Η εποχή αλλάζει και μαζί αλλάζουν οι αξίες, οι διαπροσωπικές σχέσεις, ο τρόπος που επικοινωνούν οι άνθρωποι μεταξύ τους. Στον καιρό της ταχύτητας , του διαδικτύου, της αποξένωσης , της ασφάλειας πίσω από την οθόνη του υπολογιστή, του κοινωνικού αποκλεισμού, της ρηχότητας έκανε την εμφάνισή του ένας νέος όρος, το “ghosting”. Πρόκειται για την ξαφνική εξαφάνιση του ερωτικού συντρόφου ή του φίλου χωρίς να προηγηθεί καμμία προειδοποίηση. Πίσω από την φαινομενική ευκολία της σύναψης σχέσεων ο “ghoster” επιλέγει να εξαφανιστεί αποφεύγοντας να μπει στη διαδικασία αφενός να εξηγήσει αφετέρου να αντιμετωπίσει τα συναισθήματα του άλλου ατόμου. Δειλία, ευκολία, έλλειψη ενσυναίσθησης ή όλα μαζί; Σε κάθε περίπτωση η επιλογή αυτής της συμπεριφοράς γίνεται για να αποφευχθούν οι άβολες εξηγήσεις και οι αμήχανες εκδηλώσεις συναισθημάτων.
Τι ακριβώς είναι το ghosting;
Μετά από μερικά ραντεβού ο ερωτικός σύντροφος ή ο φίλος εξαφανίζεται ξαφνικά, δεν απαντάει σε μηνύματα, κλείνει κάθε δίαυλο επικοινωνίας. Μπλοκάρει το άτομο που μέχρι χθες συνομιλούσε ή έβγαινε από όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γενικά συμπεριφέρεται σαν να μην υπήρξε ποτέ στη ζωή του άλλου. Δεν μπαίνει καν στη διαδικασία να εξηγήσει. Αντιθέτως, εξαφανίζεται έτσι απλά αφήνοντας το άλλο άτομο να βασανίζεται και να αναρωτιέται τι ακριβώς συνέβη. Δεν ειναι μια απόρριψη. . Είναι εξαφάνιση που αφήνει το κενό των αναπάντητων ερωτημάτων με την έντονη αίσθηση της ανησυχίας (“του συνέβη κάτι”;) και την πικρή αίσθηση της ενοχικότητας (“τι έκανα, τι είπα λάθος’’;)
Γιατί επιλέγει κάποιος να εξαφανιστεί;
Στην περίπτωση που το άτομο υποφέρει από αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας επιλέγει να εξαφανιστεί λόγω του επώδυνου συναισθήματος του φόβου, της απόρριψης και της εγκατάλειψης. Σε μία τέτοια περίπτωση το άτομο έχει βιώσει κάποιο είδος εγκατάλειψης στην παιδική του ηλικία που έχει μειώσει την αξία εαυτού και αδυνατεί να διαχειριστεί καταστάσεις ενδεχόμενης εγγύτητας, οπότε επιλέγει να εξαφανιστεί.
Σε άλλες περιπτώσεις ο ghoster επιλέγει αυτή τη μέθοδο χωρισμού για λόγους:
- ευκολίας για να αποφύγει προφανώς να εξηγήσει και να αντιμετωπίσει την αντίδραση του άλλου. Αυτή είναι μια συμπεριφορά χωρίς ενσυναίσθηση και σεβασμό.
- έλλειψης επαρκούς έλξης για να αποφύγει να προσβάλλει και να φέρει το άλλο άτομο σε δύσκολη θέση. Αυτή είναι μια συμπεριφορά που υποδηλώνει επιπολαιότητα μιας και ο αρχικός υπερβολικός ενθουσιασμός έδωσε τη θέση του στην παντελή απόρριψη.
- τοξικότητας που ενδεχομένως εισέπραξε από το άλλο και του δημιούργησε συναισθήματα θυμού και απογοήτευσης. Αυτή είναι μια συμπεριφορά αυτοπροστασίας για να αποφύγει μια ανυπόφορη για εκείνον συναισθηματικά κατάσταση.
- ασφάλειας για να απομακρυνθεί από ένα άτομο που του φαίνεται επικίνδυνο ή περίεργο. Αυτή είναι μια κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά καθώς οι διαδικτυακές γνωριμίες εγκυμονούν κινδύνους.
- Εκδίκησης για να ανταποδώσει σε περίπτωση που έχει υποστεί ghosting υιοθετώντας έτσι την ίδια τακτική εκδικητικά. Εδώ έχουμε πάλι μειωμένη ενσυναίσθηση κι έλλειψη σεβασμού.
Πώς μπορεί να αντιδράσει το άτομο που έχει υποστεί ghosting;
Μια θεραπευόμενή μου μού έλεγε χαρακτηριστικά ότι για μέρες αισθανόταν “χαμένη”. Αρχικά ανησυχούσε υπερβολικά γιατί πίστεψε ότι κάτι κακό συνέβη στο άτομο με το οποίο είχε ξεκινήσει να βγαίνει. Είχαν γνωριστεί σε μια εφαρμογή γνωριμιών στο διαδίκτυο, είχαν βγει τρεις φορές, περνούσαν όμορφα ώσπου ξαφνικά εκείνος έκοψε κάθε επικοινωνία. Η κοπέλα καθώς δεν υποψιάστηκε “εξαφάνιση” αισθανόταν έντονο άγχος και φόβο. Στη συνέχεια, όμως, όταν διαπίστωσε ότι την είχε μπλοκάρει από όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένιωσε ένα τεράστιο κενό λόγω της απόρριψης. Τέλος, αισθανόταν για καιρό ενοχικά κι αναρωτιόταν ποιο ακριβώς ήταν το λάθος της.
Το Ghosting επιλέγεται πολύ συχνά πλέον στις σχέσεις που έχουν το πλαίσιο της μειωμένης εγγύτητας. Όσο εύκολα αναπτύσσουν οι άνθρωποι μεταξύ τους οικειότητα στις σχέσεις που ξεκινούν στο διαδίκτυο, τόσο εύκολα εξαφανίζονται ο ένας από τη ζωή του άλλου σαν να μην γνωρίστηκαν ποτέ. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν τις συνθήκες ώστε να βλέπουμε όλο συχνότερα τέτοιου τύπου συμπεριφορές.