Οι μικτές οικογένειες είναι κοινή, συνήθης πραγματικότητα στις μέρες μας. Ζευγάρια που έχουν επιλέξει να συμβιώνουν με οποιονδήποτε τρόπο, πατροπαράδοτο ή μη, συχνά έχουν παιδιά από προηγούμενες σχέσεις. Πώς είναι δυνατόν όμως να συνυπάρξουν όλοι μαζί χωρίς προβλήματα;
Η πρώτη γνωριμία
Όταν ο σύντροφος ή η σύντροφός σου παίρνει την απόφαση να σε γνωρίσει στα παιδιά του/της, αμηχανία και ανασφάλεια πλανώνται στον αέρα. «Θα με συμπαθήσουν;», «Θα ζηλεύουν;», «Πώς πρέπει να τους φέρομαι;». Αυτά είναι μόνο λίγα από τα ερωτήματα που τριβελίζουν τη σκέψη σου σε σχέση με τα παιδιά του/της συντρόφου σου. Φυσικά και είναι αναμενόμενο και λογικό, καθώς ξέρεις πόσο σημαντική είναι η σχέση τους με τον άνθρωπο που αγαπάς και σε καμία περίπτωση δεν θέλεις να πληγώσεις με τη στάση σου και τη συμπεριφορά σου, έστω και ακούσια, κάποια από τις δύο πλευρές.
Πριν από την πρώτη γνωριμία, είναι ωφέλιμο να συζητήσετε καταρχάς με ποια ιδιότητα θα σε συστήσει… φίλος/φίλη, συγγενής, συνάδελφος, σύντροφος; Ό,τι κι αν επιλέξετε, φροντίστε να λάβετε υπόψη την ηλικία του παιδιού αλλά και τις συνθήκες που υφίστανται σε κάθε περίπτωση. Τα παιδιά είναι πολύ πιο έξυπνα απ’ όσο νομίζουμε και, εάν θεωρήσουν πως τους λέτε ψέματα, τότε στη συνέχεια τα πράγματα θα είναι δυσκολότερα.
Η συμβίωση
Εάν βρίσκεστε στο στάδιο της συμβίωσης, τότε θα πρέπει να ενημερώσετε έγκαιρα τα παιδιά γι’ αυτή τη μετάβαση, πόσω μάλλον εάν πρόκειται για παιδιά που ζουν σε καθημερινή βάση τον/τη σύντροφό σου. Αυτή είναι μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή όλων των εμπλεκομένων και σίγουρα απαιτείται χρόνος.
Δεν ξέρω πότε η κατάσταση είναι πιο απαιτητική… όταν τα παιδιά από προηγούμενες σχέσεις/γάμους ζουν μαζί με το ζευγάρι καθημερινά ή όταν συμβιώνουν μερικές μέρες τον μήνα.
Στην πρώτη περίπτωση, καλείσαι να διαχειριστείς πολλά ζητήματα, η καθημερινότητα όμως εκτός από προστριβές, συντελεί στην ανάπτυξη οικειότητας μεταξύ των μελών της νέας οικογένειας. Η συνεχής αλληλεπίδραση σχετικά με τα θέματα που απασχολούν ή ενδιαφέρουν καθένα από τα πρόσωπα, δημιουργεί άλλου είδους δέσιμο. Ωστόσο, κανείς δεν εγγυάται πως δεν θα υπάρξουν προβλήματα.
Από την άλλη πλευρά, όταν τα παιδιά σας επισκέπτονται μερικές μέρες τον μήνα, μπορεί να χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια για να συνδεθείτε και να νιώσετε οικεία, αποφεύγεις όμως πολλά και πολύπλοκα ενίοτε, ζητήματα της καθημερινότητας. Αυτό συμβαίνει, διότι συνήθως τις μέρες αυτές, οι γονείς που δεν ζουν συνέχεια με τα παιδιά τους, επιθυμούν να περάσουν ευχάριστα και να αξιοποιήσουν δημιουργικά και ουσιαστικά τον χρόνο που έχουν στη διάθεσή τους. Κατά συνέπεια, μην σκοτίζεσαι για πράγματα που δεν επιλύονται σε ένα Σαββατοκύριακο και που στο κάτω κάτω δεν έχεις εσύ την ευθύνη τους.
Μητριά ή μητέρα, πατριός ή πατέρας;
Αυτό που θα πρέπει να έχεις στο μυαλό σου και πιθανώς θα σε ανακουφίσει, είναι πως τα παιδιά αυτά έχουν γονείς και δεν χρειάζεται να μπεις στη διαδικασία να αναλάβεις τον ρόλο του πατέρα ή της μητέρας αντίστοιχα. Εάν ο πατέρας ή η μητέρα τους δεν βρίσκεται εν ζωή, αυτή είναι μια άλλη κουβέντα και προφανώς απαιτείται μια επιστημονική προσέγγιση αυτής της κατάστασης.
Εάν δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε έχε στον νου σου πως η στάση σου απέναντί τους έχει αντίκτυπο και στον/ στη σύντροφό σου. Κατά συνέπεια, η συζήτηση είναι και πάλι η λύση. Μίλησε μαζί του/της και αποφασίστε ποιος θα είναι ο ρόλος σου και μέχρι ποιο σημείο θα ασχολείσαι με ζητήματα που τους αφορούν.
Να θυμάσαι πως η υπέρμετρη εμπλοκή και παρέμβαση στη ζωή των παιδιών, μπορεί να επιφέρει πολλά προβλήματα και αντιδραστικές συμπεριφορές, ακόμη κι αν οι προθέσεις σου είναι οι καλύτερες. Αυτό δεν σημαίνει πως θα είσαι αδιάφορος/αδιάφορη. Σε κάθε περίπτωση όμως, οι γονείς τους είναι εκείνοι που εν τέλει θα αποφασίσουν για την καθημερινότητα, την ανατροφή και το μέλλον τους.
Κι αν τα παιδιά δεν συμπεριφέρονται σωστά;
Μπορεί από μικροί να μισήσαμε τις κακές μητριές των παραμυθιών που βασάνιζαν τις όμορφες κόρες και γενικότερα τα παιδιά των συντρόφων τους αλλά ποτέ κάποιος δεν μπήκε στον κόπο να γράψει για τα παιδιά των χωρισμένων γονιών που δεν φέρονται καλά στους πατριούς και τις μητριές τους.
Θα μου πεις, «τα παιδιά δεν φταίνε που γίνονται μπαλάκι πότε στον έναν και πότε στον άλλον», και θα σου πω «δεν φταίνε». Αυτό όμως δεν είναι δικαιολογία για κάθε συμπεριφορά. Η λέξη «παιδί» δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι ταυτόσημη της «ανευθυνότητας» και, επίσης, η ενσυναίσθηση δεν είναι προνόμιο των μεγάλων. Οφείλουν όμως εκείνοι να τη μεταδίδουν στα παιδιά τους.
Η συγκρότηση μιας μικτής οικογένειας δεν επιφέρει αλλαγές μόνο στη ζωή των παιδιών. Το ίδιο ισχύει και για τους συντρόφους, οι οποίοι καλούνται εν μία νυκτί να συμβιώσουν με παιδιά που δεν είναι δικά τους και έχουν μεγαλώσει διαφορετικά. Το ίδιο συμβαίνει και με τον άντρα ή τη γυναίκα που βρίσκεται στη μέση και προσπαθεί να εξισορροπήσει τις σχέσεις και τα συναισθήματα μεταξύ των παιδιών και της/του συντρόφου του.
Εάν υπάρχουν προβλήματα, είναι αναγκαίο να συζητιούνται και να επιλύονται άμεσα. Όποιο ρόλο κι αν έχεις σε αυτή την οικογένεια, φρόντισε να θέσεις κι εσύ τα όριά σου. Μην μπεις στη διαδικασία να ανέχεσαι άσχημες συμπεριφορές, γιατί συν τω χρόνω θα οδηγήσουν σε συσσωρευμένα αρνητικά συναισθήματα που θα ξεσπάσουν.
Ζήτησε βοήθεια από τον/τη σύντροφό σου, ώστε να βρείτε μια λύση. Μιλήστε με τα παιδιά και εξηγήστε τους πώς νιώθεις. Η αγάπη είναι πάντοτε σημαντική και έχει αναντίλεκτη αξία. Πολλές φορές, όμως, η λογική επιλύει τα προβλήματα και λειτουργεί βελτιωτικά για κάθε είδους σχέση.