Υγεία

Χοληστερόλη – Η πιο αδικημένη λιπαρή ουσία

Εξετάζοντας παρακάτω όλες τις ιδιότητες και την βιολογική λειτουργία της χοληστερόλης θα μπορούσαμε εύκολα να την χαρακτηρίσουμε ως την ποιο αδικημένη λιπαρή ουσία. Σε χημικούς όρους δεν είναι ούτε λιπίδιο ούτε καν λίπος, άλλα μια στερεά αλκοόλη χωρίς ωστόσο να δρα ως τέτοια. Αποτελείται από άτομα του άνθρακα και υδρογόνου και ο τρόπος που είναι διαμορφωμένα μεταξύ τους, δημιουργεί ένα προστατευτικό σωσίβιο για τις κυτταρικές μεμβράνες και τα καθιστά αδιάλυτα στο νερό όπως επίσης και στο αίμα. Αυτό σημαίνει ότι δίνει την δυνατότητα στα κύτταρα να λειτουργούν χωρίς να επηρεάζονται από το εξωτερικό τους περιβάλλον. Η κυκλοφορία της χοληστερόλης στο αίμα πραγματοποιείται μέσα από ένα σύμπλεγμα από μικρές μπάλες, που αποτελείται από ειδικές πρωτεΐνες και χοληστερόλη. Το σύμπλεγμα αυτό ονομάζεται λιποπρωτεΐνη.

Οι λιποπρωτεΐνες έχουν την ιδιότητα να μεταφέρουν την χοληστερόλη από το ήπαρ (παράγονται τα 2/3 της ολικής χοληστερόλης, το άλλο 1/3 λαμβάνεται μέσω τροφών) σε άλλα σημεία του σώματος. Ταξινομούνται σε 5 κατηγορίες, οι πιο γνωστές όμως είναι  η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL), γνωστή και ως <<κακή χοληστερόλη>> και η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL), γνωστή και ως <<καλή χοληστερόλη>>.

Η μεν λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας μεταφέρει την χοληστερόλη από τους ιστούς και τα τοιχώματα των αρτηριών στο ήπαρ και στη συνέχεια την χρησιμοποιεί για την παραγωγή ορμονών (τεστοστερόνη, οιστρογόνα, προγεστερόνη, κορτιζόλη). Από την άλλη μεριά η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας μεταφέρει την χοληστερόλη από το ήπαρ στα αγγεία και σε υψηλές τιμές δημιουργεί συνθήκες για απόφραξη των αγγείων με αποτέλεσμα την αύξηση του κίνδυνου για καρδιοαγγειακές παθήσεις.

 Χαρακτηριστικά παραδείγματα τροφών με υψηλά επίπεδα χοληστερόλης είναι το ζωικό βούτυρο, οι κρόκοι αυγών, τα κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα, τα τηγανιτά, το υπερβολικό αλκοόλ, όπως επίσης και τα ζωικής προέλευσης γαλακτοκομικά. Τα συγκεκριμένα διατροφικά προϊόντα διαθέτουν περίσσεια σε κορεσμένα λίπη με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την καλή μας υγεία.

Η χοληστερόλη αποτελεί ένα φυσικό εργαλείο αποτοξίνωσης για τον οργανισμό καθώς έχει την ιδιότητα να δεσμεύει και να αποβάλει τις τοξίνες του σώματος. Επίσης θεωρείται πρόδρομος για την σύνθεση της πολύτιμης βιταμίνης D, που αποτελεί και μέρος της σωστής ενυδάτωσης του σώματος αλλά και της παραγωγής χολικών οξέων που βοηθούν στη πέψη των λιπών.

Η αύξηση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα ταυτίζεται και με το άγχος και όχι πάντα απαραιτήτως με την κατανάλωση της διατροφικής χοληστερόλης. Ωστόσο είναι δεδομένο ότι η κατανάλωση ζωικών προϊόντων σχετίζεται με την αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα, πράγμα που αποφέρει τις προϋποθέσεις για έναρξη και πρόοδο της νούμερο ένα φονικής ασθένειας, δηλαδή της καρδιακής νόσου αλλά και την εκδήλωση άλλων επίσης ασθενειών. Τα θετικά νέα όμως είναι ότι τα χαμηλά ποσοστά της χοληστερόλης σχετίζονται με χαμηλά ποσοστά σε πολλές ασθένειες που μαστίζουν την δυτική κοινωνία εκτός των καρδιακών παθήσεων, του καρκίνου, της παχυσαρκίας.

Στο διατροφικό τομέα μια καλή εκκίνηση για την μείωση των ποσοστών χοληστερόλης περιλαμβάνει αύξηση στην βιολογική σόγια, καθημερινή κατανάλωση φυτικών ινών, όσπρια τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς και οπωσδήποτε φρούτα και λαχανικά σε καθημερινή βάση με δεδομένη την μείωση των ζωικών προϊόντων.

BSc Biological Sciences - HND Medical Biochemistry - Συγγραφέας βιβλίου: Φυτική Διατροφή και Υγεία
X