδή και την παράδοση των προϊόντων τους.
7. AI στη Διαχείριση Κτηνοτροφίας
Οι αισθητήρες που λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να παρακολουθούν την υγεία, τα επίπεδα δραστηριότητας, ακόμη και τα συναισθήματα των ζώων, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την ευημερία τους. Αυτοί οι αισθητήρες μπορούν να βοηθήσουν στην ανίχνευση πρώιμων σημείων ασθένειας ή αγωνίας, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών. Επιπλέον, οι αλγόριθμοι AI μπορούν να βοηθήσουν στη βελτιστοποίηση των προγραμμάτων σίτισης και στην πρόβλεψη των κύκλων αναπαραγωγής.
Που βρίσκεται η Ελλάδα στην προσαρμογή στη νέα εποχή
Την ανάγκη να αλλάξει η νοοτροπία των αγροτών, υπογράμμισε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Syngenta Hellas, Γιώργος Ποντίκας κατά τη διάρκεια ομάδας συζήτησης στην ημερίδα «Αναδιατάξεις στην Αγροτική Παραγωγή και πετυχημένα μοντέλα αναφοράς για τον Πρωτογενή Τομέα» που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της απονομής των βραβείων Αγρότης της Χρονιάς 2025. «Καλούμαστε να ανταποκριθούμε στους καιρούς και οι καιροί απαιτούν μετασχηματισμό. Θα πρέπει να αλλάξουμε όλοι μας, και εμείς και ο τρόπος που δουλεύουμε, για να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις σε παγκόσμια κλίμακα αλλά κυρίως στην Ευρώπη».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Agrotech, Χριστόδουλος Μποζατζίδης, ανέφερε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει τους πάντες, και τη φυτοπροστασία ως προς την έρευνα, και τη δημιουργία νέων σκευασμάτων και τους βιοδιεγέρτες. Ο ίδιος έκανε λόγο για μια τεράστια επανάσταση στα μηχανήματα, για αλλαγή του τρόπου λειτουργίας και δυνατότητες λειτουργίας πλήρως αυτοματοποιημένων καλλιεργειών, δεδομένα που, όπως είπε, συνιστούν μια τεράστια αλλαγή και μια μεγάλη πρόκληση για όλους. «Νομίζω ότι στην Ελλάδα είμαστε ανέτοιμοι γι αυτό που έρχεται. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε όλοι μαζί να προετοιμάσουμε τον κόσμο για τις αλλαγές που έρχονται και είναι τεράστιες» πρόσθεσε.
Σχετικά με τους σπόρους, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Redestos – Efthymiadis Agrotechnology Νίκος Ευθυμιάδης υπογράμμισε ότι το 50% της τεχνολογίας από εδώ και πέρα στην αγροτική παραγωγή θα περάσει μέσα από τους σπόρους, άρα αυξάνεται η σημασία του γενετικού υλικού. Πρόσθεσε, επίσης, ότι «δεν πρέπει να είμαστε φοβικοί ως Ευρώπη στις νέες τεχνολογίες για να ενσωματωθούν καινοτόμες λύσεις μέσω του σπόρου και να υπάρξουν καινοτόμες τεχνολογίες γενετικής».
Την εμπειρία του από την οικογενειακή επιχείρηση στην οποία εργάζεται, στο Μικρό Δουκάτο της Ροδόπης, παρουσίασε ο αγρότης Αχμέτ Χουσεϊν. «Οι αγρότες πρέπει να εξελισσόμαστε σε μηχανήματα. Πιστεύω με γεωργία ακριβείας μπορούμε να φτάσουμε εκεί που πρέπει τα επόμενα χρόνια. Ο αγροτικός τομέας έχει μέλλον. Πρέπει να μπουν οι νέοι στο παιχνίδι και έτσι θα πάμε τη χώρα μας πολύ ψηλά».
