Τεχνολογία και Επιστήμη

Μπορούν να τρελαθούν τα αυτοκίνητα;

Μπορεί ένα αυτοκίνητο να αναπτύξει ξαφνικά ταχύτητα χωρίς τη θέληση του οδηγού; Αυτό το ερώτημα συχνά απαντάται με περιστατικά που οι οδηγοί αποδίδουν σε μηχανικές βλάβες του οχήματος, ίσως για να αποφύγουν την ευθύνη τους, προσδίδοντας στο αυτοκίνητο χαρακτηριστικά κακόβουλης συμπεριφοράς, όπως η Plymouth Fury του ’58 από την ταινία Christine του Κάρπεντερ.

Αλλά είναι δυνατόν τα αυτοκίνητα να αποκτήσουν τέτοια επικίνδυνη συμπεριφορά; Στη βιβλιογραφία, τα περιστατικά «ακούσιας επιτάχυνσης» αναφέρονται με τους όρους «Sudden Unintended Acceleration» (SUA) ή «Unintended Acceleration» (UA), δηλαδή «Ξαφνική Ανεπιθύμητη Επιτάχυνση» ή «Ανεπιθύμητη Επιτάχυνση». Ο όρος αναφέρεται στην ανεξέλεγκτη αύξηση ταχύτητας του οχήματος, που μπορεί να προκληθεί από μηχανική βλάβη ή από ανθρώπινο λάθος, όπως το να πατήσει ο οδηγός κατά λάθος το γκάζι αντί για το φρένο.

Αυτό το θέμα είχε προκαλέσει ανησυχία τη δεκαετία του ’80, όταν οδηγοί ενός γερμανικού μοντέλου ανέφεραν ότι τα οχήματά τους επιτάχυναν ξαφνικά, προκαλώντας ατυχήματα, μερικά από τα οποία οδήγησαν και σε τραυματισμούς. Μετά από εκτενείς έρευνες, η Εθνική Υπηρεσία Οδικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (NHTSA) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα περιστατικά οφείλονταν κυρίως σε ανθρώπινο λάθος, με τους οδηγούς να πατούν το γκάζι αντί το φρένο. Δεν βρέθηκαν αποδείξεις για μηχανική βλάβη στα οχήματα.

Παρά ταύτα, η πλειονότητα των περιστατικών ακούσιας επιτάχυνσης αφορά αυτοκίνητα με αυτόματα κιβώτια, καθώς σε ένα χειροκίνητο όχημα, ακόμη κι αν κολλήσει το γκάζι, ο οδηγός μπορεί να αντιδράσει και να αποσυμπλέξει, σταματώντας την επιτάχυνση.

Στην Ελλάδα, ένα χαρακτηριστικό περιστατικό συνέβη το 2010 στη Θάσο, όταν ένας 62χρονος οδηγός, που δεν ήταν εξοικειωμένος με το αυτόματο κιβώτιο του νέου του αυτοκινήτου, πάτησε γκάζι αντί για φρένο και παρέσυρε εννέα άτομα σε ένα εστιατόριο. Επίσης, τον Οκτώβριο του 1994, ένα αστικό λεωφορείο έπεσε πάνω σε κόσμο που περίμενε στη στάση της οδού Ακαδημίας, με αποτέλεσμα πέντε νεκρούς και έξι σοβαρά τραυματίες. Ο οδηγός ανέφερε ότι το λεωφορείο δεν ανταποκρίθηκε στο φρένο και παρέμεινε ακυβέρνητο.

Πιο πρόσφατα, υπήρξε ένα περιστατικό σε έκθεση αυτοκινήτων, όταν ένα ηλεκτρικό όχημα επιτάχυνε ξαφνικά. Ευτυχώς, δεν υπήρξαν τραυματισμοί, μόνο υλικές ζημιές.

Αν και πολλές περιπτώσεις «ακούσιας επιτάχυνσης» αποδίδονται σε ανθρώπινο λάθος, υπήρχαν και περιπτώσεις στο παρελθόν όπου μηχανικά προβλήματα προκαλούσαν τέτοιες καταστάσεις. Για παράδειγμα, τα πρώτα αυτόματα κιβώτια της δεκαετίας του ’50 είχαν προβλήματα στην υδραυλική ρύθμιση, που μπορούσαν να οδηγήσουν σε δυσλειτουργία. Παράλληλα, η θέση των πεντάλ σε αυτά τα μοντέλα ήταν διαφορετική, προκαλώντας σύγχυση στους λιγότερο εξοικειωμένους οδηγούς.

Σήμερα, τα σύγχρονα αυτόματα κιβώτια και τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας έχουν μειώσει σημαντικά τα περιστατικά ακούσιας επιτάχυνσης. Για παράδειγμα, τα οχήματα είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες που ανιχνεύουν τη δύναμη πίεσης στα πεντάλ και την ταχύτητα, περιορίζοντας την ισχύ του κινητήρα όταν υπάρχει πιθανότητα ανεπιθύμητης επιτάχυνσης. Το Pedal Override System προτεραιοποιεί το φρένο σε περίπτωση που πατηθούν ταυτόχρονα το γκάζι και το φρένο, ενώ τα πεντάλ έχουν επανασχεδιαστεί για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα λάθους.

Όσο για το μέλλον των οχημάτων, τα αυτόματα κιβώτια έχουν εξελιχθεί και προσφέρουν καλύτερη απόδοση και οικονομία καυσίμου. Με την έλευση της ηλεκτροκίνησης, τα αυτοκίνητα θα καταργήσουν εντελώς την ανάγκη για αλλαγές ταχυτήτων, καθώς τα ηλεκτρικά οχήματα δεν απαιτούν κιβώτιο ταχυτήτων, προσφέροντας εντυπωσιακές επιδόσεις με μία μόνο σχέση μετάδοσης.

Διαβάστε ακόμα: Οι Έλληνες πηγαίνουν παντού με το αυτοκίνητό τους

Καινοτομία με Όραμα: o Προμηθέας 2.0 του Utopia Zone είναι ο εξερευνητής του αύριο, που εξετάζει την τεχνολογία και την επιστήμη από κάθε γωνιά της. Στη στήλη του, αναλύει τις τελευταίες εξελίξεις στη τεχνητή νοημοσύνη και τη ρομποτική, δίνοντας έμφαση στις μελλοντικές δυνατότητες και τα ηθικά ζητήματα που συνδέονται με τις νέες επιστημονικές ανακαλύψεις. Αναζητά το όραμα του μέλλοντος και τη σημασία της τεχνολογίας για την ανθρωπότητα.
X